#SOXIBINI_KIM_BILMAYDI...?!
Buyuk olim Abdulloh ibn Muborak qo‘y boqib yurgan bolani ko‘rib qoldi. Unga achinib: “Bechora bola! Yoshligidan qo‘y boqish bilan band. Ulg‘aygach, Alloh taoloning ibodati va ma’rifatiga qanday qovushadi” deb o‘yladi. “Bolaga Alloh taoloni tanishi uchun bir masala o‘rgatay” deb uning yoniga keldi va so‘radi:
– O‘g‘lim, Allohni taniysanmi?
– Qul o‘z sohibini qanaqasiga tanimasligi mumkin...
– Alloh taoloni qanday taniding?
– Mana shu qo‘ylar yordamida.
– Bu qo‘ylar bilan Uni qanday taniding?
– Bu qo‘ylar cho‘ponsiz hech narsa qilolmaydi. Ularni himoya qiladigan, suv, o‘t beradigan, bo‘ri va boshqa xavflardan saqlaydigan kishi kerak. Shundan tushundimki, bu olamdagi hamma narsa – inson, jin, hayvon, jonivorlar Yaratuvchisiz bo‘la olmaydi. Mana shunday qilib tanidim.
– Seningcha, Alloh taolo qanday?
– U hech narsa va hech kimga o‘xshamaydi.
– Buni qayerdan bilding?
– Yana shu qo‘ylardan.
– Qanaqasiga?
– Men cho‘ponman. Qo‘ylarning himoyachisiman. Ular mening himoyam va tasarrufimda. Ular mening nima o‘ylayotganimni va nima qilishimni bilmaydilar. Ularga diqqat bilan qaradim. Na ular menga o‘xshaydi, na men ularga. Demak, cho‘pon qo‘ylariga o‘xshamasa, Alloh taolo ham O‘zi yaratgan qullariga o‘xshamaydi. “Unga o‘xshagan hech narsa yo‘q, U hamma narsani eshitadi va ko‘radi”.
– Yaxshi narsalarni so‘zlading. Biror ilm o‘rganganmisang?
– Men bu sahrolarda qanaqasiga ilm o‘rganay?
– Bundan boshqa nimalarni bilasan?
– Uch ilmni bilaman. Ko‘ngil ilmi, til ilmi va badan ilmi.
– Bu qanday ilm bo‘ldi?
– Ko‘ngil ilmi shuki, Alloh menga qalb berdi. Qalbni O‘zini tanish va sevish joyi qildi. Qalb bilan Uni taniyman. Uning sevganlariga ko‘nglimdan joy beraman, sevmaganlariga esa bermayman, ulardan uzoq bo‘laman.
Til ilmi shuki, Alloh menga til berdi. Tilni O‘zini zikr etish, ismini aytish joyi qildi. Uni xotirlab, tilim bilan ismini aytaman. Unga oid bo‘lmagan so‘zlardan tilimni saqlayman, bunday gaplardan uzoqda bo‘laman.
Badan ilmi shuki, menga Parvardigor badan berdi. U bilan O‘ziga xizmat etaman,
xizmat sanalmaganini esa badanimdan uzoqlashtiraman.
Olim bolakayning hikmatli so‘zlaridan hayratdan qotgan edi...
Koʻz quvonchi
Buyuk olim Abdulloh ibn Muborak qo‘y boqib yurgan bolani ko‘rib qoldi. Unga achinib: “Bechora bola! Yoshligidan qo‘y boqish bilan band. Ulg‘aygach, Alloh taoloning ibodati va ma’rifatiga qanday qovushadi” deb o‘yladi. “Bolaga Alloh taoloni tanishi uchun bir masala o‘rgatay” deb uning yoniga keldi va so‘radi:
– O‘g‘lim, Allohni taniysanmi?
– Qul o‘z sohibini qanaqasiga tanimasligi mumkin...
– Alloh taoloni qanday taniding?
– Mana shu qo‘ylar yordamida.
– Bu qo‘ylar bilan Uni qanday taniding?
– Bu qo‘ylar cho‘ponsiz hech narsa qilolmaydi. Ularni himoya qiladigan, suv, o‘t beradigan, bo‘ri va boshqa xavflardan saqlaydigan kishi kerak. Shundan tushundimki, bu olamdagi hamma narsa – inson, jin, hayvon, jonivorlar Yaratuvchisiz bo‘la olmaydi. Mana shunday qilib tanidim.
– Seningcha, Alloh taolo qanday?
– U hech narsa va hech kimga o‘xshamaydi.
– Buni qayerdan bilding?
– Yana shu qo‘ylardan.
– Qanaqasiga?
– Men cho‘ponman. Qo‘ylarning himoyachisiman. Ular mening himoyam va tasarrufimda. Ular mening nima o‘ylayotganimni va nima qilishimni bilmaydilar. Ularga diqqat bilan qaradim. Na ular menga o‘xshaydi, na men ularga. Demak, cho‘pon qo‘ylariga o‘xshamasa, Alloh taolo ham O‘zi yaratgan qullariga o‘xshamaydi. “Unga o‘xshagan hech narsa yo‘q, U hamma narsani eshitadi va ko‘radi”.
– Yaxshi narsalarni so‘zlading. Biror ilm o‘rganganmisang?
– Men bu sahrolarda qanaqasiga ilm o‘rganay?
– Bundan boshqa nimalarni bilasan?
– Uch ilmni bilaman. Ko‘ngil ilmi, til ilmi va badan ilmi.
– Bu qanday ilm bo‘ldi?
– Ko‘ngil ilmi shuki, Alloh menga qalb berdi. Qalbni O‘zini tanish va sevish joyi qildi. Qalb bilan Uni taniyman. Uning sevganlariga ko‘nglimdan joy beraman, sevmaganlariga esa bermayman, ulardan uzoq bo‘laman.
Til ilmi shuki, Alloh menga til berdi. Tilni O‘zini zikr etish, ismini aytish joyi qildi. Uni xotirlab, tilim bilan ismini aytaman. Unga oid bo‘lmagan so‘zlardan tilimni saqlayman, bunday gaplardan uzoqda bo‘laman.
Badan ilmi shuki, menga Parvardigor badan berdi. U bilan O‘ziga xizmat etaman,
xizmat sanalmaganini esa badanimdan uzoqlashtiraman.
Olim bolakayning hikmatli so‘zlaridan hayratdan qotgan edi...
Koʻz quvonchi