Kimdan qancha gaz import qilyapmiz?
Uncomtrade bazasidagi ochiq ma’lumotlarga ko‘ra, 2024 yilning yanvar-noyabr oylarida (dekabr oyi bo‘yicha ma’lumotlar hozircha bazaga taqdim qilinmagan) mamlakatimiz tomonidan 1,55 mlrd dollar miqdorida gaz import qilingan. Bunda, tabiiy gaz importi 1,49 mlrd dollarni tashkil etgan. 11 oyda import qilingan tabiiy gaz hajmi 10 mlrd m3, tabiiy gazning o‘rtacha narxi (1000 m3 uchun) esa qariyb 150 dollar bo‘lgan.
Taqqoslash uchun, 2023 yilda (12 oy) 683 mln dollar qiymatdagi 4,4 mlrd m3 gaz import qilingan (o‘rtacha narx 155,5 dollar), 2022 yilda esa 281,1 mln dollar qiymatidagi 2 mlrd m3 gaz importi amalga oshirilgan (o‘rtacha narx 137,2 dollar).
Oldingi yillarda tabiiy gaz importida asosiy yo‘nalish Turkmaniston bo‘lgan bo‘lsa, joriy yilga kelib Rossiya asosiy import yo‘nalishiga aylangan. Xususan, 2022 yilda importning 100 foiz ulushi Turkmaniston hissasiga to‘g‘ri kelgan bo‘lsa, 2023 yilda Turkman gazining importdagi ulushi 94,2 foizgacha (643,6 mln dollar) pasaygan. Bu holat Rossiyadan gaz importi boshlanganligi bilan izohlanadi. 2023 yilda Rossiyadan 39,7 mln dollarlik tabiiy gaz import qilingan.
2024 yil 11 oyida Rossiyadan 793,7 mln dollarlik, Turkmanistondan esa 701,2 mln dollarlik tabiiy gaz import qilingan. Bunda, import tabiiy gazning o‘rtacha narxi (1000 m3) turkman gazi uchun 139,4 dollarni, rus gazi uchun esa 160,1 dollarni tashkil etgan.
E’tiborli jihati, turkman gazi o‘zgaruvchan narx bilan import qilingan bo‘lsa rus gazi uchun import narxi butun davr davomida o‘zgarmagan. Xususan, turkman gazi uchun import narxi 128 dollardan, 214,7 dollargacha oraliqda shakllangan. Eng baland narxlar mart hamda noyabr oylariga to‘g‘ri kelib, bu oylarda turkman gazi uchun import narxi 200 dollardan oshgan (1000 m3 uchun mart oyida 214,7 dollar, noyabr oyida 206,2 dollar). Lekin gaz narxi qimmat oylarda nisbatan kam import amalga oshirilganligi hisobiga turkman gazining o'rtacha narxi past shakllangan.
@Mirkonomika
Uncomtrade bazasidagi ochiq ma’lumotlarga ko‘ra, 2024 yilning yanvar-noyabr oylarida (dekabr oyi bo‘yicha ma’lumotlar hozircha bazaga taqdim qilinmagan) mamlakatimiz tomonidan 1,55 mlrd dollar miqdorida gaz import qilingan. Bunda, tabiiy gaz importi 1,49 mlrd dollarni tashkil etgan. 11 oyda import qilingan tabiiy gaz hajmi 10 mlrd m3, tabiiy gazning o‘rtacha narxi (1000 m3 uchun) esa qariyb 150 dollar bo‘lgan.
Taqqoslash uchun, 2023 yilda (12 oy) 683 mln dollar qiymatdagi 4,4 mlrd m3 gaz import qilingan (o‘rtacha narx 155,5 dollar), 2022 yilda esa 281,1 mln dollar qiymatidagi 2 mlrd m3 gaz importi amalga oshirilgan (o‘rtacha narx 137,2 dollar).
Oldingi yillarda tabiiy gaz importida asosiy yo‘nalish Turkmaniston bo‘lgan bo‘lsa, joriy yilga kelib Rossiya asosiy import yo‘nalishiga aylangan. Xususan, 2022 yilda importning 100 foiz ulushi Turkmaniston hissasiga to‘g‘ri kelgan bo‘lsa, 2023 yilda Turkman gazining importdagi ulushi 94,2 foizgacha (643,6 mln dollar) pasaygan. Bu holat Rossiyadan gaz importi boshlanganligi bilan izohlanadi. 2023 yilda Rossiyadan 39,7 mln dollarlik tabiiy gaz import qilingan.
2024 yil 11 oyida Rossiyadan 793,7 mln dollarlik, Turkmanistondan esa 701,2 mln dollarlik tabiiy gaz import qilingan. Bunda, import tabiiy gazning o‘rtacha narxi (1000 m3) turkman gazi uchun 139,4 dollarni, rus gazi uchun esa 160,1 dollarni tashkil etgan.
E’tiborli jihati, turkman gazi o‘zgaruvchan narx bilan import qilingan bo‘lsa rus gazi uchun import narxi butun davr davomida o‘zgarmagan. Xususan, turkman gazi uchun import narxi 128 dollardan, 214,7 dollargacha oraliqda shakllangan. Eng baland narxlar mart hamda noyabr oylariga to‘g‘ri kelib, bu oylarda turkman gazi uchun import narxi 200 dollardan oshgan (1000 m3 uchun mart oyida 214,7 dollar, noyabr oyida 206,2 dollar). Lekin gaz narxi qimmat oylarda nisbatan kam import amalga oshirilganligi hisobiga turkman gazining o'rtacha narxi past shakllangan.
@Mirkonomika