Stress - odamlarda kuchli ta'sirotlar natijasida sodir bo'ladigan o'ta hayajonlanish, asabiylik holati.
Men stressni hotirjamlikning yo'qolishi, nimadandir tashvishlanish deb tushunaman. Aslida bu tabiiy fiziologik jarayon, bu insonlarni kurashishga yoki taslim bo'lishga undaydi.
O'zim his qilib ko'rgan stressning ba'zi bir turlari va ularga yechimlarni bo'lishmoqchiman.
1. Bir mashg'ulot bilan shug'ullanaverib undan sovub qolish. Masalan, abiturentlik paytimning ohirgi 4-5 oyligi shunday o'tgan. Bunday holatda biroz muddat bu mashg'ulotdan cheklangan ma'qul.
2. Hech narsa qilmasdan, ulkan narsalarni orzu qilish. Bu stressning og'ir ko'rinishi. Chunki unda orzularingiz katta, yaxshi hayotda yashashni istaysiz, lekin harakat qilmayapsiz. Bu holatni ko'pchilkda kuztganman. Gaplashsangiz katta maqsadlari haqida gapiradi, lekin nima sabab qilayotganini so'rasangiz, bahonalar bisyor. Bu shunchaki o'zini o'zi aldash deb bilaman xolos. Bu holatda odam stressini unitish uchun ko'proq ijtimoiy tarmoqqa yopishadi va o'z qobig'iga o'ralib qoladi. Bu holatga universitetga kirgan paytlarim tushgandim. Menimcha bunday vaziyatda eng yaxshi yechim, boshning devorga yaxshi bir urulishi.
3. Aqliy zo'riqish. Surunkali aqliy charchoq ham stressni olib keladi. Jismoniy charchoqni uyqu bilan yengish mumkindir balki, lekin aqliy charchoqni uyqu bilan yengib bo'lmaydi. Bunday stressni yengish uchun o'zingiz yoqtirgan hobby bilan shug'ullanib biroz chalg'iganingiz ma'qul deb bilaman.
4. O'zingizni o'zgalar bilan solishtirish. Agar meyorida bo'lsa raqobat, oshib ketsa hasad va o'zingizga bo'lgan ishonchning tushib ketishiga olib keladi. Bu kasallikning o'chog'ini insatgram deb bilaman. Odamlar qayerga borgani-yu, nima kiygani, xatto nima yeganigacha boshqalar bilan ulashadi. Bu esa odamlarda solishtiruv, bir-biridan o'zish hislarini uyg'otadi. Aslida, instagramda baxtlidek ko'ringan insonlarning katta qismi muammo-yu, stresslar bilan to'la. Lekin negadir hayotini zar qog'ozga o'rab tarmoqdlarda ulashadi, hayronman. Yaxshisi intagramdan foydalanmaslikni maslahat beraman. O'zingizni o'zgalar bilan emas, o'zingiz bilan solishtiring. O'tgan yili yo'lning qayerida edingiz-u, hozir qayeridasiz...
5. Kelajakdagi natijasizlikdan qo'rqish. O'zingiz uchun katta maqsadlar qo'ygansiz va bu yo'lda harakat qilyapsiz. Lekin bu maqsadlarga erishish vaqt talab qilganligi sababli, unga erisha olamanmi, yo'qmi degan havotir sizni stressga soladi. Menimcha bu eng so'glom stress. Chunki u sizni harakatga undaydi. Hozirgi kunda bu stress meni ham qiynamoqda. Men maqsadim yo'lida qilishim kerak bo'lgan ishlarni kichik qismlarga bo'lib, davomli bajarish bilan, bu stressni yengishni sinab ko'ryapman.
6. Qilishingiz kerak bo'lgan ishlarni ortga surish. Imtihonga tayyorlanishingiz kerak yoki qandaydur vazifani bajarishingiz kerak. Lekin siz ohirgi muddatgacha qilishim kerak deb yuribsiz. Bu esa o'zingizga ortiqcha bosim beradi. Yaxshisi muddatidan ertaroq bajaring.
Xulosa qiladigan bo'lsam, stressni o'zingiz uchun to'g'ri tanlasangiz buning yomon tomoni yo'q. Bu sizni kurashuvchanlik qobilyatingizni oshiradi.
@Nuriddinovs_blogg
Men stressni hotirjamlikning yo'qolishi, nimadandir tashvishlanish deb tushunaman. Aslida bu tabiiy fiziologik jarayon, bu insonlarni kurashishga yoki taslim bo'lishga undaydi.
O'zim his qilib ko'rgan stressning ba'zi bir turlari va ularga yechimlarni bo'lishmoqchiman.
1. Bir mashg'ulot bilan shug'ullanaverib undan sovub qolish. Masalan, abiturentlik paytimning ohirgi 4-5 oyligi shunday o'tgan. Bunday holatda biroz muddat bu mashg'ulotdan cheklangan ma'qul.
2. Hech narsa qilmasdan, ulkan narsalarni orzu qilish. Bu stressning og'ir ko'rinishi. Chunki unda orzularingiz katta, yaxshi hayotda yashashni istaysiz, lekin harakat qilmayapsiz. Bu holatni ko'pchilkda kuztganman. Gaplashsangiz katta maqsadlari haqida gapiradi, lekin nima sabab qilayotganini so'rasangiz, bahonalar bisyor. Bu shunchaki o'zini o'zi aldash deb bilaman xolos. Bu holatda odam stressini unitish uchun ko'proq ijtimoiy tarmoqqa yopishadi va o'z qobig'iga o'ralib qoladi. Bu holatga universitetga kirgan paytlarim tushgandim. Menimcha bunday vaziyatda eng yaxshi yechim, boshning devorga yaxshi bir urulishi.
3. Aqliy zo'riqish. Surunkali aqliy charchoq ham stressni olib keladi. Jismoniy charchoqni uyqu bilan yengish mumkindir balki, lekin aqliy charchoqni uyqu bilan yengib bo'lmaydi. Bunday stressni yengish uchun o'zingiz yoqtirgan hobby bilan shug'ullanib biroz chalg'iganingiz ma'qul deb bilaman.
4. O'zingizni o'zgalar bilan solishtirish. Agar meyorida bo'lsa raqobat, oshib ketsa hasad va o'zingizga bo'lgan ishonchning tushib ketishiga olib keladi. Bu kasallikning o'chog'ini insatgram deb bilaman. Odamlar qayerga borgani-yu, nima kiygani, xatto nima yeganigacha boshqalar bilan ulashadi. Bu esa odamlarda solishtiruv, bir-biridan o'zish hislarini uyg'otadi. Aslida, instagramda baxtlidek ko'ringan insonlarning katta qismi muammo-yu, stresslar bilan to'la. Lekin negadir hayotini zar qog'ozga o'rab tarmoqdlarda ulashadi, hayronman. Yaxshisi intagramdan foydalanmaslikni maslahat beraman. O'zingizni o'zgalar bilan emas, o'zingiz bilan solishtiring. O'tgan yili yo'lning qayerida edingiz-u, hozir qayeridasiz...
5. Kelajakdagi natijasizlikdan qo'rqish. O'zingiz uchun katta maqsadlar qo'ygansiz va bu yo'lda harakat qilyapsiz. Lekin bu maqsadlarga erishish vaqt talab qilganligi sababli, unga erisha olamanmi, yo'qmi degan havotir sizni stressga soladi. Menimcha bu eng so'glom stress. Chunki u sizni harakatga undaydi. Hozirgi kunda bu stress meni ham qiynamoqda. Men maqsadim yo'lida qilishim kerak bo'lgan ishlarni kichik qismlarga bo'lib, davomli bajarish bilan, bu stressni yengishni sinab ko'ryapman.
6. Qilishingiz kerak bo'lgan ishlarni ortga surish. Imtihonga tayyorlanishingiz kerak yoki qandaydur vazifani bajarishingiz kerak. Lekin siz ohirgi muddatgacha qilishim kerak deb yuribsiz. Bu esa o'zingizga ortiqcha bosim beradi. Yaxshisi muddatidan ertaroq bajaring.
Xulosa qiladigan bo'lsam, stressni o'zingiz uchun to'g'ri tanlasangiz buning yomon tomoni yo'q. Bu sizni kurashuvchanlik qobilyatingizni oshiradi.
@Nuriddinovs_blogg