Katta Ariq

Oooxirgi tabrik kunlik (menimcha)

* * *

O’zimni topganda sizni qidirdim,
Unutdim o’zimni , quchdim yerimni.
Men sizga bir dunyo dunyo qoldirdim,
Men sizga qoldirdim qonli she’rimni.
Safarim oldidan yana o’yladim,
Nachora? Qarzlarim ko’p edi, esiz.
Yamaning ruhiga sokin so’yladim,
U yoqlarda qanday yashayman sizsiz.
O’g’ri tashlab ketgan bir tugun molim,
Men ortib ko’chmasman. Sizga, bu tugun.
Sizsiz uyoqlarda ne kechar holim.
Sizsiz bor narsa yo’q. Tomirda tugun.
Yuzingizga ko’rdim Alloh jamolin.
Oxirgi safarim. Men tug’ulgan kun.

©Rauf Parfi

@katta_ariq

Maza qip so'kinsang og'zingga keganini qaytarmasdan, kaypda.

Yerliklar-dushman.

Barchamizga jadidlar va “qadimchilar” o’rtasidagi ziddiyatlar, qarama-qarshi fikrlar, bir-birini “oyog’idan chayishlar” qaysidir ma’noda ma’lum. Qadimchilar jadidlarning faqatgina siyosiy va madaniy islohotlariga emas, yangi ta’lim tizimidagi ishlariga ham ko’p holatlarda qarshin chiqqanlar. Savol tug’iladi, xo’sh, jadidlar millatni ma’rifatli qilmoqchi ediku, qadimchilar buni istashmaganmi? Xalqni savodsizligi keramidi ularga? Lekin o’sha qadimchilar, din vakillari orasida yetuk salohiyatli insonlar ham bor ediku. Bir tahlil qilib ko’rsak shu joyida.
Jadidlar va qadimchilar ziddiyatlari haqida o‘qiganimda, zamonaviy manbalarning ba'zilarida- "qadimchilar daromad manbalaridan ayrilib qolishdan qo‘rqqanlari sababli yangi usul maktablarining ochilishiga qarshilik qilishgan" degan mazmundagi u qadar mantiqqa suyanmagan fikrlarni ko'rdim. Savol tug‘ildi: -agar jadid maktablari yuqori samaradorlikka ega bo‘lsa va xalq o‘z bolalarini yangi maktablarga berishni xoxlagan bo‘lsa nega "eski usul" maktablari muallim va mudarrislari ham shu ko‘proq daromad keltiradigan yangi usuldan foydalana qolishmadi? Axir ta’limdan maqsad foyda bo‘lgan bo‘lsa, ko‘proq foyda keltiradigan yo‘ldan borish maqulmasmi? Balki ularni bundan to‘sgan biror boshqa sabab bo‘lgandir?
Ikki guruh orasidagi kurash aynan moddiy manfaatdorlik uchun bo'lgan degan narsaga hech qanday aniq dalil yo'q. Bunga Fitratning imlo islohotlari haqidagi maqolalarida javob borday qaysidir jihatdan. Usuli savtiyani bilasiz, jaddilarninga asosiy o’qitish usuli edi bu. "Qadimchi"lar madrasalarda so‘zlarni to‘liq yodlatishgan. Xuddi Xitoy iyerogliflariday. Bu "Usuli Bag‘dodiy" ham deyiladi. Yaxshi tarafi so‘zni ko‘rishi bilan talaba adashmay o‘qib ketadi. Qiyin tarafi bir so‘zning nechta shakli bo‘lsa yodlangan. Jadidlar esa usuli savtiyadan foydalanib, 28 (+4) harfni o‘rgatishgan. Qiynalibroq bo‘lsa ham savodi chiqqan. Qur’oni karimni to‘liq o‘qib ketolmasa ham o‘zbek yozuvidagi matnlarni o‘qib ketishgan. Fikr tug‘iladiki, qadimchilar millatning Qur’oni karimni o‘rganish imkoniyatlaridan ayrilayotgani haqida bong urishgan, pul haqida emas. Abdurauf Fitrat "Qur’oni karim ko‘fiydan boshqa kalligrafiyada yozilmasin deb qarshilik qilgan edilar. Lekin boshqasida ham yozildi, bir joyi kamayib qolgani yo‘q" deb yozuv islohotlari haqida gapirgan edi. Yana bilmadim, vallohu a’lam.

@katta_ariq

Bahodir Iso baxtli shoir edi. Poytaxtning shon-shuhrat ilinjiga uchmagan, chekka bir qishloqda, oddiy insonlar qurshovida yashagan, katta avlodning katta shoiri bo'la turib, "katta ketmagan" chinakam ijodkor edi. "Yaxshi inson edi..." deyiladi kimdir haqida. Bu yuksak unvon jo'n ko'ringani bilan. Yaxshi inson edi Bahodir Iso. Dardini qog'ozdan bo'lakka to'kmagan, kichik jussali ulkan SHOIR. Joyingiz jannatdan bo'lsin ustoz.

@katta_ariq

Buyuk mutafakkirlardan biri aytganidek:
"_/! & ₽₽()! - & ₽₽₽5(()+!!/_&&&&fddvhjnvcvvbgddfbbyffvbпаавыыклшгgdsfhhjjurr₽&5(7(!/_₽-())))-_(₽₽/-!((#7(₽&"

Xayrli tun))

@katta_ariq