Ўзбекистон президенти, Қуролли Кучлар олий бош қўмондони Шавкат Мирзиёев 21 февраль куни ҳарбий хавфсизлик ва давлат мудофаасини мустаҳкамлаш масалалари бўйича ўтказган йиғилишида мудофаа соҳасида сунъий интеллект билан ишлайдиган кибертузилма ва дронлар ҳамда уларга қарши кураш бўйича янги бўлинмалар ташкил этилиши ҳақида сўз юритди.
Жаҳон тажрибасида ҳарбий соҳага сунъий интеллект (СИ) технологиялари нима бермоқда? Қандай афзалликлар?
Қуйидагиларни⬇️
1. Разведка ва кузатув
2. Автоном қуроллар ва дронлар
3. Ҳарбий режалаштириш ва стратегия
4. Киберхавфсизлик
5. Тиббиёт ва инсон ресурслари
6. Космик ҳарбий технологиялар
7. Электрон уруш (EU)
Жаҳон тажрибасида ҳарбий соҳага сунъий интеллект (СИ) технологиялари нима бермоқда? Қандай афзалликлар?
Қуйидагиларни⬇️
1. Разведка ва кузатув
➡️ Маълумотларни таҳлил қилиш: СИ сунъий йўлдош тасвирлари, дронлардан олинган видеолар ва бошқа разведка маълумотларини тез ва аниқлик билан таҳлил қилади.
➡️ Нишонни аниқлаш: Юзни таниш (Face control) ва ҳаракатларни кузатиш технологиялари ёрдамида душман объектларини автоматик равишда аниқлайди.
➡️ Прогноз қилиш: СИ потентциал таҳдидларни олдиндан башорат қилиш учун тарихий ва реал вақтдаги маълумотларни таҳлил қилади.
2. Автоном қуроллар ва дронлар
➡️
Автоном дронлар: СИ ёрдамида дронлар учиш, нишонни аниқлаш ва ҳужум қилиш вазифаларини инсон аралашувисиз бажара олади.
➡️
Ер усти ва сув ости роботлари: Миналарни аниқлаш, разведка қилиш ёки жанговар операциялар учун ишлатилади.
➡️
“Smart” қуроллар: Нишонни ўз-ўзидан танлаш ва юқори аниқликда уриш имкониятига эга қуроллар.
3. Ҳарбий режалаштириш ва стратегия
➡️
Симуляция ва ўқув машғулотлари: СИ жанговар ҳолатларни модельлаштириш ва ҳарбийлар учун виртуал ўқув платформаларини яратишда қўлланилади.
➡️
Қарор қабул қилиш тизимлари: СИ ҳарбий қўмондонларга реал вақтда маълумотлар таҳлилини тақдим этиб, энг яхши стратегик қарорларни қабул қилишда ёрдам беради.
➡️
Логистика ва таъминот занжири: СИ ресурсларни самарали бошқариш, юк ташиш йўналишларини оптималлаштириш ва таъминот тизимларини автоматлаштиришда қўлланилади.
4. Киберхавфсизлик
➡️
Киберҳужумлардан ҳимоя: СИ киберҳужумларни автоматик аниқлаш ва уларга тезкор жавоб бериш имконини беради.
➡️
Таҳдидларни таҳлил қилиш: Тармоқдаги ноодатий фаолиятларни кузатиб, потентсиал хавфларни аниқлайди.
➡️
Киберҳужумларни амалга ошириш: Баъзи давлатларда СИ душман тармоқларига ҳужум қилиш учун ҳам қўлланилиши мумкин.
5. Тиббиёт ва инсон ресурслари
➡️
Ҳарбийлар саломатлигини назорат қилиш: СИ сенсорлар ёрдамида аскарларнинг соғлигини мониторинг қилади ва хавф омилларини олдиндан аниқлайди.
➡️
Жароҳатларни тезкор ташхислаш: Мобил иловалар ва тиббий ёрдам воситаларида СИ диагностика ва даволаш тавсияларини беради.
➡️
Психологик ёрдам: Стресс ва руҳий босимларни аниқлашда ёрдам беради.
6. Космик ҳарбий технологиялар
➡️
Сунъий йўлдошларни бошқариш: СИ орбитал ҳаракатларни прогноз қилиш ва коинотдаги таҳдидларни аниқлашда ёрдам беради.
➡️
Ракета ҳужумидан мудофаа: СИ ракеталарни учириш траекториясини ҳисоблаб, ҳимоя тизимларини автоматик ишга туширади.
7. Электрон уруш (EU)
➡️
Сигналларни таҳлил қилиш: СИ душманнинг алоқа сигналларини эшитиб, шифрланган маълумотларни бузишда ёрдам беради.
➡️
Радиотўсиқларни қўллаш: СИ душманнинг радиоалоқасини блоклаш ва уларнинг алоқа тизимларини ишдан чиқариши мумкин.