Qashshoqlik inson onggiga qanday ta’sir qilishi mumkin?
"Now if she had gone into business; had become a manufacturer of artificial silk or a magnate of a Stock Exchange; if she had left three or four hundred pounds to Fernham, we could have been sitting at our ease tonight and the subject of our talk might have been archeology, botany, anthropology, physics, the nature of the atom, mathematics, astronomy, relativity, geography…"
Jinslar orasidagi tengsizlikni bir jinsning ijtimoiy va siyosiy huquqlarining toptalishi va tenglikni da’vo qilish shaklida ko’rmaganman. Bu tengsizlik huquq va majburiyatlar doirasidan tashqarida - qanday kelib chiqqanligi nuqtayi nazaridan e’tiborimni tortgan. Ikki jins o’rtasidagi tengsizlik faqatgina birining jismoniy holatidagi ustunlik sabab vujudga kelgan deyish noto’g’ri. Bu ochiqchasiga birini ikkinchisiga tobe qilish emas, balki insoniyat rivojlanishining nozik nuqtalarini o’zida jamlagan va hanuzgacha noaniqligicha qolayotgan mavzu. Xo’p, qisqa qilib aytaman, erkaklarning ayollardan ustunligi nima sabab bo’lgan? Bu kuch-qudrat masalasi emas, o’sha davrdagi bizga noma’lum primitiv ijtimoiy bo’linishning mevasi. Zamonaviy bo’linishimiz esa aniq fanlarni erkaklarga, gumanitar sohani esa ko’pincha ayollar gardaniga yuklagan. Yuqorida aytilyapti, ayol kishi o’z vaqtida qaramlikdan chiqib, moliyaviy mustaqillikka intilganida va o’zining bir qism pulini o’ziga sarflab, dunyoqarashini kengaytirganida, hozirda ularning suhbat mavzulari astronomiya, fizika va matematika haqida bo’lar edi. Bu kundalik muammolar bilan boshi qotgan va maishiylashgan ayolning suhbati emas, aniq maqsadlariga ega, qo’lidagi puli o’ziga yetarli va bu bilan nima qilishni biladigan, moddiyatdan yiroq ayolning qiyofasi bo’lar edi. Qashshoqlik ayol onggiga qanday ta’sir qilishi mumkin? Jamiyat ayolning shu jihatidan tutib uni qaramlantiradi. Unga egalik qilinish esa o’zgacha eyforiyani taqdim qilgani bois, o’zga jins vakili tomonidan bu holat ideal deya qabul qilinadi. Ularning isyoni esa asossiz va faqatgina ijtimoiy tomondan – ijtimoiy tenglik doirasida talqin qilinadi va tanqid qilinadi.
@larasinsight
