БОЛАЛАРДА ГИЖЖАЛАР
ТАЪРИФ
Тирик организмлар ҳисобига яшовчи паразит ҳайвонлар бўлиб, тиббиёт
терминалогиясида “гелминтоз” номи билан юритилади.
ЭТИОЛОГИЯСИ ВА ХАВФ ОМИЛЛАРИ
∎ Гигиена талабларига жавоб бермайдиган майдонлар;
∎ Етарлича овқатланмаслик, овқатга тўймаслик;
∎ Кўп гўшт истеъмол қилинадиган жойлар;
∎ Асосан, болалар (5-14 ёшлилар).
КЛАССИФИКАЦИЯСИ
• Ичакнинг илмоқсимон гижжалари (hookworm) - ancylostoma duodenale.
• Юмалоқ гижжалар (roundworm) - ascaris lumbricodes.
• Ингичка ипсимон гижжалар (pinworm) ёки энтеробиозлар - enterobium vermicularis.
• Лентасимон гижжалар
ТАРҚАЛИШ ЙЎЛЛАРИ
▶ Ифлосланган қўл,
▶ озиқ-овқат маҳсулотлари,
▶ ифлосланган сув,
▶ яхши ювилмаган мева-сабзавотлар,
▶ гигиена қоидаларига риоя қилмаслик,
▶ пашша, чивин ва бошқа ҳашаротлар,
▶ гўштни яхши пиширмай истеъмол қилиш.
ГИЖЖА ТЕЗ ЮҚАДИГАН ДАВРЛАР
1. Мактабгача (боғча) ёшдаги болалар.
2. Мактаб ёшидаги болалар.
3. Ўсмир лик ёшидаги қизлар.
4. Туғиш ёшидаги аёллар.
УМУМИЙ БЕЛГИЛАРИ
⇨ Қорин оғриғи.
⇨ Кўнгил айниш, қайт қилиш.
⇨ Диарея.
⇨ Толиқиш, қуввацизлик.
⇨ Анемия.
⇨ Болаларнинг ўсиш ва ривожланишдан ортда қолиши.
⇨ Баъзан тери қичишиши.
⇨ Орқа пешобда қичишиш бўлиши.
ПРОФИЛАКТИКАСИ
- Гигиена қоидаларига қатъий риоя қилиш.
- Уйлар ва ҳовлини покиза сақлаш.
- Болаларга эътиборли бўлиш.
- Чиқинди маҳсулотларини уйда сақламаслик.
- Гўштни яхши пишириб истемол қилиш.
ГЕЛМЕНТЛАРДА ҚЎЛЛАНИЛАДИГАН ДОРИЛАР
1. Аlbendazol:
• Юқори эффектли,
• хавфсиз,
• унчалик қиммат ҳам эмас,
• қўлланилиши жуда осон,
• таъсир механизми: гижжаларнинг ҳужайраларига глукоза сўрилишини блоклайди ва АТФ ҳосил бўлишини ингибирлайди.
2. Mebendazole.
3. Levomizole.
4. Pyrantel pamoat.
5. Ivermektir.
Яқинларга улашинг:
@Doctor_Azizov
ТАЪРИФ
Тирик организмлар ҳисобига яшовчи паразит ҳайвонлар бўлиб, тиббиёт
терминалогиясида “гелминтоз” номи билан юритилади.
ЭТИОЛОГИЯСИ ВА ХАВФ ОМИЛЛАРИ
∎ Гигиена талабларига жавоб бермайдиган майдонлар;
∎ Етарлича овқатланмаслик, овқатга тўймаслик;
∎ Кўп гўшт истеъмол қилинадиган жойлар;
∎ Асосан, болалар (5-14 ёшлилар).
КЛАССИФИКАЦИЯСИ
• Ичакнинг илмоқсимон гижжалари (hookworm) - ancylostoma duodenale.
• Юмалоқ гижжалар (roundworm) - ascaris lumbricodes.
• Ингичка ипсимон гижжалар (pinworm) ёки энтеробиозлар - enterobium vermicularis.
• Лентасимон гижжалар
ТАРҚАЛИШ ЙЎЛЛАРИ
▶ Ифлосланган қўл,
▶ озиқ-овқат маҳсулотлари,
▶ ифлосланган сув,
▶ яхши ювилмаган мева-сабзавотлар,
▶ гигиена қоидаларига риоя қилмаслик,
▶ пашша, чивин ва бошқа ҳашаротлар,
▶ гўштни яхши пиширмай истеъмол қилиш.
ГИЖЖА ТЕЗ ЮҚАДИГАН ДАВРЛАР
1. Мактабгача (боғча) ёшдаги болалар.
2. Мактаб ёшидаги болалар.
3. Ўсмир лик ёшидаги қизлар.
4. Туғиш ёшидаги аёллар.
УМУМИЙ БЕЛГИЛАРИ
⇨ Қорин оғриғи.
⇨ Кўнгил айниш, қайт қилиш.
⇨ Диарея.
⇨ Толиқиш, қуввацизлик.
⇨ Анемия.
⇨ Болаларнинг ўсиш ва ривожланишдан ортда қолиши.
⇨ Баъзан тери қичишиши.
⇨ Орқа пешобда қичишиш бўлиши.
ПРОФИЛАКТИКАСИ
- Гигиена қоидаларига қатъий риоя қилиш.
- Уйлар ва ҳовлини покиза сақлаш.
- Болаларга эътиборли бўлиш.
- Чиқинди маҳсулотларини уйда сақламаслик.
- Гўштни яхши пишириб истемол қилиш.
ГЕЛМЕНТЛАРДА ҚЎЛЛАНИЛАДИГАН ДОРИЛАР
1. Аlbendazol:
• Юқори эффектли,
• хавфсиз,
• унчалик қиммат ҳам эмас,
• қўлланилиши жуда осон,
• таъсир механизми: гижжаларнинг ҳужайраларига глукоза сўрилишини блоклайди ва АТФ ҳосил бўлишини ингибирлайди.
2. Mebendazole.
3. Levomizole.
4. Pyrantel pamoat.
5. Ivermektir.
Яқинларга улашинг:
@Doctor_Azizov