гувоҳ бўлгим келмади. Шартта бурилдим-у, ташқарига отилдим. Ўша куни ҳам, кейинги куни ҳам ётоқхонага қайтиб бормадим. Нега бундай қилганимни ҳанузгача тушуна олмайман. Фақат бир нарсани биламанки, мен Рауф олдида негадир ўзимни айбдордек сезардим.
Душанба куни иккаласи ҳам дарсга келишди.Шўрлик Лайло! Ногоҳ айтилган бир оғиз сўз уни адойи тамом қилган эди. Биронтамиз уларнинг юзига тик қарашга ботина олмасдик. Ҳамма ўзини айбдордек сезарди. Кейин ёзги имтиҳонлар бошланиб, ҳаммамиз ўз ташвишимиз билан бўлиб кетдик. Барчамиз имтиҳонлардан муваффақият билан ўтдик. Бугун эса хайрлашув кечаси. Факультетнинг мажлислар залига йиғилишимиз керак. Рауф аллақачон кетиб қолганди. Мен кийиниб хонадан чиқдим.
Зал гавжум эди. Мен олдинги қаторлардан бирига бориб ўтирдим-да, теварак-атрофга назар солдим. Залда негадир Рауф кўринмасди. Ногоҳон кейинги қаторлардан бирида Лайлони кўриб қолдим. У маъюс ҳолда ўтирарди. Беихтиёр унга ачиниб кетдим.
Тусатдан чалинган қарсак хаёлимни бўлиб юборди. Минбардан домлаларимиз жой олаётган эди. Факультетимиз декани бизларга қаерда ишламайлик, университет шаънини пок сақлашимизни, виждонан ва ҳалол меҳнат қилишимизни айтиб, оқ йўл тилади. Кейин факультет бадиий ҳаваскорлик тўгарагининг концерти бошланди.Мен концерт программаларини лоқайдлик билан томоша қилар, негадир кетгим келарди. Кутилмаганда бошловчи навбатдаги программани эълон қилиб қолди:
-“Лайло!” Рауф Парфи шеъри. Қўшиқни муаллифнинг ўзи ижро этади.
Денгиз қирғоғига зарб билан урилган тўлқин остида қолгандек энтикиб кетдим. Қулоқларимга ишонгим келмасди. Мана қўлида рубоб ушлаган Рауф пайдо бўлди. Қўлтиқ таёқсиз саҳна четигача секин-секин юриб келди. Рубобини чалишга ҳозирлар экан, жовдираган кўзлари билан залдан кимнидир изларди.
“Лайлони излаяпти!”- кўнглимдан ўтказдим мен. Бурилиб қарадим-у, титраб кетдим. Лайло шамдек қотиб ўтирар, Рауфдан кўзларини узмасди. Рауф кулимсираб қўйди. Нега кулимсирадийкин? Балки жонидан ортиқ кўрган севган қизига далда бериш учун шундай қилгандир.
Рауфнинг оғзидан қўшиқнинг биринчи сатрлари учиб чиқиб, зални ўзининг сеҳрли оғушига тортди. Бу, Лайлога аталган муҳаббат қўшиғи эди.Севган юрак нола қилар, сўнгсиз илтижолар қалбларни ўртаб жўнбўшга соларди.
Балки ўчган эдим ёдингдан,
Хаёлингни яна буздимми!
Лайло, Лайло сенинг ёнингда,
Бир дам кўрмоқчийдим ўзимни.
Қўшиқ ҳамон жаранглар, юракларни ўртар, қалбларни ларзага келтирарди.
Яна пайдо бўлдим йўлингда,
Йўлларингда яна бўзладим.
Бечора қалб сенинг қўлингда,
Кўзларингда менинг кўзларим.
Мен Рауфнинг қўшиқ айтганини сира кўрмаган эдим.Ҳозир эса у Лайлога қараб бўтадек бўзларди. Нақадар қудратли экансан, севги.
Ҳисларимни йўлларинга маржондек сочай, Лайло!
Агар севгимни рад этсанг, қайларга қочай, Лайло!
Қўшиқ тугади. Залга бир зумлик жимлик чўкди. Ана шу пайтда кутилмаганда саҳнага Лайло кўтарилди. У секин юриб, Рауфнинг олдига борди. Кейин унинг оёқларига тиз чўкди. Залга шунчалик сукунат чўккан эдики. Пашша учса эшитиларди. Бу, бир дақиқалик сукунат эди, холос. Кейин зарб билан чалинган қарсакдан зал қоқ иккига бўлиниб кетгандек бўлди. Қўшиқ сеҳри ва уларнинг саҳнадаги туришлари залдагиларнинг қалбларини тилка-пора қилиб юборганди. Барча қийқиришар, Рауф ва Лайлони олқишлашар, улар эса бошларини кўтарганларича йиғилганларга мағрур боқиб туришарди. Улар шу туришида довул ва бўронларни писанд қилмай мағрур қад кўтариб турган мустаҳкам қояни эслатарди. Уларнинг қалблари ноҳақликка, таъна-маломатларга, фисқу-фасодларга ана шу тарзда исён кўтариб, ўз севгиларини ҳимоя қилишга бел боғлагандилар гўё.
Зал ҳамон гувуллайди. Гўё ҳамма икки ёшнинг бахтини, муҳаббатини олқишлаётгандек тинимсиз қарсаклар чалишар, уларни олқишлашарди.
1965 йил,
Хуршид Даврон сайти материалларидан фойдаланилди.
☑️
@anvarovalisher
