Ҳасан Насруллоҳ ким эди? Ҳизбуллоҳнинг узоқ йиллик раҳбарининг ҳаётига чуқур кириб боришга ҳаракат қиламиз.Ҳизбуллоҳ бош котиби Ҳасан Насруллоҳ 32 йил давомида кучли Ливан шиа исломий сиёсий партиясига етакчилик қилди. У Ҳизбуллоҳнинг бир неча қўмондонлари билан бир қаторда, жума куни Байрутда Исроил ҳаво ҳужуми натижасида ҳалок бўлди.
⭕ 1960-йилда
Байрутда туғилган Ҳасан Насруллоҳ сабзавотчиларнинг камбағал оиласида тўққиз фарзанднинг энг каттаси эди. Унинг оиласи 1975-йилда
Ливандаги фуқаролар уруши бошланганда Байрутдан қочиб кетган. 1978-йилда Насруллоҳ Эрон-ливанлик руҳоний
Мусо ас-Садр томонидан асос солинган шиа сиёсий ва милиция гуруҳи бўлган
"Ҳаракати Амал"га қўшилди.
⭕️ 1982-йилда Насруллоҳ Ливан жанубидаги Исроил босқинига қаршилик кўрсатиш учун янги ташкил этилган, Эрон томонидан қўллаб-қувватланадиган милиция –
Ҳизбуллоҳ сафига қўшилди. У юқори салоҳияти сабаб тезда кўтарилишга эришди ва
1985-йилга келиб Ҳизбуллоҳ ижроия кенгашининг раҳбари этиб сайланди.Насруллоҳнинг 70-80-йилларда Ироқ ва Эронга қилган саёҳатлари чоғида шиа етакчилари ва инқилобчи арбоблари билан алоқалари уни катта ролларга тайёрлаган. 1992-йилда Ҳизбуллоҳнинг ўша пайтдаги раҳбари ва Насруллоҳнинг устози
Аббос ал-Мусавий ўлдирилгач, раҳбарликни Насруллоҳ ўз қўлига олди. У ал-Мусавий йўлини давом эттиришга ваъда бериб,
"Биз бу йўлни давом эттирамиз... Ҳатто шаҳид бўлсак ҳам, ҳаммамиз ва уйларимиз бошимиз узра вайрон бўлса ҳам, Исломий қаршиликни танлашдан воз кечмаймиз", – деган эди.
Насруллоҳ Ҳизбуллоҳни 30 йилдан ортиқ бошқариб, уни йирик сиёсий ва ҳарбий кучга айлантирди.
⭕️ Насруллоҳ даврида Ҳизбуллоҳ Яқин Шарқдаги энг қудратли қуролли кучлардан бирига айланди. У элита
Радван кучлари каби махсус операциялар бўлинмаларини ўз ичига олган ҳолда партизан уруши тактикасини қўллади ва узоқ масофали ракеталар ва дронлар билан ўз имкониятларини кенгайтирди. 2021-йилга келиб Насруллоҳ Ҳизбуллоҳнинг кучи
100 000 жангчига етганини маълум қилган эди.
⭕️
Исроилга қарши уруш. Ҳизбуллоҳнинг Исроилга қарши ҳарбий ғалабалари Насруллоҳнинг асосий меросига айланди. 2000-йилда Ҳизбуллоҳ кўп йиллик партизанлар урушидан сўнг Исроилни Ливан жанубидан чиқиб кетишга мажбур қилди. 2006-йилда Ливан уруши пайтида Ҳизбуллоҳ Исроил қўшинларини ушлаб турди ва Исроил қуролли кучларини сиқиб чиқарган ягона араб қуролли кучлари сифатида тарафдорлари орасида кенг шуҳрат қозонди.
Сиёсий ўзгаришлар ва дипломатия⭕️ Ҳизбуллоҳни институтсионализация қилиш: Насруллоҳ Ҳизбуллоҳни Ливан сиёсий ҳаётига киритишда ҳал қилувчи рол ўйнади. Унинг раҳбарлигида партия сайловларда қатнашиб, 1992-йилда 12 та парламент ўринларини ва 2022-йилга келиб 15 ўринни қўлга киритиб, уни Ливан сиёсатида муҳим ўйинчига айлантирди. Шунингдек, у 2009-йилда Ҳизбуллоҳ платформасини ташқи душманларга қаршилик кўрсатиш учун ўзгартирди ва мамлакатдаги диний хилма-хилликни ҳурмат қилган ҳолда
Ливанда Ислом республикасини яратиш мақсадидан воз кечди.⭕️
Дипломатик алоқалар: Халқаро миқёсда Ҳизбуллоҳ ўз даражасидаги нодавлат актор учун одатий бўлмаган дипломатик алоқаларни ўрнатди ва Эрон бошчилигидаги Қаршилик фронтининг асосий аъзосига айланди. Гарчи АҚШ, унинг Европадаги иттифоқчилари ва Кўрфаз ҳамкорлик кенгаши давлатлари гуруҳни "террорчи ташкилот" рўйхатига киритган бўлса-да, Ҳизбуллоҳ Насруллоҳнинг дипломатияси ва мўтадил таъсири туфайли кучайиб бораётган глобал кучлар, жумладан,
Россия ва
Хитой билан самимий алоқаларни сақлаб келмоқда.
⭕️ Ҳатто умрининг сўнгги ойларида ҳам Насруллоҳ фаластинлик жангчиларни қўллаб-қувватлашда ва Исроил кучлари билан тўқнашувларда Ҳизбуллоҳни бошқаришда давом этди. Унинг оташин нутқлари кўпчиликни илҳомлантирди ва у 2024-йил 27-сентябрда Исроил ҳаво ҳужумида ҳалок бўлгунига қадар собит қаршилик кўрсатувчи шахс бўлиб қолди.
Манба👉 @Tezkorxabar_official ⚡️
