Kamyu ijod va absurd essesida absurddan chiqish uchun ikkita variant beradi:
1. suisid
2. ijod, yaratish
Kamyu ijodni oqlaydi essesida, ammo oxir oqibat uning o‘zi mashinasida katta tezlik bilan daraxtga urilib o‘ladi. Tushunaman, u esseni yozib turgan mahali ham o‘zini suisiddan qutqarish uchun yashashga asoslar keltirgandi, u yashash kerakligini, tishni tishga qo‘yib o‘limni o‘z istagi bilan kelishiga qo‘yib berishni istagandi, ammo oxir oqibat uni absurd o‘z domiga tortib ketdi. Men bir marta ichkilikdan so‘ng o‘sha holatni boshdan kechirgandim va boshimni yostiqqa qo‘yishdan qo‘rqib qolgan, tuni bilan qichqirib do‘stlarimni joniga tekkandim: boshimni yostiqqa qo‘yganim hamon meni allaqanday varonka o‘z domiga olib muallaqlik hissini bergandi va bu turg‘unlikdan qochib qutulishga menda na kuch na qudrat bor edi. Xuddi shu narsa bo‘shliq hissi bilan, absurdni his qilish bilan bog‘liq bo‘lsa kerak.
«Hech»ni yozayotgan odam, to‘g‘rirog‘i roviylardan biri vaqt haqida falsafa so‘qiydi. U vaqtdan chiqishi lozimligini aytadi. Ammo vaqtdan tashqariga chiqib bo‘lmaydi. Vaqt o‘ziga kirgan biron nimani tashqari chiqarmaydi. Deylik, vaqtdan tashqarida allaqanday odam bor. U istasa, vaqt ichiga kirishi mumkin. Ammo vaqt ichkarisidagi biron zog‘ undan omon chiqmaydi. Vaqt xuddi blenderga evriladi, uning ichkarisidagi bari narsa suyuq bo‘tqasimon massaga aylanadi, va bunda sen sen emassan, sening qismlaring boshqa atrofingdagilarning qismlari bilan aralashib ketgan va demakki sen butunlay undan qutulib bo‘psan. Shuning uchun Hechning qahramoni shoir Dengiz Naim vaqtini to‘ldirish uchun hamma narsani qilaveradi, ammo bularning bari xayolan.
U yana aljiray boshladi: vaqtdan xayol qutqarmaydi, vaqtdan fikr qutqaradi. Chunki fikr moddiylashadi. Xayolni esa moddiylashtirtb bo‘lmaydi. Ana, Dengiz Naim metroda ketib yigiti bor qizga suykaladi. Unga yonidagi sherigiga xiyonat qilishni taklif qiladi. Deydiki, yigit buni baribir bilmaydi va qizning sochlarini barmoqlari bilan silaydi, hidlaydi, qulog‘iga shivirlayli, deydiki ketdik men bilan. U qizni allaqanday go‘ristonga eltadi, qo‘rquvga tushgan xayoliy qizni tinchlantiradi: Dengiz Naim zo‘rlamaydi uni. U faqat manavi isqirt vaqtni to‘ldirishi kerak. Bir. Ikki. Sakson. Bir yuz qirq. Dengiz Naim qayerda? U nima qilyapti hozir?
Davomi bor.
Alisher Fayzullayev, 2024, mart
📚 @kitoblar_apk
1. suisid
2. ijod, yaratish
Kamyu ijodni oqlaydi essesida, ammo oxir oqibat uning o‘zi mashinasida katta tezlik bilan daraxtga urilib o‘ladi. Tushunaman, u esseni yozib turgan mahali ham o‘zini suisiddan qutqarish uchun yashashga asoslar keltirgandi, u yashash kerakligini, tishni tishga qo‘yib o‘limni o‘z istagi bilan kelishiga qo‘yib berishni istagandi, ammo oxir oqibat uni absurd o‘z domiga tortib ketdi. Men bir marta ichkilikdan so‘ng o‘sha holatni boshdan kechirgandim va boshimni yostiqqa qo‘yishdan qo‘rqib qolgan, tuni bilan qichqirib do‘stlarimni joniga tekkandim: boshimni yostiqqa qo‘yganim hamon meni allaqanday varonka o‘z domiga olib muallaqlik hissini bergandi va bu turg‘unlikdan qochib qutulishga menda na kuch na qudrat bor edi. Xuddi shu narsa bo‘shliq hissi bilan, absurdni his qilish bilan bog‘liq bo‘lsa kerak.
«Hech»ni yozayotgan odam, to‘g‘rirog‘i roviylardan biri vaqt haqida falsafa so‘qiydi. U vaqtdan chiqishi lozimligini aytadi. Ammo vaqtdan tashqariga chiqib bo‘lmaydi. Vaqt o‘ziga kirgan biron nimani tashqari chiqarmaydi. Deylik, vaqtdan tashqarida allaqanday odam bor. U istasa, vaqt ichiga kirishi mumkin. Ammo vaqt ichkarisidagi biron zog‘ undan omon chiqmaydi. Vaqt xuddi blenderga evriladi, uning ichkarisidagi bari narsa suyuq bo‘tqasimon massaga aylanadi, va bunda sen sen emassan, sening qismlaring boshqa atrofingdagilarning qismlari bilan aralashib ketgan va demakki sen butunlay undan qutulib bo‘psan. Shuning uchun Hechning qahramoni shoir Dengiz Naim vaqtini to‘ldirish uchun hamma narsani qilaveradi, ammo bularning bari xayolan.
U yana aljiray boshladi: vaqtdan xayol qutqarmaydi, vaqtdan fikr qutqaradi. Chunki fikr moddiylashadi. Xayolni esa moddiylashtirtb bo‘lmaydi. Ana, Dengiz Naim metroda ketib yigiti bor qizga suykaladi. Unga yonidagi sherigiga xiyonat qilishni taklif qiladi. Deydiki, yigit buni baribir bilmaydi va qizning sochlarini barmoqlari bilan silaydi, hidlaydi, qulog‘iga shivirlayli, deydiki ketdik men bilan. U qizni allaqanday go‘ristonga eltadi, qo‘rquvga tushgan xayoliy qizni tinchlantiradi: Dengiz Naim zo‘rlamaydi uni. U faqat manavi isqirt vaqtni to‘ldirishi kerak. Bir. Ikki. Sakson. Bir yuz qirq. Dengiz Naim qayerda? U nima qilyapti hozir?
Davomi bor.
Alisher Fayzullayev, 2024, mart
📚 @kitoblar_apk