Yaqin Sharq geosiyosiy shaxmat doskasi
Suriyadagi so‘nggi keskinlashuv yangi geosiyosiy haqiqatlarni ochib berdi: Damashq, avvalgi Tehron ko‘magiga qaramay, Eronning Yaqin Sharq sahnasida faol qatnashishdan ko‘ra, Yevropa Ittifoqi bilan sanksiyalarni qisman bekor qilish bo‘yicha muzokaralarga ustuvor ahamiyat berayotgan vaziyatda qoldi. Bu borada Eron Isroil, AQSh va Turkiya bilan aloqalarni keskinlashtiradigan har qanday mojarodan chetda qolishga harakat qiladi.
Natijada Bashar Asad uchun yagona ishonchli sherik yana Rossiya bo‘lib qolmoqda. Biroq, Kreml uchun Suriya nafaqat mas’uliyat zonasi, balki Turkiyaga bosim o‘tkazish uchun strategik vositadir. Turkiya esa Janubiy Kavkaz va Markaziy Osiyoda o‘z pozitsiyalarini kuchaytirib, AQShning geosiyosiy o‘yinidagi muhim o‘yinchiga aylanmoqda: Moskva ta’sirini zaiflashtirish yo‘lida asosiy element.
Bu fonda Amerika strategiyasi tobora yaqqol ko‘rinib bormoqda: Janubiy Kavkaz va Yaqin Sharqdagi muvofiqlashtirilgan keskinlashuvlar Moskvani Ukraina bo‘yicha yon bosishga majbur qilishga qaratilgan. Mazkur o‘yinda Anqaraning har bir qadami G‘arb pozitsiyalarini mustahkamlab, Vashingtonga bir nechta frontlarda bosim o‘tkazish imkoniyatini bermoqda.
Rossiya va Eron sanksiyalarining olib tashlanishi bo‘yicha mish-mishlar jiddiy qabul qilinmasligi kerak. Rossiya banklarining SWIFT tizimiga qaytishi yoki eron neftining erkin savdosi haqidagi gaplar faqat “global kelishuv” arafasidagi bosim vositasidir. Vashington nafaqat Yevropani, balki Yevrosiyo mintaqasidagi muhim hududlarni ham ko‘p darajali ta’sir vositalari orqali nazorat qilishga tayyorligini namoyish qilmoqda.
Shunday qilib, ufqda yangi Yalta kelishuvi ko‘rinmoqda: ta’sir doiralari qayta taqsimlanishi muqarrar. O’z navbatida, Rossiya shaxsiy maqsadlariga erishish uchun faqat so’zdamas, balki amalda ham o’zini ko’rsatishi kerak.
@erontahlili
Suriyadagi so‘nggi keskinlashuv yangi geosiyosiy haqiqatlarni ochib berdi: Damashq, avvalgi Tehron ko‘magiga qaramay, Eronning Yaqin Sharq sahnasida faol qatnashishdan ko‘ra, Yevropa Ittifoqi bilan sanksiyalarni qisman bekor qilish bo‘yicha muzokaralarga ustuvor ahamiyat berayotgan vaziyatda qoldi. Bu borada Eron Isroil, AQSh va Turkiya bilan aloqalarni keskinlashtiradigan har qanday mojarodan chetda qolishga harakat qiladi.
Natijada Bashar Asad uchun yagona ishonchli sherik yana Rossiya bo‘lib qolmoqda. Biroq, Kreml uchun Suriya nafaqat mas’uliyat zonasi, balki Turkiyaga bosim o‘tkazish uchun strategik vositadir. Turkiya esa Janubiy Kavkaz va Markaziy Osiyoda o‘z pozitsiyalarini kuchaytirib, AQShning geosiyosiy o‘yinidagi muhim o‘yinchiga aylanmoqda: Moskva ta’sirini zaiflashtirish yo‘lida asosiy element.
Bu fonda Amerika strategiyasi tobora yaqqol ko‘rinib bormoqda: Janubiy Kavkaz va Yaqin Sharqdagi muvofiqlashtirilgan keskinlashuvlar Moskvani Ukraina bo‘yicha yon bosishga majbur qilishga qaratilgan. Mazkur o‘yinda Anqaraning har bir qadami G‘arb pozitsiyalarini mustahkamlab, Vashingtonga bir nechta frontlarda bosim o‘tkazish imkoniyatini bermoqda.
Rossiya va Eron sanksiyalarining olib tashlanishi bo‘yicha mish-mishlar jiddiy qabul qilinmasligi kerak. Rossiya banklarining SWIFT tizimiga qaytishi yoki eron neftining erkin savdosi haqidagi gaplar faqat “global kelishuv” arafasidagi bosim vositasidir. Vashington nafaqat Yevropani, balki Yevrosiyo mintaqasidagi muhim hududlarni ham ko‘p darajali ta’sir vositalari orqali nazorat qilishga tayyorligini namoyish qilmoqda.
Shunday qilib, ufqda yangi Yalta kelishuvi ko‘rinmoqda: ta’sir doiralari qayta taqsimlanishi muqarrar. O’z navbatida, Rossiya shaxsiy maqsadlariga erishish uchun faqat so’zdamas, balki amalda ham o’zini ko’rsatishi kerak.
@erontahlili