🪐 Merkuriylik🪐

​​Stendalning "Qizil va qora"sini oʻqiyotib, bosh qahramon – Jyulenning quyidagi ruhiy holati eʼtiborimni tortdi, u Matildaning ishqida yonib yurganidagi tasvirni bir oʻqing:

"Uch kun burun u abbat Kastanedni jon deb otib tashlagan boʻlardi. Biroq endi Strasburgda bironta goʻdak u bilan bahslashib qolgudek boʻlsa, u oʻzi emas, ana shu goʻdak haq boʻlsa kerak, deya oʻylardi. Oʻz hayotida toʻqnashgan barcha raqib va dushmanlarini eslar ekan, Jyulen endi doim, ayb ularda emas, oʻzimda boʻlgan, degan qarorga kelardi".

Menimcha, asarda oʻzimizga tanish narsalarni koʻrib qolganimiz uchun ham adabiyotni sevsak kerak. Hammani oʻtmishi, hislari, kechinmalari turlicha, shu bois bitta kitobdan hamma har xil narsani topadi. Masalan, yuqoridagi holatni bir vaqtlar boshdan kechirgandim.

Shunday ruhiy holatga tushgandimki, butun gunohlarim koʻz oldimda gavdalandi, faqat men qora, qolgan barcha oppoq koʻrindi koʻzimga. Hech kimga qattiq gapirmay qoʻydim. Odamlarning koʻnglini ogʻritishdan qochdim. Hatto oʻzim boshini aylantirgan hamma qizdan kechirim soʻrab chiqqandim, eslasam kulgim keladi hozir. Aksiga olib roʻyxat uzun edi, qaysidiri bu qiligʻimdan kuldi, qaysidiri ta'sirlandi, bittasi erga tegib ketgan ekan, sal qoldi eri bilan orasi buzilishiga)

Rivoyat qiladilarki, bir kishi donishmanddan maslahat soʻrabdi:
– Hech kimga muhabbatim yoʻq, hatto ota-onamga, farzandlarimga mehrim yoʻq, diydam qattiq. Nima qilay?
Donishmand maslahat beradi:
– Echki boqib oling, har kuni uni oʻz qoʻlingiz bilan ovqatlantiring, yuvintiring, erkalang, sayrga olib chiqing. Uch oy shu ishlarni ogʻishmay qiling, keyin uni qassobga topshiring.

Maslahatga qat'iy amal qiladi. Shundan soʻng oʻzgarib qoladi. U echkiga oʻrganib qolgandi, undan ayrilish koʻnglini yumshatadi. Hatto bitta hayvonga mehr qoʻysak va undan ayrılsak, ozmi-koʻpmi dard chekamiz, qiynalamiz. Endi kimgadir chinakam koʻngil qoʻyish va undan ayrilishni tasavvur qilib koʻring. Sevgi dardini chekkan odam halim, beozor, tushunuvchan boʻlib qoladi. Bir soʻz bilan aytganda, insoniylikka ega boʻladi. Sevgi shunday yuksak tuygʻuki, sevgining nafaqat visoli, balki ayriligʻi ham insonga koʻp narsani oʻrgatadi.

Seving. Imkoni boʻlsa ayrilmang. Ayrilsangiz ham gʻam chekishdan uyalmang. Mana shu gʻam sizni sevgisiz insonlardan ancha yuksakka olib chiqib qoʻyadi.

@salimov_blogi