Новостройкадан уй сотиб олишда нимани ва қандай текшириш керак?
Агар янги қурилган уйдан квартира сотиб олишни режалаштираётган бўлсангиз, қуйидаги ишларини бажаринг ва фирибгарликдан эҳтиёт бўлинг.
1. Қурилиш компаниясини текшириш
✅ Олдинги мижозларнинг фикрларини билиш: Қурувчи компаниянинг эски лойиҳаларидан уй олган одамлар билан боғланинг. Уларни топиш учун OLX ёки бошқа кўчмас мулк платформаларидан эски лойиҳаларда квартира сотаётган одамларнинг телефон рақамларини олиб, улардан уйнинг сифати ва компания ҳақида сўранг.
✅ Компаниянинг ҳужжатларини текшириш: Қурувчининг лицензияси ва қурилиш рухсатномалари борлигини Давлат хизматлари марказлари ёки кадастр органларида аниқлаш мумкин.
✅ Суд ишлари ва қарзларни билиш: Қурувчи компаниянинг суд жараёнлари ёки қарзлари бор-йўқлигини Суд ҳужжатлари очиқ базалари ёки солиқ идораси сайтлари орқали текшириш мумкин.
2. Қурилиш ҳолати ва муддати
✅ Қурилишнинг қайси босқичда эканини аниқлаш: Объектга жойида бориб кўринг ёки қурилиш жойлашган ҳудудда яшайдиган танишларингиздан сўранг.
✅ Кечикиш хавфини текшириш: Агар қурилиш ҳали тугамаган бўлса, илгари қурилган лойиҳаларни Google ёки YouTube-да қидириб, уларнинг қандай вақтда тугаганини кўриб чиқиш мумкин.
✅ Ҳужжатлар билан тасдиқлаш: Қурилиш жадвали ва тугатиш санаси шартномада аниқ кўрсатилганлигига ишонч ҳосил қилинг.
3. Ҳудуд ва инфратузилма
✅ Келажакда инфратузилма ривожланишини билиш: Маҳаллий ҳокимият ёки шаҳарсозлик бошқармасига бориб, ҳудудда қандай лойиҳалар режалаштирилаётганини сўраш мумкин.
✅ Транспорт ва қулайликларни текшириш: Ҳудудда мактаб, боғча, дўкон, шифохона бор ёки йўқлигини аниқлаш учун Google Maps ёки 2GIS хизматларидан фойдаланинг.
✅ Атроф-муҳитни ўрганиш: Кечаси ва эрталаб уйнинг атрофига бориб, шовқин, хавфсизлик ва тирбандликни текширинг.
4. Молиявий шартлар ва яширин тўловлар
✅ Тўлов шартларини таққослаш: Шу қурувчи билан ишлаган мижозлардан ёки уй олмоқчи бўлганлар форумларидан (Telegram, Facebook гуруҳлари) қандай шартлар таклиф қилинаётганини сўранг.
✅ Қўшимча харажатларни текшириш: Ойлик коммунал тўловлар ва хизмат ҳақлари қанча эканлигини шу бинода яшайдиган одамлардан билиб олинг.
✅ Ипотека ёки муддатли тўлов шартларини текшириш: Банклар ва қурувчининг расмий сайтидан фоиз ставкалари ва тўлов шартларини ўрганинг.
5. Қурилиш сифати ва материаллар
✅ Қурилиш материалларини жойида текшириш: Уйга жойида бориб, девор қалинлигини уриб кўринг, полни босиб текширинг, деразаларнинг сифатига баҳо беринг.
✅ Коммуникацияларни синаш: Электр, сув ва газ тизимлари ишлаётганини қурувчи томонидан тақдим этилган намунавий квартирада текширинг.
✅ Шикоятлар мавжудлигини текшириш: Шу қурувчидан квартира олган одамларнинг Telegram гуруҳларини топиб, уларнинг муаммолари борми ёки йўқлигини сўранг.
6. Ҳужжатларни расмийлаштириш ва ҳуқуқий хавфсизлик
✅ Мулк ҳуқуқини текшириш: Уй эгалик ҳужжатлари бор ёки йўқлигини Давлат хизматлари маркази ёки Кадастр агентлигидан текшириб олинг.
✅ Нотариус орқали расмийлаштириш: Олди-сотди шартномасини нотариус орқали расмий равишда тасдиқлашни талаб қилинг.
✅ Компаниянинг тўлов имкониятларини текшириш: Тўловни фақат расмий банк ҳисоб рақамига амалга оширишга ишонч ҳосил қилинг.
Хулоса:
Уй олишдан олдин ҳар бир босқични амалий текшириб чиқинг. Қурувчи, ҳужжатлар, қурилиш сифати ва молиявий шартларни OLX, Google Maps, форумлар ва расмий давлат хизматлари орқали ўрганинг.
📌 Агар сизда бу борада тажрибангиз бўлса, изоҳларда ўртоқлашинг!
Агар янги қурилган уйдан квартира сотиб олишни режалаштираётган бўлсангиз, қуйидаги ишларини бажаринг ва фирибгарликдан эҳтиёт бўлинг.
1. Қурилиш компаниясини текшириш
✅ Олдинги мижозларнинг фикрларини билиш: Қурувчи компаниянинг эски лойиҳаларидан уй олган одамлар билан боғланинг. Уларни топиш учун OLX ёки бошқа кўчмас мулк платформаларидан эски лойиҳаларда квартира сотаётган одамларнинг телефон рақамларини олиб, улардан уйнинг сифати ва компания ҳақида сўранг.
✅ Компаниянинг ҳужжатларини текшириш: Қурувчининг лицензияси ва қурилиш рухсатномалари борлигини Давлат хизматлари марказлари ёки кадастр органларида аниқлаш мумкин.
✅ Суд ишлари ва қарзларни билиш: Қурувчи компаниянинг суд жараёнлари ёки қарзлари бор-йўқлигини Суд ҳужжатлари очиқ базалари ёки солиқ идораси сайтлари орқали текшириш мумкин.
2. Қурилиш ҳолати ва муддати
✅ Қурилишнинг қайси босқичда эканини аниқлаш: Объектга жойида бориб кўринг ёки қурилиш жойлашган ҳудудда яшайдиган танишларингиздан сўранг.
✅ Кечикиш хавфини текшириш: Агар қурилиш ҳали тугамаган бўлса, илгари қурилган лойиҳаларни Google ёки YouTube-да қидириб, уларнинг қандай вақтда тугаганини кўриб чиқиш мумкин.
✅ Ҳужжатлар билан тасдиқлаш: Қурилиш жадвали ва тугатиш санаси шартномада аниқ кўрсатилганлигига ишонч ҳосил қилинг.
3. Ҳудуд ва инфратузилма
✅ Келажакда инфратузилма ривожланишини билиш: Маҳаллий ҳокимият ёки шаҳарсозлик бошқармасига бориб, ҳудудда қандай лойиҳалар режалаштирилаётганини сўраш мумкин.
✅ Транспорт ва қулайликларни текшириш: Ҳудудда мактаб, боғча, дўкон, шифохона бор ёки йўқлигини аниқлаш учун Google Maps ёки 2GIS хизматларидан фойдаланинг.
✅ Атроф-муҳитни ўрганиш: Кечаси ва эрталаб уйнинг атрофига бориб, шовқин, хавфсизлик ва тирбандликни текширинг.
4. Молиявий шартлар ва яширин тўловлар
✅ Тўлов шартларини таққослаш: Шу қурувчи билан ишлаган мижозлардан ёки уй олмоқчи бўлганлар форумларидан (Telegram, Facebook гуруҳлари) қандай шартлар таклиф қилинаётганини сўранг.
✅ Қўшимча харажатларни текшириш: Ойлик коммунал тўловлар ва хизмат ҳақлари қанча эканлигини шу бинода яшайдиган одамлардан билиб олинг.
✅ Ипотека ёки муддатли тўлов шартларини текшириш: Банклар ва қурувчининг расмий сайтидан фоиз ставкалари ва тўлов шартларини ўрганинг.
5. Қурилиш сифати ва материаллар
✅ Қурилиш материалларини жойида текшириш: Уйга жойида бориб, девор қалинлигини уриб кўринг, полни босиб текширинг, деразаларнинг сифатига баҳо беринг.
✅ Коммуникацияларни синаш: Электр, сув ва газ тизимлари ишлаётганини қурувчи томонидан тақдим этилган намунавий квартирада текширинг.
✅ Шикоятлар мавжудлигини текшириш: Шу қурувчидан квартира олган одамларнинг Telegram гуруҳларини топиб, уларнинг муаммолари борми ёки йўқлигини сўранг.
6. Ҳужжатларни расмийлаштириш ва ҳуқуқий хавфсизлик
✅ Мулк ҳуқуқини текшириш: Уй эгалик ҳужжатлари бор ёки йўқлигини Давлат хизматлари маркази ёки Кадастр агентлигидан текшириб олинг.
✅ Нотариус орқали расмийлаштириш: Олди-сотди шартномасини нотариус орқали расмий равишда тасдиқлашни талаб қилинг.
✅ Компаниянинг тўлов имкониятларини текшириш: Тўловни фақат расмий банк ҳисоб рақамига амалга оширишга ишонч ҳосил қилинг.
Хулоса:
Уй олишдан олдин ҳар бир босқични амалий текшириб чиқинг. Қурувчи, ҳужжатлар, қурилиш сифати ва молиявий шартларни OLX, Google Maps, форумлар ва расмий давлат хизматлари орқали ўрганинг.
📌 Агар сизда бу борада тажрибангиз бўлса, изоҳларда ўртоқлашинг!