" AL- HIDOYA " - BOOKS. UZ

БИР КУНИ...

ОҚ ИЛОН

Онам бу йил кексайиб қолди. Бир пайтлар айтиб берган воқеаларни яна қайта айта бошласа ҳам худди ҳозир эшитаётгандек жон қулоғим билан тинглайман. Буви, пахта теримида нима бўлган эди, деб сўрайман эшитгим келиб. Кўзлари ёлқинланиб ҳикоя қилишлари менга қизиқ-да:
– Ўн бешга ҳам кирмаган эдим. Ўқувчи ҳам, ўқитувчи ҳам пахта йиғими пайтида колхозчига айланарди. Мен “мингчи”лар қаторида терардим. Ўн кунлик эълон қилинганини эшитиб, мукофотга бел бойладим. Бригадамизда менга ўхшаган теримчилар анчагина, биринчи бўлиш осонмаслигини билсам ҳам ҳаракатга тушдим. Энанг раҳматли:
– Қизим, сен мукофотга ташлаб овора бўлма, ҳалол меҳнат қилсанг ҳам раиснинг қизи-да, мукофотнинг олди шуники, деб гапиришлари аниқ, – деди.
Барибир айтганимдан қайтмадим. Этигим қўнжига дафтар, қалам солиб ким қанча пахта терганини ҳар куни қоралаб борардим. Етти кун деганда мендан ўзиб кетганлар бўлди. Бир куни уйдагилар ухлаб ётган ярим тунда далага отландим. Уйимиз яқинида қадимги “Оқ тўнли бува” мозори бор эди. Ўша ердан ўтаётганимда бироз этим жунжикди, иккиландим. Ортимга қайтиб мазза қилиб ухламоқчи ҳам бўлдим. Аммо шижоатим қўймади. Кўзимни маҳкам юмиб, дала томонга одимлайвердим. Ойдинда пахтазор чароғон кўринар, худди биров чироқ ёқиб ёнимда юргандек ғўза қаторларга ёруғлик тушарди. Тун эканлигини унутиб эгат оралардим. Бир-икки этак пахтани териб, тугиб қўйганимдан қувониб, дала этагига бориб қолганимни билмай қолибман. Қалин қамишлар қоплаган ботқоқлик, овлоқ ерлардан қандайдир қушларнинг ёқимсиз қичқириғи эшитиларди. Ортимга қайтдим. Қайтганда ҳам елкамга ортган пахта тўла этак билан анча ергача йиқилиб-сурилиб, югуриб бордим. Қўлларим тилиниб кетганди. Мозор яқинидаги далада чаман бўлиб очилиб турган пахталарни кўриб термоқчи бўлдим. Бир қадам ташлашимни биламан, ўқ ариқ устида кулча бўлиб ётган катта оқ илонга кўзим тушди. Жуда катта илон эди. Ҳозир ҳам кўз олдимда туради. Қўрқиб додлаб юбордим. Кесак отдим, тош отдим, жилай демасди. Борарга бошқа йўл тополмаганим учун четда ўтириб нари кетишини кутдим. Пинакка кетибман. Тушимда илон эмас, оқ чопон кийган юзлари нурли оқсоқол ўша ерда ўтириб намоз ўқиётган эмиш. Отахонга кўзим тушиб ёлғиз эмаслигимдан қувониб кетибман. Кўз очиб тонг ёришганини кўриб, яна бўйнимга этак илдим. Уч кеча-кундуз кўз юммай пахта терганим учун ўн кунликда биринчиликни олдим. Уйқусизликдан кўзларим ичига ботиб кетган, тирсиллаб ёрилган қўлларимдан қон сизиб турган бўлса ҳам ўша дамда бахтиёр эдим. Аммо... Биласанми, болам, нима дейишган:
– Абдужалил раиснинг қизи биринчиликни олади-да! Биз овора бўлиб тер тўкибмиз. Кечаси хирмондан олинган пахтани тугиб тарозига қўйганини ҳамма билади. Ёшгина қиз бирданига икки ҳисса кўп терадиган мингчига айланиб қолармиди, – дейишганмиш.
Шунда қўлимдаги мукофотга берилган хонатласни ўша жизиллаб гапирган аёлнинг ёнига бориб этагига ташладим. Шашт билан ортимга қайтдим. Аммо ёрилиб, титилиб кетган бармоғимга ипаги ёпишган мато ортимдан ерга судрала бошлади. Изимга қайтиб уни яна ташлаб кетаётганимда қонаб турган қўлларимни кўрган аёл ўрнидан туриб мени маҳкам бағрига босди: “Ҳалолинг бўлсин, болам. Раис бобо қизига хирмондан пахта эмас, омбордан атласни олиб берса ҳам бўларди-ку, ўзининг ҳукмида эди. Аммо сен ҳам биздек этагига гул тикиб, бўздан кўйлак кийиб юрибсан. Қўлларингни ёрилгани узоқдан билинмаган экан. Мени кечир, қизим, мени кечир”, – деди.
Ҳикояси якун топмаса деб, ҳаяжон билан тинглайман. Онамнинг киртайган кўзлари ёшга тўлади. Кафтим билан авайлаб артаман.
– Онажооон, қарғашойи атласдан кўйлак тикиб берсам киясизми? –дейман эркалаб...

©Мунаввара Усмонова

📱 https://t.me/Al_Hidoya_books

📚АЛ ХИДОЯ сиз излаган китоблар маскани

📚📚📚📚📚📚📚