BioProMax

Bu noto‘g‘ri tushuncha asosan mushaklarning charchashi bilan miyaning faoliyati o‘xshash deb o‘ylash natijasida paydo bo‘lgan.

Haqiqat

Miya mushaklardan farqli ravishda faoliyat bilan charchamaydi.

U doimiy faoliyat yuritadi va energiyadan samarali foydalanadi.

Charchash hissi odatda psixologik omillar, stress, uyqu yetishmovchiligi bilan bog‘liq bo‘ladi.

Dam olish, sifatli uyqu va meditatsiya miyani qayta tiklashga yordam beradi.


Ya’ni, miyamizni qanchalik ko‘p ishlatsak, u shunchalik yaxshi ishlaydi!


---

Xulosa

Ko‘pincha miya haqida noto‘g‘ri tushunchalar ilmiy asosga ega bo‘lmagan eski farazlardan kelib chiqadi. Biroq zamonaviy neyrobiologiya shuni ko‘rsatadiki:
✅ Biz miyaning 100% dan foydalanamiz.
✅ Chap va o‘ng yarimshar birgalikda ishlaydi.
✅ Intellekt miyaning hajmiga bog‘liq emas.
✅ Miya rivojlanishi bolalikda to‘xtamaydi.
✅ Yangi neyronlar hosil bo‘lishda davom etadi.
✅ Miya charchamaydi, lekin to‘g‘ri dam olish kerak.

Miyani yaxshiroq tushunish va uni rivojlantirish uchun ilmiy ma’lumotlarga tayanish muhim!

◽️◼️◽️◼️◽️◼️◽️◼️◽️◼️

🧠 Miya haqida keng tarqalgan noto‘g‘ri tushunchalar va ularning ilmiy asoslangan haqiqatlari

1. Yolg‘on:

BIZ MIYAMIZNING FAQAT 10 FOIZIDAN FOYDALANAMIZ.

Qayerdan paydo bo‘lgan?

Bu afsona 19-asr oxiri va 20-asr boshlarida paydo bo‘lgan. Ba’zi psixologlar, jumladan, Uilyam Jeyms inson o‘z imkoniyatlarini to‘liq ishlatmaydi degan fikrni ilgari surgan. Keyinchalik bu tushuncha ommalashib ketdi.

Haqiqat:

Neyrobiologik tadqiqotlarga ko‘ra, inson miyasi to‘xtovsiz ishlaydi. Zamonaviy fMRT (funktsional magnit-rezonans tomografiya) texnologiyasi orqali o‘tkazilgan tadqiqotlar buni tasdiqlaydi.

Ya’ni, miyaning faqat 10% ishlaydi degan gap mutlaqo noto‘g‘ri!

2. Yolg‘on:

CHAP YARIMSHAR MANTIQIY, O‘NG YARIMSHAR ESA IJODIY FAOLIYAT UCHUN JAVOBGARDIR.

Qayerdan paydo bo‘lgan?

Bu tushuncha 1960-yillarda "split-brain" (bo‘lingan miya) tadqiqotlari natijasida ommalashgan. Olimlar ikki yarimshar har xil funksiyalarga ko‘proq ixtisoslashganini aniqlashgan.

Haqiqat:

Garchi chap yarimshar odatda tahliliy fikrlash va til bilan bog‘liq bo‘lsa, o‘ng yarimshar esa vizual va ijodiy jarayonlarga ko‘proq jalb qilinsa ham, bu ikkisi bir-biri bilan doimiy aloqada. Ijodiy jarayonlar ham mantiqiy, ham vizual fikrlashni talab qiladi. Til va his-tuyg‘ularni tushunish jarayonida ham ikkala yarimshar ishtirok etadi.

Neyrovizualizatsiya texnologiyalari (fMRT va EEG) shuni ko‘rsatadiki, inson har qanday vazifani bajarayotganda ikki yarimshar ham ishlaydi.

3. Yolg‘on:

KATTA MIYA HAJMIGA EGA ODAM AQLLIROQ BO‘LADI.

Qayerdan paydo bo‘lgan?

Ilgari ba’zi olimlar inson intellekt darajasini miya hajmi bilan bog‘lashga harakat qilishgan.

Haqiqat:

Miyaning kattaligi va insonning aql-zakovati o‘rtasida bevosita bog‘liqlik yo‘q. Muhimi – neyronlar soni va ular o‘rtasidagi aloqalar zichligi.

Albert Eynshteynning miyasi o‘rtacha odamning miyasidan kattaroq bo‘lmagan, ammo ba’zi qismlari yanada zichroq neyron tarmoqlarga ega bo‘lgan.

Miyani katta qilish emas, uning samaradorligini oshirish muhim.

4. Yolg‘on:

ʼ

Qayerdan paydo bo‘lgan?

Ilgari neyronlar faqat bolalik davrida shakllanadi va kattalar miya o‘sishini to‘xtatadi degan fikr mavjud edi.

Haqiqat

Ilmiy tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, miya har qanday yoshda ham moslashuvchan va o‘zgaruvchan.

Neyroplastiklik – miyadagi neyron bog‘lanishlari hayot davomida o‘zgaradi.

Yangi narsalarni o‘rganish, sport bilan shug‘ullanish va muammolarni hal qilish miyani rivojlantirishga yordam beradi.

Xususan, gippokamp (xotira uchun mas’ul bo‘lgan hudud) yangi neyronlarni ishlab chiqarishda davom etadi.


Ya’ni, inson har qanday yoshda ham miyani rivojlantirishi mumkin!


---

5. Yolg‘on: "Miya yangi neyronlarni hosil qilmaydi."

Qayerdan paydo bo‘lgan?

Ilgari olimlar miya hujayralari faqat tug‘ilish davrida shakllanadi va keyinchalik ular faqat nobud bo‘ladi deb o‘ylashgan.

Haqiqat

20-asr oxiri va 21-asr boshlarida o‘tkazilgan tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, neyrogeniz – yangi neyronlarning paydo bo‘lishi – ayniqsa gippokamp sohasida sodir bo‘ladi.

Yangi neyronlarning shakllanishiga: sport, muammolarni hal qilish, to‘g‘ri ovqatlanish va yangi bilimlar o‘rganish yordam beradi.

Stress va yomon odatlar esa neyrogeniz jarayonini sekinlashtirishi mumkin.


Ya’ni, kattalar ham yangi neyronlar hosil qiladi!


---

6. Yolg‘on: "Miya qanchalik ko‘p ishlatilsa, shunchalik charchaydi."

Qayerdan paydo bo‘lgan?

Shu botga yozilar 👇

@Xushnudbek_Uz_Bot

Kimni eʼtirozi boʻlsa batafsil yozsin.
Meni gapim nima boʻlardi deb oʻylamang albatta ahamiyati bor har bir talabgor haqqini talab qilgach . Nohaqlik kamayadi.

Nima fikr yozgan boʻlsanglar izohda qoldiring boshqalarga ham bu turtki boʻlsin👇

Biologiyadan kirish testiga tayyorlaninglar.

Sertifikat bu sizga yordam uchun emas boshqa maqsadda chiqarilgan.

Hech qayerda sertifikatni biologiyadan olish majburiyligi toʻgʻrisida band kiritilmagan.

SIZ MAJBUR EMASSIZ.

@Biopromax

Toʻgʻri fikrlar. Oʻzingizga va bilimingizga ishoning.