TO‘SATDAN O‘LIM
(XKT-10: 146.1 shifri bilan)
🩺 Ta’rifi:
Hushsizlik, arterial bosim va uyqu arteriyalarida pulsning yo‘qligi, teri qoplamlari rangpar, mustaqil nafas olishning yo‘qligi yoki to‘xtashi, kengaygan, yorug‘likka reaksiya qilmaydigan qorachiqlar.
🩺 Patogenezi:
To‘satdan koronar o‘limning sabablari: qorinchalar fibrilyatsiyasi (80% hollarda), asistoliya yoki elektromexanik dissotsiatsiya, kardiomiopatiya (10-20%).
Asistoliya (yurak to‘xtashi) — qorinchalar qisqarishining to‘liq to‘xtash holati, odatda qorinchalar fibrillyatsiyasining uzoq muddatli davrlarida bo‘lganidek, yurak to‘qimalarida yuqori energetik fosfat zaxirasining kamayishi natijasida uning elektrik faolligi yo‘qligidan guvohlik beradi. Asistoliya miokard tonusi saqlanganida to‘satdan (reflektor) yuzaga kelishi mumkin yoki miokardning yaxshi tonusidagi kabi atoniyada ham sekin-asta rivojlanadi. Yurak to‘xtashining (reflektordan tashqari) sabablari gipoksiya, giperkapniya, atsidoz va asistoliya rivojlanish jarayonida o‘zaro ta’sir ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan elektrolit balansining buzilishidir. Mazkur holatda asosiy patogenetik jihati gipokalsiyemiya ta’siri ostida mushak qisqarishi uchun zarur bo‘lgan energiya ajratilishi bilan ATF bo‘linishini katalizatsiyalaydigan miozin fermentativ faolligining pasayishi hisoblanadi.
🩺 Tasnifi:
Yurak to‘xtashining uch turi mavjud: 1) qorinchalar fibrillyatsiyasi; 2) elektromexanik dissotsiatsiya; 3) asistoliya.
🩺 Belgilari:
Sabablaridan qat’iy nazar qon aylanishining to‘satdan to‘liq to‘xtashi, odatda 15 soniya davomida hush yo‘qotishga olib keladi. Periferiya va uyqu arteriyalarida pulsning hamda arterial bosimning yo‘qligi teri qoplamlarining rangparligi. Agonal nafas, apnoz va qorachiqlarning maksimal kengayishi 30-60 soniyada boshlanadi. EEGda izoelektrik chiziq 15-30 soniya davomida paydo bo‘ladi.
🩺 Differensial diagnoz:
Klinik o‘limni biologikdan farqlash lozim. Biologik o‘lim belgilari: murdaning sovib qolishi, murda dog‘lari, mushuk ko‘zi simptomi.
🩺 Alohida e’tibor qaratish lozim:
Qorinchalar fibrillyatsiyasi kutilmaganda rivojlanadi, simptomlar navbat bilan paydo bo‘ladi: uyqu arteriyalarida pulsning yo‘qolishi, hushsizlik, tana mushaklarining bir martalik tonik qisqarishi, nafas buzilishi va to‘xtashi. O‘z vaqtida o‘tkazilgan yurak-o‘pka reanimatsiyasiga ijobiy, yurak-o‘pka reanimatsiyasi to‘xtatilishiga tez salbiy reaksiya.
O‘pka arteriyasining massiv tromboemboliyasida elektromexanik dissotsiatsiya kutilmaganda rivojlanadi (ko‘pincha jismoniy kuchlanish vaqtida) va nafas to‘xtashi, hushsizlik va uyqu arteriyalarida pulsning yo‘qolishi, tananing yuqori qismida keskin sianoz, bo‘yin venalarining shishi bilan namoyon bo‘ladi. O‘z vaqtida boshlangan yurak-o‘pka reanimatsiyasida uning samaradorligi belgilari aniqlanadi.
Miokard yorilishi va yurak tamponadasida elektromexanik dissotsiatsiya odatda cho‘zilgan retsidivlanadigan anginoz xuruj fonida to‘satdan rivojlanadi. Yurak-o‘pka reanimatsiyasi samaradorligi belgilari yo‘q. Pastki tana qismlarida gipostatik dog‘lar tez paydo bo‘ladi.
🩺 Diagnoz mezonlari:
Hushsizlik, uyqu arteriyalarida pulsning va arterial bosimning yo‘qligi, teri qoplamlari rangpar, nafas to‘xtashi, kengaygan, yorug‘likka reaksiya qilmaydigan qorachiq.
#TÕ | #Reanimatsiya
━━━━━━━━━━━━━━
FOYDALI TIBBIY BLOG:
✅ @KASALLIKLAR_UZ
(XKT-10: 146.1 shifri bilan)
🩺 Ta’rifi:
Hushsizlik, arterial bosim va uyqu arteriyalarida pulsning yo‘qligi, teri qoplamlari rangpar, mustaqil nafas olishning yo‘qligi yoki to‘xtashi, kengaygan, yorug‘likka reaksiya qilmaydigan qorachiqlar.
🩺 Patogenezi:
To‘satdan koronar o‘limning sabablari: qorinchalar fibrilyatsiyasi (80% hollarda), asistoliya yoki elektromexanik dissotsiatsiya, kardiomiopatiya (10-20%).
Asistoliya (yurak to‘xtashi) — qorinchalar qisqarishining to‘liq to‘xtash holati, odatda qorinchalar fibrillyatsiyasining uzoq muddatli davrlarida bo‘lganidek, yurak to‘qimalarida yuqori energetik fosfat zaxirasining kamayishi natijasida uning elektrik faolligi yo‘qligidan guvohlik beradi. Asistoliya miokard tonusi saqlanganida to‘satdan (reflektor) yuzaga kelishi mumkin yoki miokardning yaxshi tonusidagi kabi atoniyada ham sekin-asta rivojlanadi. Yurak to‘xtashining (reflektordan tashqari) sabablari gipoksiya, giperkapniya, atsidoz va asistoliya rivojlanish jarayonida o‘zaro ta’sir ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan elektrolit balansining buzilishidir. Mazkur holatda asosiy patogenetik jihati gipokalsiyemiya ta’siri ostida mushak qisqarishi uchun zarur bo‘lgan energiya ajratilishi bilan ATF bo‘linishini katalizatsiyalaydigan miozin fermentativ faolligining pasayishi hisoblanadi.
🩺 Tasnifi:
Yurak to‘xtashining uch turi mavjud: 1) qorinchalar fibrillyatsiyasi; 2) elektromexanik dissotsiatsiya; 3) asistoliya.
🩺 Belgilari:
Sabablaridan qat’iy nazar qon aylanishining to‘satdan to‘liq to‘xtashi, odatda 15 soniya davomida hush yo‘qotishga olib keladi. Periferiya va uyqu arteriyalarida pulsning hamda arterial bosimning yo‘qligi teri qoplamlarining rangparligi. Agonal nafas, apnoz va qorachiqlarning maksimal kengayishi 30-60 soniyada boshlanadi. EEGda izoelektrik chiziq 15-30 soniya davomida paydo bo‘ladi.
🩺 Differensial diagnoz:
Klinik o‘limni biologikdan farqlash lozim. Biologik o‘lim belgilari: murdaning sovib qolishi, murda dog‘lari, mushuk ko‘zi simptomi.
🩺 Alohida e’tibor qaratish lozim:
Qorinchalar fibrillyatsiyasi kutilmaganda rivojlanadi, simptomlar navbat bilan paydo bo‘ladi: uyqu arteriyalarida pulsning yo‘qolishi, hushsizlik, tana mushaklarining bir martalik tonik qisqarishi, nafas buzilishi va to‘xtashi. O‘z vaqtida o‘tkazilgan yurak-o‘pka reanimatsiyasiga ijobiy, yurak-o‘pka reanimatsiyasi to‘xtatilishiga tez salbiy reaksiya.
O‘pka arteriyasining massiv tromboemboliyasida elektromexanik dissotsiatsiya kutilmaganda rivojlanadi (ko‘pincha jismoniy kuchlanish vaqtida) va nafas to‘xtashi, hushsizlik va uyqu arteriyalarida pulsning yo‘qolishi, tananing yuqori qismida keskin sianoz, bo‘yin venalarining shishi bilan namoyon bo‘ladi. O‘z vaqtida boshlangan yurak-o‘pka reanimatsiyasida uning samaradorligi belgilari aniqlanadi.
Miokard yorilishi va yurak tamponadasida elektromexanik dissotsiatsiya odatda cho‘zilgan retsidivlanadigan anginoz xuruj fonida to‘satdan rivojlanadi. Yurak-o‘pka reanimatsiyasi samaradorligi belgilari yo‘q. Pastki tana qismlarida gipostatik dog‘lar tez paydo bo‘ladi.
🩺 Diagnoz mezonlari:
Hushsizlik, uyqu arteriyalarida pulsning va arterial bosimning yo‘qligi, teri qoplamlari rangpar, nafas to‘xtashi, kengaygan, yorug‘likka reaksiya qilmaydigan qorachiq.
#TÕ | #Reanimatsiya
━━━━━━━━━━━━━━
FOYDALI TIBBIY BLOG:
✅ @KASALLIKLAR_UZ