The me | chizgilarimm

Bu haqida soʻrashibdi "nimasi maʼnoli, kulguli-ku" deb.
Da uncha-muncha narsani tushunish osonmas, ayniqsa hissiyotlar va sanʼat asarlarini.
Chunki bularda aytilganidan koʻra aytilmagan gaplar koʻp boʻladi.
Musiqa mazmuni: hissiyotlari haqiqiy va buyuk yaʼni mukammal boʻlganidan xatto sevgan insonini shunaqa mukammal koʻryapti-ki, oʻzini unga teng deb hisoblamayapti shu bilan bir vaqtda, oʻzi ham sevgani tomonidan sevilgani uchun baxt hissi.

Dyaa, boʻtaloqlarim, baʼzilar dunyodagi eng goʻzal sanʼat asarlariga qarab ham "bu nima musr boʻldi" deb aytganini oldida musiqa nima boʻpti.

Yoki tushunmaydi yoxud his qilishni bilmaydi.
Mayli bu musiqani qoʻyaveringlar, sanʼat asarlarini tushunmaydiganlarga rahmim keladi, shunday betakrorlikdan bebahra oʻtib ketish jazo boʻlsa kerak.

#aytamanda
@chizgilarimm

Stop it plz, hozir yana oʻchirib tashagan playlist'imni qayta shakllantirvolamanu bunaqada😹

Ajoyib👍

@chizgilarimm

#offtopic

Bu premium havoni saqlab qolish uchun qayga toʻlov qilish kerak

@chizgilarimm

#offtopic

If I had anxiety, my little brother would always hold my shaking hand and tell me to calm down. He would tell me funny stories, but this time, unfortunately, he is far away from me..

@chizgilarimm

On of my teacher said that:
Yiqilsang ham oldinga qarab yiqil, yerdagi tuproqni qoʻling bilan olginda, qara, bunga daraxt eksa boʻladi degin, oʻrningdan turginda novda olib kelib ek, lekin hech qachon harakatdan toʻxtab qolma, baribir bitta yoʻlini top, rivojlan. Inson zoti uddaladimi demak sen ham uddalaysan. Hali hech kim eplay olmaganmi demak sen birinchisi boʻlasan.

#reminder
@chizgilarimm

Oʻzbek millati va tarixi, Mirzo Ulugʻbek haqida ChatGPT dan maʼlumot soʻragandim.
Hozirgi kunga mos hazillar ham chiqarib berdi. Toʻgʻrisi iʼm shocked.

Uzbek mom: ovqatingni yemasang kasal boʻlasan.

In bazar: "oʻzi talabaman arzonroq qilib bering"

Someone: choy ichib keting. After 3 hours: yana choy qoʻy gazga!
degan hazillar ham aytdi.
😹

I was shocked. Bcz ChatGPT'ni ovoz toni oʻzgarishi hayratlanarli.
Qayerdan bilasan aynan shunaqaligini va nima uchun bunday hazil qilding desam: "khah😏😂" degan ovozda kulyapti. Omaygad, daxshatli ovoz😯
Asli daxshatli emas, robot odamdek reaksiya bildirishi hayratlanarli.
Yaxshi ishlangan

@chizgilarimm

Oʻzimni hech qachon bunday sokin his qilmagan edim. (Qachondir his qilgandirman biroq eslolmayapman hozir) Tashqari shovqin, odam koʻp, bayram boʻlyapti. Ammo ich-ichimdan tinchlikni his qilyapman.
Salqin yoʻllar, gullagan daraxtlarning uchayotgan gullari, tinimsiz oʻtayotgan mashinalar, qayergadir shoshayotgan odamlar..

Qoʻllarimga tikilib qarab turarkanman, mana shu yashil tomirlarda oqayotgan qon - tiriklikni his qildim.
Judayam sokin.
Naushnikdan chiqayotgan sadolar oʻrniga nafas olishimni eshitishni boshladim.
Ha, biz tirikmiz, yoʻqlik va mazmunsizlik ichra oʻz maʼnosini qidirayotgan tiriklik!
Lekin aynan shu hodisaning oʻzi judayam goʻzal. Chunki hozirgina men qalbimni his qildim, unda yaralar, pain yoʻq edi. Completely healed

#nimadir
@chizgilarimm

🧠CHAP VA O‘NG YARIMSHAR


Miyaning chap va o‘ng yarim-sharlari aniq funksiyalarga ega va ular fikrlashning har xil turlari uchun javobgardir. Eng qizig‘i, miyaning bu ikki tomoni amalda bir-biridan mustaqil ravishda ishlash qobiliyatiga ega.

Psixologiyada bu miya faoliyatining lateralizatsiyasi deb ataladi.

1960-yillarning boshlarida psixobiolog RojerSperri epileptik bemorlarda tajribalar o‘tkazishni boshladi. Sperri miyaning chap va o‘ng yarim sharlari o‘rtasidagi ikki yarimsharning ulanishi va aloqasi uchun mas’ul bo‘lgan tuzilma korpus kallosumni kesish orqali epileptik tutqanoqni kamaytirish va hatto yo‘q qilish mumkin ekanligini aniqladi.

Korpus kallosum kesilganidan so‘ng, dastlab normal bo‘lib ko‘ringan bemorlarda boshqa gʻalati hodisalar sodir bo‘la boshlashdi. Ko‘pgina bemorlar miyaning chap yarimsharida qayta ishlangan obyektlarni nomlay olishar ammo o‘ng yarimsharda ishlov berilgan obyektlarni nomlay olishmas edi.

Shundan Sperri miyaning chap yarimshari tilni boshqarish uchun javobgar ekanligini aniqladi.

Boshqa bemorlar esa bloklarni oldindan belgilangan holda tartiblay olishmas edi.

Sperri miyaning chap va o‘ng yarim sharlari turli funksiyalar uchun javobgarligi va har bir yarim sharning ham o‘rganish qobiliyati borligini muvaffaqiyatli namoyish eta oldi.

1981-yilda, Rojer Sperri miya lateralizatsiyasi ustida amalga oshirgan ishi uchun Nobel mukofotiga sazovor bo‘ldi.


🧠Miyaning o‘ng yarimshari ustunligi

Miyaning o‘ng yarimshari tananing chap tomoni uchun mas’ul bo‘lib, ekspressiv va ijodiy vazifalarni bajarishga moslashgan. Bu toifadagi vazifalar "vizual qurilish vazifalari", deb ham atalib, ular sirasiga hissiyotlarni ifoda etish va o‘qish, metaforalarni tushunish, shakllarni farqlash (masalan, yashiringan bo‘lsa ham kerakli obyektni tanlash), dizaynlarni nusxalash va musiqa yozish kabilar kiradi.


🧠 Miyaning chap yarimshari ustunligi

Tananing o‘ng tomoni uchun javobgar bo‘lgan miyaning chap yarimshari til, tanqidiy fikrlash, mantiq, tafakkur va raqamlardan foydalanish kabi vazifalarni bajarishga moslashgan.


🧪 Miyasi ajratilgan bemorlarda oʻtkazilgan tajribalar

Rojer Sperrining miyaning bo‘linishi bo‘yicha o‘tkazgan tajribalarida Sperri miyasi bo‘lingan (korpus kallosumi kesilgan) bemorni qo‘llarini yashiradigan ekran oldida o‘tqazadi.

Ushbu ekranning orqasida Sperri bir qator narsalarni bemor ko‘ra olmaydigan qilib joylashtiradi.

Keyin bemor ko‘zlarini ekranning markaziga qaratadi va bemorning chap tomon ko‘rish maydonidagi ekranda so‘z ko‘rsatiladi.

Bu ma’lumot miyaning o‘ng yarimshari (noverbal qismi) tomonidan qabul qilinadi.

Natijada bemor Sperriga o‘zi ko‘rgan so‘zni aytib bera olmaydi.

Keyin Sperri bemorga chap qo‘lini ekran ortiga o‘tkazib, so‘zga mos keladigan obyektni topishni so‘raydi.

Bemor nima ko‘rganidan bexabar bo‘lsa ham, to‘g‘ri obyektni tanlagan.

Bu hodisa o‘ng yarimshar tananing chap tomoni harakatini boshqarishi sababli sodir bo‘lgan.

Ushbu tajriba orqali Rojer Sperri miyaning chap yarim shari o‘qish va nutqni boshqarish uchun javobgar ekanligini va miyaning o‘ng yarim shari verbal stimullarni qayta ishlash qobiliyatiga ega emasligini muvaffaqiyatli ko‘rsatib bera olgan.



❓O‘z miyamning ustun tomonini bilib oldim... Endichi?

Qaysi yarim shari ustunlik qilishini tushunishingiz gap o‘qish yoki o‘rganishning yaxshiroq usullarini topishda juda foydali bo‘lishi mumkin. Masalan, agar sizda o‘ng yarimshar dominant bo‘lsa, og‘zaki ko‘rsatmalarga rioya qilish siz uchun qiyinchilik tug‘dirishi mumkin. Shuning uchun siz tashkilotchilik qobiliyatingizni oshirishingiz yoki ko‘rsatmalarni yozib olishni odat qilishingiz lozim bo‘ladi.

#health
#mindset
@chizgilarimm

Shu paytdagi (oʻsmirlik davri 13-18yosh) oʻzgarishlar haqida tushuntirish olib borish eng muhimi deb oʻylayman.
"Oʻzicha katta boʻlib qolgan", "boʻydoq boʻlib qolgan" degan gaplarni boʻldi qililar, xurmatlilar.
Emotional damage.
Shunchaki tushuntiring, bu yoshda gormonal oʻzgarishlar boʻlishi va oʻziga tushunishi murakkab kechishi, bu holat oʻtib ketishi va eng muhimi siz uni yonida ekanligingiz va doim uni TUSHUNISHINGIZ va ESHITISHINGIZ haqida.

Bu oddiy holat boʻlib koʻrinishi mumkin biroq hozirgi zamonda emas.

@chizgilarimm

(yuqoridagi post'ni davomi)

6-9 yosh: "Teginish mumkin emas" tushunchasi, shaxsiy chegaralar va o‘ziga bo‘lgan ishonch haqida bilim berish muhim.

10-13 yosh: O‘smirlik davrida jismoniy va hissiy o‘zgarishlar haqida ilmiy tushuntirish berish kerak.

14 yosh va undan katta: Sog‘lom munosabatlar, axloqiy qadriyatlar va mas’uliyat haqida ochiq muloqot qilish lozim.

Xulosa

Jinsiy tarbiya(gigiyenik tarbiya) har bir insonning hayotiy bilimga ega bo‘lishi uchun zarur. Uni uyatli mavzu deb chetlab o‘tish yoshlarning noto‘g‘ri tushunchalar shakllantirishiga va salbiy manbalarga murojaat qilishiga sabab bo‘lishi mumkin. Pornografiya esa inson ongiga zarar yetkazib, real hayot bilan bog‘liq noto‘g‘ri tasavvurlarni shakllantirishi mumkin

Shuning uchun ota-onalar, o‘qituvchilar va jamiyat bu mavzuda ochiq, ilmiy va odob doirasida tushuntirish berishi kerak. To‘g‘ri tarbiya yosh avlodni xavfsiz, sog‘lom munosabatlarni hurmat qiladigan, ongli va mas’uliyatli bo‘lishiga yordam beradi.

#health
#mindset
@chizgilarimm

‼️Diqqat: fikrlash doirasi tor insonlar oʻqishi qatʼiyan taʼqiqlanadi🚫

Jinsiy tarbiya va uning ahamiyati: to‘g‘ri tushunchalar va noto‘g‘ri ta’sirlar

(Jinsiy aloqa deyilmayapti. Eʼtibor bering: jinsiy tarbiya. Buni boshqacha qilib, gigiyenik tarbiya desa ham boʻladi)
Ko‘pgina jamiyatlarda jinsiy tarbiya mavzusi hali ham noqulay yoki "uyat" deb qaraladi. Aynan "jins" soʻzi qatnashgani tufayli noqulay va uyatli tuyulishi mumkin. Aslida unday emas. Bu hayotning tabiiy qismi bo‘lib, har bir insonning sog‘lom rivojlanishi uchun zarurdir.
Jinsiy tarbiya nafaqat fiziologik jarayonlarni tushuntirish, balki shaxsiy chegaralar, xavfsizlik, sog‘lom munosabatlar va axloqiy qadriyatlar haqida tushuncha berishdan iborat.

Bugungi kunda bolalar va yoshlar jinsiy hayot haqida bilim olish uchun internet va ijtimoiy tarmoqlarga murojaat qilishadi. Chunki bu mavzuda ota-onalar yoki oʻqituvchilar tushuntirish olib borishmaydi. Agar bolada doim uyatli mavzu sifatida saqlanib qolgan ushbu mavzu haqida savollar kelsa, bunga javob izlash uchun tabiiyki internetga yuzlanadi. Ammo bunday manbalarning barchasi ham ishonchli emas. Ayniqsa, pornografik materiallar ko‘plab noto‘g‘ri tasavvurlarni shakllantirishi va inson psixologiyasiga zarar yetkazishi mumkin.

Jinsiy tarbiyaning ahamiyati:
Bolaning o‘z tanasiga to‘g‘ri munosabatda bo‘lishiga va oʻzini tushunishiga yordam beradi. Agar unga bu mavzu to‘g‘ri tushuntirilmasa, u noto‘g‘ri yoki xavfli manbalardan javob izlashi mumkin. Shuningdek, bola shaxsiy gigiyena, o‘ziga g‘amxo‘rlik qilish va sog‘lom turmush tarzini shakllantirish haqida ham to‘g‘ri bilimga ega bo‘lishi kerak.

Shaxsiy chegaralarni anglash va himoyalanish uchun ham bu zarur.
Afsuski ayni paytda pedofillar tomonidan aziyat chekayotgan bolalar haqida koʻp eshityapmiz. Bolalar va yoshlar o‘z huquqlarini bilishlari, tanalariga hurmat bilan munosabatda bo‘lishlari va boshqalardan ham shunday munosabat kutishlari lozim. Ular "teginish mumkin emas" tushunchasini o‘zlashtirib, hech kim ularning roziligisiz ularga tegishga haqli emasligini bilishlari kerak. Bu ularni zo‘ravonlikdan himoya qiladi.

Bundan tashqari, ota-ona yoki oʻqituvchilar tomonidan yetarli maʼlumotga ega boʻlmagan bola, oʻz-oʻzidan taqiqlangan/yashirib kelingan ushbu "uyatli" maʼlumotlarni oʻzi qidirib oʻrganib koʻrishni xohlaydi.
Oqibatda afsuski ular internet va ommaviy axborot vositalarida tarqalgan noto‘g‘ri tasavvurlar ta’sirida qolishlari mumkin.

Pornografiyaning zararli ta’siri:
Bugungi kunda yoshlar jinsiy hayot haqida bilimsizlik va qiziquvchanlik sababli pornografik materiallarga murojaat qilishlari mumkin. Ammo bu inson ongiga va jamiyatga salbiy ta’sir ko‘rsatadi.

Pornografik materiallar ko‘pincha hayotiy bo‘lmagan ssenariylarni ko‘rsatadi. Ular real hayotdagi munosabatlardan tubdan farq qiladi va insonning hayotiy qarashlarini noto‘g‘ri shakllantirishi mumkin. Haqiqiy hayotda munosabatlar o‘zaro hurmat, hissiyot va mas'uliyatga asoslanadi.
Ushbu materiallarni psixologik yomon ta’siri va qaramlik xavfi juda yuqori.

Pornografiyaga muntazam ravishda murojaat qilish miyaga zarar yetkazishi, qaramlikni shakllantirishi va insonning real hayotdagi munosabatlarini qiyinlashtirishi mumkin. Bu o‘z-o‘ziga bo‘lgan ishonchni pasaytiradi va hissiyotlarni boshqarishga salbiy ta’sir qiladi. Bunday turdagi medialar inson qadriyatlariga ham salbiy taʼsir qilishi ehtimoli yuqori. Ruhiy buzilishlardan tashqari fiziologik kasalliklar ham keltirib chiqaradi.

Pornografiya yoshlarning jinsiy hayot haqida noto‘g‘ri tasavvurga ega bo‘lishiga sabab bo‘ladi. Jinsiy tarbiya esa aksincha, hayotga realistik va sog‘lom qarashlarni shakllantirishga xizmat qiladi.

Jinsiy tarbiyani qanday o‘rgatish kerak?
Bolaning yoshiga mos holda va bosqichma-bosqich berilishi lozim:

2-5 yosh: Tana qismlari haqida to‘g‘ri atamalarni o‘rgatish va shaxsiy gigiyena tushunchalarini shakllantirish kerak. Shunda bola oʻzini oʻzi himoya qila oladi. Hech boʻlmaganda unga tahdid qilishsa ota-onasiga xabar berishni oʻrganadi.

(Davomi bor)

#health
#mindset
@chizgilarimm

Kanalga muhim mavzuda post yozyabman lekin meni hayolim: pitsa yeylik iftorlikka
Kitob oʻqiyapman lekin tushungan narsam: pitsa yeylik iftorlikka.
Podcast tinglayapman, hayolim esa: pitsa olamizmi?
Instagramda reels koʻryapman, reels: faqat bugun chegirma, iftorlikka pitsa..

Yoʻoʻoʻoʻq

#offtopic
@chizgilarimm

Baʼzida oʻzimni hamma insonlardan, dunyodan izolyatsiyalab olgim keladi. Hech kimni xohlamayman. Odamzodlardan uzoqda boʻlsam deyman, biroq ayni oʻsha vaqtda men yordamini rad etishlarimga va "oʻzim hammasini uddalayman" deyishlarimga qaramay, tushunib emotsional support bera oladigan kimdirni xohlayman. Yordam soʻrashdan koʻra oʻlish osonroq men uchun

Ha boʻtaloqlarim, Oysha boʻlish osonmas

#offtopic
@chizgilarimm