IMRS Research


Гео и язык канала: Узбекистан, Русский
Категория: Образование


🟥 Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti
🟥 Институт макроэкономических и региональных исследований

Kanalga ulanish:
https://t.me/ifmr_public
Aloqa uchun: press@imrs.uz
Sayt: https://imrs.uz/

Связанные каналы  |  Похожие каналы

Гео и язык канала
Узбекистан, Русский
Категория
Образование
Статистика
Фильтр публикаций


🟥 Tabiat bilan uyg'unlik milliy qadriyat sifatida

Nafas yo‘li kasalliklarining tarqalishiga tabiatdagi ifloslanishning asosiy ko‘rsatkichlaridan biri bo‘lgan RM2.5 ning ta’siri ham bordir. RM2.5 emissiyasining 1 mikronga kamayishi (m3 maydonga) nafas yo‘li kasalliklari tufayli o‘limni 2-3 kishiga (100 ming kishiga ) kamaytirish imkonini beradi.

Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti
(MHTI) mutaxassislari ekonometrik yondashuv asosida tabiat bilan uyg'unlik va aholi jon boshiga to'g'ri keladigan yalpi ichki mahsulot (YaIM) o'rtasidagi bog'liqlikni tahlil qildi.

Inson hayotining tabiat bilan uzviy bog‘liqligi minglab yillar oldin o‘z isbotini topgan haqiqat. Tabiatdagi har bir hodisa, voqea va jarayonlar inson hayotiga bevosita ta’sir o‘tkazmay qolmaydi. Shuning uchun bugungi kunda tabiatga nisbatan ehtiyotkorona munosabatda bo‘lish, uni asrab-avaylash va u bilan uyg‘un holda yashash eng dolzarb mavzulardan biriga aylangan.

Eng muhimi, tabiatga muhabbat tuyg‘usini yoshlar ongiga qadriyat sifatida singdirish darkor.

Zotan, tabiatni asrash insoniyatni asrash, demakdir va buni bir qonun, tashkilot yoki dastur bilangina emas faqat chuqur singdirilgan kundalik qadriyat darajasida amalga oshirish mumkin.

Atrof-muhit omillarining aholi salomatligi va mehnat unumdorligiga ta’siri o‘nlab yillar davomida tadqiqot mavzusi bo‘lib kelgan.

Iqtisodiy nuqtayi nazardan, sog‘lom aholi va ishchi kuchi farovonligi mehnat unumdorligini oshiradi, ishchilarning vaqtincha nofaolligi bilan bog‘liq xarajatlarni kamaytiradi va oxir-oqibat aholining moliyaviy farovonligini yaxshilaydi.

Ko‘pgina xorijiy tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, xodimlarning jismoniy va ruhiy salomatligini yaxshilash moliyaviy holatga ijobiy ta’sir qiladi. Yaxshi kayfiyatga ega sog‘lom xodimlar ko‘proq ishchanlik qobiliyatiga ega bo‘lib, qisqa vaqt ichida katta hajmdagi ishlarni bajarishi mumkin. Aksincha, yomon ekologik muhit va tabiat bilan uyg‘unlikning yo‘qligi nafas yo‘llari (havo sifatining pastligi sababli) va ichak kasalliklarining (suv va oziq-ovqat sifati pastligi sababli) tarqalishiga olib kelishi mumkin.

Metodologiya. Ushbu tahlillarni olib borishda Jahon bankining 169 ta mamlakatga oid ma’lumotlaridan foydalanildi. Bu ko‘rsatkichlar aholi jon boshiga CO2 emissiyasi va RM2.5 miqdori (m3 ga to‘g‘ri keluvchi mikron hajmi), suv taqchilligi va tabiiy o‘rmonlar (million m3) atrof-muhit sharoitlari uchun proksi o‘zgaruvchilar sifatida foydalanildi.

Natijalar. Regressiya modeli natijalariga ko‘ra, nafas yo‘li kasalliklari bilan bog‘liq o‘limning 10 kishiga (100 000 aholiga) ko‘payishi aholi jon boshiga YaIMni (2015-yil narxlarida) 631,2 dollarga kamaytiradi. Nafas yo‘li kasalliklarining tarqalishiga tabiatdagi ifloslanishning asosiy ko‘rsatkichlaridan biri bo‘lgan RM2.5 ning ta’siridir. RM2.5 emissiyasining 1 mikronga kamayishi (m3 maydonga) nafas yo‘li kasalliklari tufayli o‘limni 2-3 kishiga (100 ming kishiga ) kamaytirish imkonini beradi.

Amaliyotda qo‘llash uchun:
Barcha sharoitlarda: Atrof-muhitga siz ham ta’sir qilishingiz mumkinligini yodda tuting. Kundalik iste’molingizni nazorat qiling va
resurslardan qayta foydalanishga qaratilgan sa’y-harakatlarni qo‘llab quvvatlang.
Shaxsiy hayot: Vaqtingizning ma’lum bir qismini tabiat qo‘ynida o‘tkazing, uning go‘zalligini qadrlang va undagi nozik muvozanatni asrang.

🟥 MHTI tomonidan tayyorlangan "Milliy qadriyatlarga asoslangan iqtisodiyot: negizlar va farovonlik uyg'unligining empirik tahlili" deb nomlanuvchi hisobotda erkin va mustaqil fikrlash, lafz, jasorat, harakatda baraka, rozi-rizolik va boshqa milliy qadriyatlarimizning iqtisodiy taraqqiyot va jamiyat ravnaqiga ta'siri ekonometrik yondashuvlar asosida baholangan.

To'liq hisobotni (9.2 MB, 46 bet) bu yerda yuklab olishingiz mumkin.


Репост из: Shavkat Mirziyoyev_press-service
Президент Шавкат Мирзиёевга “2025 йил учун Ўзбекистон Республикасининг давлат бюджети тўғрисида”ги қонун ижросини таъминлаш чора-тадбирлари тўғрисида ахборот берилди.

Президенту Шавкату Мирзиёеву представлена информация о мерах по обеспечению исполнения Закона «О Государственном бюджете Республики Узбекистан на 2025 год».

#Mirziyoyev #taqdimot #moliya #byudjet

Prezident.uz|Facebook|Instagram|YouTube|X


🟥 Aziz yurtdoshlar!
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti (MHTI) jamoasi sizni yangi 2025-yil bilan samimiy tabriklaydi. Yangi yil mamlakatimizdagi har bir oilaga ko‘tarinki kayfiyat, ahillik, to‘kinlik va farovonlik olib kelsin. Hayotning har lahzasi quvonchli voqealar, yutuqlarga boy bo‘lsin. Omad va muvaffaqqiyat sizni hech qachon tark etmasin. Bayramingiz qutlug‘ bo‘lsin!


🟥 2024 yilda nashr etilgan tadqiqotlar

To'liq hisobotni (11 MB, 213 bet) bu yerda bepul yuklab olishingiz mumkin.
🌐 | Facebook | Twitter | Instagram | LinkedIn


🟥 O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti (MHTI) da yil mobaynida faol ish olib borgan bir guruh ilmiy xodimlar yangi yil oldidan taqdirlandi.

✅ Ilmiy xodimlar faolligini aniqlashda tadqiqotda innovatsion yondashuvlardan foydalanish, eng yaxshi tahlil va shunga o‘xshash bir qator mezonlar inobatga olindi hamda “Xatlar va kundalik topshiriqlar bo‘yicha eng faol xodim”, “Ommaviy axborot vositalari bo‘yicha sermahsul loyiha”, “Eng yaxshi tahliliy material”, “Tadqiqotda eng innovatsion yondashuv qo‘llagan loyiha”, “Eng faol yosh ilmiy xodim” kabi yo‘nalishlar bo‘yicha eng faol tadqiqotchilar va loyihalar taqdirlandi.

❗️ Qayd etilganidek, iqtisodiyotning turli yo‘nalishlarida olib borilayotgan ilmiy tadqiqotlar sifati mamlakatimizdagi iqtisodiy islohotlar samardorligini ta’minlashda muhim ahamiyatga ega. Bu esa har bir ilmiy xodimdan katta mas’uliyatni talab etadi.

🌐 | Facebook | X | Instagram | LinkedIn


Репост из: Iqtisodiyot va moliya vazirligi
Видео недоступно для предпросмотра
Смотреть в Telegram
1️⃣2️⃣3️⃣4️⃣5️⃣

🤔 Master-rejalarni ishlab chiqish va amalga oshirish boʻyicha Loyiha ofislari xodimlari uchun amaliy seminarning ikkinchi bosqichi bo‘lib o‘tdi

➡️Seminarda arxitektura, dizayn va hududlarni rivojlantirish yoʻnalishida ilgʻor tajribaga ega xorijiy va mahalliy kompaniyalar ishtirokida hududlarida ishlab chiqilgan va ishlab chiqilayotgan master-rejalar yuzasidan muhokamalar boʻlib oʻtdi.

📈 Jumaladan, Turkiyaning “Studio Vertebra” va “Sigma Tashkent” hamda “Bloom Arch” loyiha kompaniyalari kreativ yondashuvlar asosida ishlab chiqilgan master-rejalar yuzasidan taqdimot oʻtkazdi.

➡️Shuningdek, “O‘zshaharsozlikLITI” hamda Qurilish va uy-joy kommunal xoʻjaligi vazirligi huzuridagi “Urbanizatsiya va shaharsozlik hujjatlarini ishlab chiqish respublika markazi” mutaxassislari tomonidan muvaffaqiyatli amalga oshirilayotgan loyihalar bo‘yicha batafsil taqdimot qilindi.

🏙 Loyiha ofisi xodimlari master-rejalar asosida Toshkent shahrida amalga oshirilgan zamonaviy loyihalar, jumladan, “Tashkent city” zamonaviy daha loyihasi, “Seoul Mun” suvboʻyi savdo va servis majmuasi hamda “Magic city” savdo-koʻngilochar majmuasi bilan tanishtirildi.

Ikki kunlik seminar natijalari bo‘yicha ishtirokchilarga sertifikatlar topshirildi.

#seminar #master_plans

Telegram | Facebook | Instagram | Youtube | Х


✅ Milliy qadriyatlar: Tozalik

👉 Batafsil


🟥 O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti mutaxassislari milliy qadriyatlarimizdan biri bo‘lgan pokizalik va daromadlarning ortishi o‘rtasidagi bog‘liqlikni ekonometrik yondashuv asosida tahlil qildi.

Xalqimizning azaliy qadriyatlaridan biri bo‘lgan pokizalik salomatligimizni asrashning muhim sharti hisoblanadi. Shu bilan birga, Jahon sog‘liqni saqlash tashkilotining Makroiqtisodiyot va salomatlik bo‘yicha komissiyasi (2001) sanitariya holati (tozalik) uzoq muddatli iqtisodiy o‘sish va farovonlikka ijobiy ta’sir qilishini asoslab bergan.

Sog‘liqni saqlashdagi muammolar katta xarajatlarni talab qiladi. Misol uchun, insonlar sog‘ligining yomonlashuvi ularning salomatligini tiklash uchun ketadigan xarajatlarning ortishi va oqibatda daromadlarining kamayishiga olib keladi. Shu bilan birga, kasallikni davolash uchun sarflanadigan vaqtni boshqa samaraliroq faoliyatga yo‘naltirish va daromad keltiradigan biror mehnat turi bilan shug‘ullanish mumkin.

Ilmiy manbalarning ko‘rsatishicha Nigeriyada sifatli ichimlik suvi va sanitariya vositalaridan foydalanish imkoniyatiga ega bo‘lmagan 5 yoshgacha bo‘lgan bolalar orasida o‘lim xavfi sezilarli darajada yuqori. Xususan, suvning yetarli emasligi va sanitariya sharoitlari tufayli postneonatal o‘lim xavfi 38 foizga, bolalar o‘limi xavfi 24 foizga oshgan.

Metodologiya. Tozalikning aholi daromadlari orqali iqtisodiy o‘sishga ta’sirini baholash uchun Statistika agentligi tomonidan mamlakatning barcha hududlarida 2021-yilda o‘tkazilgan tanlanma kuzatuv ma’lumotlaridan, ichimlik suvi va sanitariya sharoitining yaxshi ekanligini baholash uchun Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti va YUNISЕF ta'riflaridan foydalanildi.

Natijalar. Tahlillar davomida suv ta’minoti sifatining yaxshilanishi daromadning 22,1 foiz o‘sishiga olib kelishi, sanitariya sharoitining yaxshilanishi aholi jon boshiga daromadni 13,2 foizga oshirishi aniqlandi. Yakuniy model natijalari suv va sanitariya sharoitlarini yaxshilash uy xo‘jaliklarida jon boshiga to'g'ri keladigan daromadni 11,7 foizga oshirishini ko‘rsatadi. Olingan regressiya natijalarining ishonchliligini tekshirish uchun bir qator testlar va hisob-kitoblar amalga oshirildi.

🌐 | Facebook | X | Instagram | LinkedIn


🟥 O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti ilmiy-tadqiqotchilarni ishga taklif qiladi.

❗️ Quyidagi talablar nomzodlar imkoniyatini oshiradi:
🔘 Iqtisodiyot, moliya va matematika yo‘nalishlarida magistratura yoki PhD darajasiga ega bo‘lish;
🔘 STATA, R, EViews, Matlab, Python, SPSS va boshqa matematik va statistik modellashtirish dasturlaridan birida ishlay olish;
🔘 Matematika, fizika, iqtisodiyot, IT yo'nalishida olimpiada sovrindori bo'lish.

🟥 Tashkilot takliflari
✅ islohotlar jarayoni va yurt ravnaqiga hissa qo‘shish imkoniyati
✅ qo‘shimcha moddiy rag‘batlantirish
✅ tadqiqotlarni xalqaro tashkilotlar bilan hamkorlikda olib borish
✅ zamonaviy jihozlar bilan ta'minlangan shinam ofis
chet elda malaka oshirish imkoniyati va boshqalar

🟥 Aloqa:
☎️+99855 520-00-17 (139)
📧 HR@imrs.uz


Видео недоступно для предпросмотра
Смотреть в Telegram
🟥 Joriy yilning 19-dekabr kuni O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti (MHTI) da Harvard biznes maktabi fan doktori, iqtisodchi Botir Qobilov bilan "O'zbekistonda makroiqtisodiy vaziyat, kapital bozorini rivojlantirish va fintex" mavzusida suhbat bo'lib o'tdi.

👉 Institut jamoasi a'zosiga aylanish uchun

🌐 | Facebook | X | Instagram | LinkedIn


🟥 Axborot asimmetriyasi. Mehnat bozori va kadrlar tayyorlash tizimini o‘zaro muvozanatlashtirgan holda rivojlantirish

Mehnat bozorida axborot asimmetriyasi bu ish beruvchilar va ish izlovchilar o‘rtasidagi ma’lumotlarning notekis taqsimlanishi bo’lib, mehnat bozori dinamikasini shaklllantirishda hal qiluvchi ro’l o’ynaydi.

Mehnat bozori ishtirokchilari, ko'nikmalarni shakllantiruvchi o'quv markazlari, ish beruvchilar, ta'lim muassasalari, yoshlar va ularning ota-onalari, hudud va tarmoq bo'yicha strategik qarorlarni qabul qiluvchilarni o'zaro maqbul munosabatga kirishishi - bir-birini ehtiyojlari va kutilmalari borasida ma'lumotga ega bo'lishiga bog'liq.

Bunda mehnat bozorida, tarmoq yoki hududlar kesimida joriy va kelgusi talab haqida tizimli tahlil muhim ahamiyat kasb etadi. Oylik maoshlar dinamikasi, eng ko'p so'ralayotgan kasbiy malaka, hududda talab eng yuqori bo'lgan kasblar cheklangan moliyaviy va inson resurslarini yanada maqbulroq taqsimlashga imkoniyat yaratadi.

📃 O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti (MHTI) mehnat bozorida axborot asimmetriyasini kamaytirish maqsadida «Mehnat bozori va kadrlar tayyorlash tizimini o‘zaro muvozanatlashtirishgan holda rivojlantirish masalalari» mavzusidagi sharhini tayorladi.

Sharhda hududlar kesimida eng ko'p so'ralgan kasblar, mehnat bozoridagi joriy talab va boshqa ma'lumotlar keltirilgan.

👉 Batafsil sharhni yuklab olish (o'qish vaqti 7 daqiqa)

🤝 Institut mazkur yo‘nalishda ishlab chiqilayotgan platformani rivojlantirishda manfaatdor taraflarni hamkorlikka chaqirib qoladi.

E-mail: lm@imrs.uz
Tel.: +998 (55) 520-00-17 (131)

🌐 | Facebook | X | Instagram | LinkedIn




«Nasoyim ul-Muhabbat»
Alisher Navoiy


"Bir kuni Xoja Muzaffar Navqonda aytardi:
- Bir kosa to‘la tariqdan bir donasi Shayx Abusaid Abulxayrdir, qolgan barchasi men.

Shayx Abusaidning bir muridi ham bu majlisda hozir edi. Bu so‘zdan achchig‘i kelib, turib shayxning huzuriga bordi va bo‘lib o‘tgan so‘zni aytdi.

Shayx dedi:
- O‘sha bir dona ham ulardirlar. Biz hech nima emasmiz."

«Nasoyim ul-Muhabbat»
Alisher Navoiy


🟥 Изменение продовольственных цен в супермаркетах города Ташкента в декабре 2024 года

Эксперты Института макроэкономических и региональных исследований при Кабинете Министров Республики Узбекистан (ИМРИ) в декабре 2024 года провели очередной мониторинг цен на продовольственную продукцию по 21 позиции в крупнейших сетях супермаркетов г. Ташкента.

✅ Результаты мониторинга показали, что по 10 позициям минимальные цены снизились в сравнении с предыдущим месяцем*.

▶️ Так, снижение цен на свёклу столовую составило 21,8%, лимоны – 16,7%, морковь красную – 14,4%, гречку – 10,7%, сахар – 2,8%, рис – 2,8%, молоко – 2,8%, бананы – 2,0%, говядину (филе) – 1,7%, пшеничную муку – 0,6%.

❇️ По 10 позициям минимальные цены выросли. Лидером роста цен является капуста белокочанная. При этом цена на капусту белокочанную в Ташкенте является самой низкой среди столиц Центральноазиатских стран. Так, в Душанбе цена на данную продукцию выше в 2 раза, Астане – в 1,7 раза, Бишкеке – в 1,2 раза.

▶️ Также значительно выросли цены на огурцы. Но в сравнении с показателем соответствующего периода прошлого года цены на огурцы ниже на 4,3%.

✳️ По 1 позиции (маргарин) минимальная цена осталась без изменений.

*анализ выполнен по данным мониторинга, проведенного 7 ноября и 12 декабря.

🌐 | Facebook | X | Instagram | LinkedIn




🟥 2024-yil dekabr oyida Toshkent shahridagi supermarketlarda oziq-ovqat mahsulotlari narxining o‘zgarishi

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti (MHTI) mutaxassislari 2024-yilning dekabr oyida Toshkent shahridagi yirik supermarketlarda 21 nomdagi oziq-ovqat mahsulotlari narxining o‘zgarishini ko‘rib chiqdi.

✅ Monitoring natijalari 10 nomdagi mahsulot bo‘yicha minimal narxlar o‘tgan oydagiga nisbatan pasayganligini ko‘rsatdi*.

▶️ Shunday qilib, lavlagining minimal narxi 21,8 foiz, limonniki 16,7 foiz, qizil sabziniki 14,4 foiz, grechkaniki 10,7 foiz, shakarniki 2,8 foiz, guruchniki 2,8 foiz, sutniki 2,8 foiz, bananniki 2,0 foiz, mol go‘shtiniki 1,7 foiz, bug‘doy uniniki 0,6 foiz pasaygan.

❇️ 10 nomdagi mahsulot bo‘yicha minimal narxlar oshgan. Narxining oshishi bo‘yicha oqbosh karam yetakchi bo‘ldi. Shu bilan birga, Toshkentda oqbosh karamning narxi Markaziy Osiyo mamlakatlari poytaxtlari orasida eng past. Shunday qilib, Dushanbeda bu mahsulotning narxi 2 baravar, Ostonada 1,7 baravar, Bishkekda 1,2 baravar yuqori.

▶️ Bodring narxi ham sezilarli darajada oshdi. Ammo o‘tgan yilning shu davridagiga nisbatan bodring narxi 4,3 foiz arzon.

✳️ 1 nomdagi (margarin) mahsulotning eng past narxi o‘zgarishsiz qolgan.

*tahlil 7-noyabr va 12-dekabr kunlari o‘tkazilgan monitoring maʼlumotlari asosida qilindi.


🌐 | Facebook | X | Instagram | LinkedIn




🟥 Lafz milliy qadriyat sifatida

Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti
(MHTI) mutaxassislari milliy qadriyatlarimizdan biri bo‘lgan lafz va yalpi ichki mahsulotning o'sishi o'rtasida qanday bog'liqlik borligini ekonometrik yondashuv asosida tahlil qildi.

Har bir inson hayotida lafz shubhasiz muhim ahamiyatga ega. Chunki u boshqalarning sizga bo‘lgan ishonchini oshiradigan, mustahkamlaydigan fazilatdir. Til bilan berilgan va’da insonning subutli yoki subutsiz ekanini belgilaydi. Agar u lafzida tursa, demak, unga tevarak atrofdagilarning ishonchi ortib boraveradi, aksincha bo‘lsa, ishonchi yo‘qoladi. Shu bois ham xalqimiz lafzi halollikni qadriyat sifatida ko‘radi.

Dunyo tajribasiga e’tibor qiladigan bo‘lsak, ko'plab taniqli firma va kompaniyalar lafzga mas'uliyat bilan yondashgani uchun ham muvaffaqiyatga erishgan, deb bemalol aytish mumkin.

Ijtimoiy omillarning iqtisodiy o‘sishga ta’siri bir necha o‘n yillar davomida iqtisodchilar tomonidan olib borilgan tadqiqotlar mavzusi bo‘lib kelgan. Agar jamiyatda har bir fuqaro o‘z so‘ziga sodiq bo‘lsa, bu nafaqat ular o‘rtasidagi ishonchning oshishi, balki tadbirkorlik muhitining yaxshilanishi va iqtisodiy o‘sishning ta’minlanishiga olib keladi.

Norvegiya ijtimoiy tadqiqotlar instituti professori Vollebekning fikriga ko‘ra, shaxslarning bir-biriga bo‘lgan ishonch darajasi va iqtisodiy o‘sish dinamikasi o‘rtasida ijobiy bog‘liqlik mavjud. Masalan, jamiyatda ishonch darajasi qancha yuqori bo‘lsa, aholi jon boshiga daromad ko‘rsatkichi shuncha yaxshi bo‘ladi.

Ushbu tahlilda ishonch ta’siri va YaIM o‘rtasidagi bog‘liqlikni aniqlash maqsadida 2000-2019 yillar oralig‘ida Markaziy Osiyo (Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Tojikiston, Turkmaniston, O‘zbekiston) va Kavkaz mintaqalaridagi mamlakatlar (Armaniston, Ozarbayjon, Gruziya), shuningdek, Mo‘g‘iliston uchun ma’lumotlardan foydalanildi.

Metodologiya. Ishonch darajasi ko‘rsatkichining YaIMga ta’sirini baholash o‘zgarmas effektli modeldan foydalanildi. Bunda qonun ustuvorligi indeksi (RoL) lafz uchun proksi o‘zgaruvchi, shuningdek, yalpi kapitalni shakllantirish (Capital), savdo ochiqligi (Trade) va to‘g‘ridan to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar (FDI) kabi omillar shartli o‘zgaruvchilar sifatida qo‘llanildi.

Bu yerda qonun ustuvorligi, shartnomalarni bajarilishi, kelishuvlarni kuchga ega bo'lishi zamirida lafz qadriyati ustuvor bo'lganidan kelib chiqadi degan faraz yotibdi. Chunku bular hammasi o'zaro ishonchga asoslangan kelishuvning bir hosilalari.

Natijalar. Model natijalariga ko‘ra, tahlil qilinayotgan davlatlarda qonun ustuvorligining 0,01 bandga oshishi YaIMni deyarli 0,7 foizga o’sishiga olib keladi. Modelning ishonchlilik testlari natijalariga ko’ra (6-jadvalga qarang) panellar o‘zaro bog‘liq, geteroskedastik va vaqt kesimida o‘zaro bog‘liqligi aniqlandi va shu sababdan hisob-kitoblar Driskoll-Krey standart xatoliklaridan foydalanilgan holda amalga oshirildi (5-jadvalning o‘ng ustuni).

Amaliyotda qo‘llash uchun:
Umuman: Qanday ishga qo‘l urmang, halol bo‘ling hamda so‘zingizning ustidan chiqing. Agar va’da bersangiz, qanday noqulay
vaziyat yuzaga kelsa ham uni bajaring. Agar va’dangizni bajarishga halaqit beradigan qandaydir kutilmagan holat yuzaga kelsa, bu haqida ochiq-oydin gaplashib oling.
Ishda/universitetda/maktabda: Va’dangizni o‘z vaqtida bajarishga harakat qiling, plagiatdan qoching va ilmiy izlanishlaringizda
rostgo‘y bo‘ling. Hamkasblar yoki sinfdoshlar bilan munosabatlarda rostgo‘y bo‘ling va fikringizni ochiq-oydin bildiring.

To'liq hisobotni (9.2 MB, 46 bet) bu yerda yuklab olishingiz mumkin.




🟥 2024-yilning noyabr oyida ikkilamchi avtomobil bozorida o'rtacha narxlar pasayishda davom etdi.

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Makroiqtisodiy va hududiy tadqiqotlar instituti (MHTI) mutaxassislari tomonidan 2024-yilning noyabr oyida ikkilamchi bozordagi avtomobil o'rtacha narxlari tahlil qilindi.

Mazkur davrda o'rtacha foydalanilgan mahalliy ommabop avtomobillar hamda xorijiy lyuks avtomobilllar o'rtacha narxlari pasaygan bo'lsa, mahalliy lyuks va elektromobillar narxlarida sezilarli o'zgarish kuzatilmadi.

📉Mahalliy ommabop avtomobillar narxlari. Joriy yilning noyabr oyida ikkilamchi bozorda oktyabr oyiga nisbatan:
- "Onix": o'rtacha foydalanilgan - 4.8%ga ($14 600 dan $13 900 ga) , kam foydalanilgan - 5,4%ga ($14 900 dan $14 100 ga);
- "Lacetti": o'rtacha foydalanilgan - 1.4%ga ($14 700 dan $14 500 ga), kam foydalanilgan - 1,1%ga ($15 200 dan $15 031 ga);
- “Nexia”: o‘rtacha foydalanilgan - 0.9%ga ($11 500 dan $11 400 ga);
- "Spark": o‘rtacha foydalanilgan - 0.8%ga ($10 485 dan $10 400 ga);
- "Labo"
: o‘rtacha foydalanilgan - 2.4%ga ($8 300 dan $8 100 ga);
- "Damas": o‘rtacha foydalanilgan - 0.9%ga ($8 200 dan $8 125 ga), ko'p foydalanilgan - 1%ga ($7 600 dan $7 527 ga) arzonlagan.

🚖 Mahalliy lyuks avtomobillar narxlari. Mazkur davrda kam va o'rtacha foydalanilgan "Malibu"avtomobilining o'rtacha narxlari mos ravishda 3,0% ($30 100 dan $31 000 ga) va 1,7%ga ($29 000 dan $29 500 ga) oshgan bo'lsa, ko'p foydalanilgan “Equinox” o'rtacha narxi 1.9%ga ($27 000 dan $26 500 ga) tushdi. Shuningdek, "Tracker" narxlarida o'zgarish kuzatilmadi.

🔌 Elektomobil narxlari: Joriy yilning noyabr oyida o'rtacha foydalanilgan BYD "Han"va BYD "Yuan Up" elektromobillar o'rtacha narxlari mos ravishda 1,6% ($36 500 dan $35 900 ga) va 2,4%ga ($21 000 dan $20 500 ga) pasaygan bo'lsa, yangi BYD "E2" elektromobili 3,1%ga ($16 700 dan $17 216 ga) qimmatlashdi. BYD "Song Plus EV Chempion"ning narxi deyarli o'zgarmadi (yangi - $29 000, o'rtacha foydalanilgan - $26 600).

🚖 Xorijiy lyuks avtomobillar narxlari. Hyundai "Elantra" va Kia "Sportage" rusumli kam foydalanilgan avtomobillar o'rtacha narxlari mos ravishda 2,2% ($23 000 dan $22 500 ga) va 1,5%ga ($32 500 dan $32 000 ga), o'rtacha foydalanilgani esa 1,6%ga ("Elantra" - $22 000 dan $21 650 ga va Kia "Sportage" - $31 500 dan $31 000 ga) pasaydi. Shuningdek, ko'p foydalanilgan Kia "K5" va Kia "Sportage" avtomobillar ham mos ravishda 1,2% ($26 300 dan $25 990 ga) va 3,4% ga ($31 000 dan $29 950 ga) arzonlashgan bo'lsa, Hyundai "Tucson" (ko'p foydalanilgan - $25 000, kam foydalanilgan - $33 000), Hyundai "Santa FE" (ko'p foydalanilgan - $35 000, kam foydalanilgan - $45 900) rusumli avtomobillar narxida sezilarli o'zgarish kuzatilmadi.

🚘 Avtomobillar bosib o‘tgan masofasi hamda ishlab chiqarilgan yiliga ko‘ra quyidagi guruhlarga ajratib olindi:
✔️ 2023-2024-yillarda ishlab chiqarilgan hamda bosib o‘tgan masofasi 20 000 km. gacha bo‘lgan avtomobillar –“Kam foydalanilgan”;
✔️ 2023-2024-yillarda ishlab chiqarilgan hamda bosib o‘tgan masofasi 20 000 km. dan 50 000 km. gacha bo‘lgan avtomobillar, shuningdek, 2021-2022-yillarda ishlab chiqarilgan hamda bosib o‘tgan masofasi 40 000 km. gacha bo‘lgan avtomobillar-“O‘rtacha foydalanilgan”;
✔️ 2023-2024-yillarda ishlab chiqarilgan va bosib o‘tgan masofasi 50 000 km. dan ko‘p bo‘lgan avtomobillar, 2021-2022-yillarda ishlab chiqarilgan hamda 40 000 km. dan ortiq masofani bosib o‘tgan avtomobillar hamda 2020-yilda ishlab chiqarilgan barcha avtomobillar – “Ko‘p foydalanilgan”.


📎 Avtomobil narxlarini tahlil qilishda ma’lumotlar olx.uz platformasidan veb skreping (web scraping) orqali to‘plandi. Bunda, 2020-2024-yillarda ishlab chiqarilgan avtomobillar uchun taklif etilayotgan narxlar saralab olingandan so‘ng, oktyabr oyi uchun 16,0 mingta, noyabr oyi uchun 17,3 mingta ma’lumotlar asosida taklif etilgan narxlar tahlil qilindi.

Показано 20 последних публикаций.