🌟 Sobira Xoldorova – O‘zbekistonning Birinchi Professional Jurnalist Ayoli 🌟
📜 Hayoti
Sobira Xoldorova 1907-yilda Chustda tug‘ilgan. Uning hayoti ilm-ma’rifatga intilish va ijtimoiy tenglik uchun kurashning yorqin namunasi hisoblanadi. 13 yoshida bolalar uyida savodxonlik kursini tamomlagan Sobira, qisqa vaqt ichida pedagog sifatida faoliyat boshladi. U Qo‘qon mahallalarida paranji kiyib, qizlarga dars bera boshladi. 1923-1925-yillarda “Xotin-qizlar bilim yurti” institutida pedagogika bo‘yicha tahsil olib, bilimlarini chuqurlashtirdi.
💡 1924-yilda Toshkentda ayollarning tengsizlikka qarshi norozilik namoyishi bo‘lib o‘tdi. Sobira ushbu namoyishda faol ishtirok etdi va o‘sha kuni ro‘molini yechib, Kommunistik partiyaga a’zo bo‘ldi. Ushbu voqea uning hayotida muhim burilish yasadi. Shu kundan boshlab Sobira nafaqat o‘qituvchi, balki jurnalist va ijtimoiy faolligi bilan ham tanildi.
🖋 Jurnalistik faoliyatining boshlanishi
Sobira Xoldorova 17 yoshida “Yangi yo‘l” gazetasi muharrirlaridan biriga aylandi. Bu nashrda u ayollar huquqlari, qizlarning ta’lim-tarbiyasi, paranjidan voz kechish va konservativ qarashlarga qarshi maqolalar yozib, o‘z davrining ijtimoiy masalalarini yoritdi.
📖 Uning maqolalari jamiyatni o‘zgartirish uchun katta kuch bo‘lib xizmat qildi. Sobira o‘z maqolalarida ayollarni o‘qishga, ishlashga va mustaqil hayot kechirishga undadi.
🎓 Moskvadagi Ta’lim
1926-yilda Sobira Xoldorova jurnalistika bo‘yicha malakasini oshirish uchun Moskvaga yuborildi. Bu davrda O‘zbekiston Kompartiyasi yosh mutaxassislarni tayyorlashga alohida e‘tibor qaratayotgan edi, ammo Sobira faqat 20 yoshda edi va bu imkoniyatni qo‘lga kiritish juda qiyin bo‘lgan. Sobira o‘g‘lini qaynonasiga qoldirib, ilm yo‘lida katta qadam tashladi.
📜 Sobira Xoldorova xotiralarida shunday yozgan:
“Nadejda Krupskaya menga qarab, o‘g‘limni O‘zbekistonda qoldirganimni bilgach: Endi bu yerdan qochib ketmaysizmi?’ deb so‘radi. Men ruscha va o‘zbekcha aralash: ‘Men oliy ma’lumot olmasdan hech qayerga ketmayman, deb javob berdim.”
🎓 Sobira Xoldorova Moskva Davlat jurnalistika institutini tamomlab, O‘zbekistonga qaytdi va jurnalistika tarixida birinchi professional ayol jurnalist sifatida o‘z o‘rnini mustahkamladi.
🌍 Ijtimoiy yayotdagi roli
Sobira Xoldorova O‘zbekistonga qaytgach, “Yangi yo‘l” gazetasining bosh muharriri lavozimiga tayinlandi. U faqat matbuotda ishlash bilan cheklanmay, ijtimoiy va siyosiy faoliyatda ham qatnashdi.
👩💼 1930-yilda u O‘zbekiston Kompartiyasi Markaziy Qo‘mitasining tashviqot ishlari bo‘yicha o‘rinbosari etib tayinlandi. Bu davrda u ayollar huquqlarini himoya qilish, ularning ta’lim va ishga bo‘lgan qiziqishini oshirish uchun samarali ishladi.
⚡️ Qatag‘on yillari va surgun
1937-yilgi qatag‘on davrida Sobira Xoldorova ham boshqa ko‘plab ziyolilar singari asossiz ayblovlar bilan qamoqqa olindi.
🚨 U bolalari bilan birga qamoqqa olinib, keyinchalik Sibirga surgun qilindi. U yerda Sobira kichik qizi bilan birga yashashga majbur bo‘ldi. O‘g‘lining taqdiri noma’lum bo‘lib qoldi. Shunga qaramay, Sobira o‘z prinsiplariga sodiq qolib, irodasini yo‘qotmadi.
🕊 Reabilitatsiya va keyingi faoliyat
1950-yillarda Sobira Xoldorova reabilitatsiya qilinib, vatanga qaytdi. U yana matbuot sohasida faoliyatini davom ettirib, ayollar huquqlari va jamiyatni rivojlantirish masalalariga e’tibor qaratdi.
📚 Uning fidoyiligi va mashaqqatlarga to‘la hayoti O‘zbekiston jurnalistikasi tarixida yorqin iz qoldirdi.
⭐️ Sobira Xoldorova faoliyatining tarixiy ahamiyati
Sobira Xoldorova O‘zbekiston jurnalistikasi va ayollar huquqlari uchun kurashda ramziy shaxsga aylandi.
🌺 Uning jasorati, ilmga bo‘lgan muhabbati va fidoyiligi o‘zbek ayollarining o‘z imkoniyatlarini namoyon etishiga asos bo‘ldi.
📌 Sobira Xoldorovaning hayoti bizga ayollarning ijtimoiy hayotdagi faolligi va ilm-ma’rifatga intilish qanchalik muhimligini eslatadi. Uning merosi bugungi va kelajak avlod uchun ibrat bo‘lib xizmat qiladi.
#SobiraXoldorova #O‘zbekistonTarixi #AyollarJurnalistikasi #JasoratVaIlm #AyollarHuquqlari #YangiYo‘lGazetasi #O‘zbekistonQahramonlari
@katta_ariq
📜 Hayoti
Sobira Xoldorova 1907-yilda Chustda tug‘ilgan. Uning hayoti ilm-ma’rifatga intilish va ijtimoiy tenglik uchun kurashning yorqin namunasi hisoblanadi. 13 yoshida bolalar uyida savodxonlik kursini tamomlagan Sobira, qisqa vaqt ichida pedagog sifatida faoliyat boshladi. U Qo‘qon mahallalarida paranji kiyib, qizlarga dars bera boshladi. 1923-1925-yillarda “Xotin-qizlar bilim yurti” institutida pedagogika bo‘yicha tahsil olib, bilimlarini chuqurlashtirdi.
💡 1924-yilda Toshkentda ayollarning tengsizlikka qarshi norozilik namoyishi bo‘lib o‘tdi. Sobira ushbu namoyishda faol ishtirok etdi va o‘sha kuni ro‘molini yechib, Kommunistik partiyaga a’zo bo‘ldi. Ushbu voqea uning hayotida muhim burilish yasadi. Shu kundan boshlab Sobira nafaqat o‘qituvchi, balki jurnalist va ijtimoiy faolligi bilan ham tanildi.
🖋 Jurnalistik faoliyatining boshlanishi
Sobira Xoldorova 17 yoshida “Yangi yo‘l” gazetasi muharrirlaridan biriga aylandi. Bu nashrda u ayollar huquqlari, qizlarning ta’lim-tarbiyasi, paranjidan voz kechish va konservativ qarashlarga qarshi maqolalar yozib, o‘z davrining ijtimoiy masalalarini yoritdi.
📖 Uning maqolalari jamiyatni o‘zgartirish uchun katta kuch bo‘lib xizmat qildi. Sobira o‘z maqolalarida ayollarni o‘qishga, ishlashga va mustaqil hayot kechirishga undadi.
🎓 Moskvadagi Ta’lim
1926-yilda Sobira Xoldorova jurnalistika bo‘yicha malakasini oshirish uchun Moskvaga yuborildi. Bu davrda O‘zbekiston Kompartiyasi yosh mutaxassislarni tayyorlashga alohida e‘tibor qaratayotgan edi, ammo Sobira faqat 20 yoshda edi va bu imkoniyatni qo‘lga kiritish juda qiyin bo‘lgan. Sobira o‘g‘lini qaynonasiga qoldirib, ilm yo‘lida katta qadam tashladi.
📜 Sobira Xoldorova xotiralarida shunday yozgan:
“Nadejda Krupskaya menga qarab, o‘g‘limni O‘zbekistonda qoldirganimni bilgach: Endi bu yerdan qochib ketmaysizmi?’ deb so‘radi. Men ruscha va o‘zbekcha aralash: ‘Men oliy ma’lumot olmasdan hech qayerga ketmayman, deb javob berdim.”
🎓 Sobira Xoldorova Moskva Davlat jurnalistika institutini tamomlab, O‘zbekistonga qaytdi va jurnalistika tarixida birinchi professional ayol jurnalist sifatida o‘z o‘rnini mustahkamladi.
🌍 Ijtimoiy yayotdagi roli
Sobira Xoldorova O‘zbekistonga qaytgach, “Yangi yo‘l” gazetasining bosh muharriri lavozimiga tayinlandi. U faqat matbuotda ishlash bilan cheklanmay, ijtimoiy va siyosiy faoliyatda ham qatnashdi.
👩💼 1930-yilda u O‘zbekiston Kompartiyasi Markaziy Qo‘mitasining tashviqot ishlari bo‘yicha o‘rinbosari etib tayinlandi. Bu davrda u ayollar huquqlarini himoya qilish, ularning ta’lim va ishga bo‘lgan qiziqishini oshirish uchun samarali ishladi.
⚡️ Qatag‘on yillari va surgun
1937-yilgi qatag‘on davrida Sobira Xoldorova ham boshqa ko‘plab ziyolilar singari asossiz ayblovlar bilan qamoqqa olindi.
🚨 U bolalari bilan birga qamoqqa olinib, keyinchalik Sibirga surgun qilindi. U yerda Sobira kichik qizi bilan birga yashashga majbur bo‘ldi. O‘g‘lining taqdiri noma’lum bo‘lib qoldi. Shunga qaramay, Sobira o‘z prinsiplariga sodiq qolib, irodasini yo‘qotmadi.
🕊 Reabilitatsiya va keyingi faoliyat
1950-yillarda Sobira Xoldorova reabilitatsiya qilinib, vatanga qaytdi. U yana matbuot sohasida faoliyatini davom ettirib, ayollar huquqlari va jamiyatni rivojlantirish masalalariga e’tibor qaratdi.
📚 Uning fidoyiligi va mashaqqatlarga to‘la hayoti O‘zbekiston jurnalistikasi tarixida yorqin iz qoldirdi.
⭐️ Sobira Xoldorova faoliyatining tarixiy ahamiyati
Sobira Xoldorova O‘zbekiston jurnalistikasi va ayollar huquqlari uchun kurashda ramziy shaxsga aylandi.
🌺 Uning jasorati, ilmga bo‘lgan muhabbati va fidoyiligi o‘zbek ayollarining o‘z imkoniyatlarini namoyon etishiga asos bo‘ldi.
📌 Sobira Xoldorovaning hayoti bizga ayollarning ijtimoiy hayotdagi faolligi va ilm-ma’rifatga intilish qanchalik muhimligini eslatadi. Uning merosi bugungi va kelajak avlod uchun ibrat bo‘lib xizmat qiladi.
#SobiraXoldorova #O‘zbekistonTarixi #AyollarJurnalistikasi #JasoratVaIlm #AyollarHuquqlari #YangiYo‘lGazetasi #O‘zbekistonQahramonlari
@katta_ariq