Python Uzbekistan🇺🇿 | News & Tools

Python'da kodni tez optimallashtirishning 5 ta oson usuli

1. List comprehension bilan loop’larni almashtir
Listlarni for loop bilan to‘ldirishni bas qil! List comprehension bilan kod qisqaroq va tezroq bo‘ladi.
  - Oldin:
squares = []
for i in range(10):
    squares.append(i**2)
  - Keyin:
squares = [i**2 for i in range(10)]
Bu nafaqat kodni qisqartiradi, balki o‘qish ham osonlashadi. Bir qator bilan ish bitadi!

2. enumerate bilan indeks va qiymatni birga ol
List bo‘ylab yurib, indeksni alohida hisoblashdan charchadingmi? enumerate bu muammoni bir zumda hal qiladi.

  - Oldin:
i = 0
for value in my_list:
    print(i, value)
    i += 1
  - Keyin:
for i, value in enumerate(my_list):
    print(i, value)
Birinchi marta ishlatganimda o‘zimga “Mana bu zo‘r ekan!” dedim. Kod toza, xato kam.

3. Global o‘zgaruvchilardan voz kech
Global o‘zgaruvchilar debug qilishda bosh og‘rig‘i. Ular o‘rniga funksiyalarga argument sifatida qiymat uzat.
  •  Maslahat: global x yozish o‘rniga funksiyaga x ni parameter sifatida ber. Bu kichik o‘zgartirish kodingni ancha boshqariladigan qiladi.

4. Stringlarni join bilan birlashtir
+= bilan stringlarni loop ichida birlashtirish sekin ishlaydi. Uning o‘rniga join ishlat.
  - Oldin:
result = ""
for s in strings:
    result += s
  - keyin:
result = ''.join(strings)
Bu usul tezroq va resurslarni tejaydi. Loyihada ko‘p string bilan ishlashda farqni sezasan.

5. O‘rnatilgan funksiyalardan foydalanPython’ning sum(), max(), any() kabi funksiyalari oddiy loop’larga qaraganda ancha tez.
  •  Misol: sum(my_list) bilan qo‘lda yig‘indi hisoblashni unut. Bu funksiyalar optimallashtirilgan va vaqt tejaydi.

___
Mana shunday, 5 ta oddiy, lekin foydali usul! Bu maslahatlarni qo‘llash uchun uzoq o‘ylash shart emas, lekin natijasi dastur sifatini oshiradi. Keyingi safar loyiha ichida qotib qolsang, bu usullarni sinab ko‘r. O‘zingga rahmat aytasan! 😉 Agar sening ham shunday foydali hiylalaring bo‘lsa, izohlarda yoz, birgalikda o‘rganamiz!

⏱️ Kodingiz tezligini o‘lchang – timeit yordamida!
Ba’zida kodimiz qanchalik samarali ishlashini tezda aniqlashimiz kerak bo‘ladi. Buni oddiy time bilan emas, balki timeit moduli orqali amalga oshirgan ma’qul — bu aniq, ishonchli va takrorlanuvchan usul.

🔍 Nega aynan `timeit`?
- Qo‘shimcha xarajatlarni hisobga oladi
- Interpreter qizishini inobatga oladi
- Kodni izolyatsiyada bajaradi
- Natijani bir necha marta o‘lchab, eng real vaqtni beradi

🧪 Oddiy misol

import timeit

# Kodni 10 000 marta ishlatib, umumiy vaqtni o‘lchash
print(timeit.timeit("'-'.join(str(n) for n in range(100))", number=10000))

🔁 Ikkita yechimni solishtirish

setup_code = "nums = list(range(100))"

stmt1 = "'-'.join(str(n) for n in nums)"
stmt2 = "'-'.join(map(str, nums))"

print("Generator:", timeit.timeit(stmt1, setup=setup_code, number=10000))
print("map: ", timeit.timeit(stmt2, setup=setup_code, number=10000))

🛠 Tavsiyalar
- setup= orqali boshlang‘ich ma’lumotlarni tayyorlang
- number= bilan kod necha marta ishlatilishini belgilang
- repeat() yordamida bir necha marta o‘lchab, eng ishonchli natijani oling

🎯 Xulosa
timeit — kod yechimlarini solishtirish va eng tezini tanlash uchun ajoyib vosita. Mikrooptimizatsiya uchun ayni muddao!