(Мадраса) Муҳаммад Нақиббек жоме масжиди

РЎЗАНИ ОЧМАЙДИГАН АМАЛЛАР

Рўзани очмайдиган ва макруҳ бўлмаган амаллар

САВОЛ: Рўзани очмайдиган ва макруҳ бўлмаган амаллар қайсилар?

ЖАВОБ:

1. Сурма қўйиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам рўзадор ҳолларида сурма қўяр эдилар;

2. Мўйлаб, соқолларига ёғ суртиш;

3. Бадан, бошларга ёғ суртиш;

4. Рўзадор таҳоратдан ташқари оғиз-бурунларини чайиш, салқинлаш мақсадида ғусл қилиш, бошидан сув қуйиши, сувнинг ичига тушиб олиши, нам латтани баданига ёпиб олиши. Абу Юсуф роҳматуллоҳи алайҳ наздларида макруҳ эмас, фатво ҳам шунгадир. Чунки Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам рўзадор ҳолларида чанқоқ босгани ва иссиқлик туфайли бошларидан сув қуяр эдилар. Ибн Умар розиаллоҳу анҳумо рўзадор ҳолатида латтани намлаб баданига ўраб олар эдилар. Бу амалларни ибодатга кўмак бўлсин учун, фитрий бетоқатликни кетказишлик учун қилишликда зарар йўқ.

Абу Ҳанифа роҳматуллоҳи алайҳ бу ишларни макруҳ санаганлар. Лекин макруҳлиги рўзани бузишга олиб борувчилиги эътиборидан эмас, балки ибодатни адо қилишда сабрсизликни изҳор қилганлиги эътиборидандир.

Бир киши салқинлаш мақсадида сувга шўнғиса рўза очилмаслигига учала имом ҳам иттифоқ қилганлар;

5. Рўза ҳолатида, заволдан аввал бўлсин ёки кейин мисвак ишлатиш макруҳ эмас. Имом Аҳмад, Имом Молик, Имом Шофеъий наздларида заволдан кейин мисвак ишлатиш макруҳдир;

6. Рўзадор мушк, атир ҳушбўйликларни ҳидлаши макруҳ эмас (исириқ, тутунларни ичига ютиш билан рўза очилади);

7. Заифлаштирмаса қон олдириш;

8. Қасддан ейилмайдиган ва ундан сақланиш қийин бўлган нарсаларни ҳалқумдан ўтиши билан. Масалан: ҳавода учиб юрадиган майда ҳашоротлар, тутун, чанг:

9. Эркаклар сийдикни тўхтатиш, даволаниш мақсадида жинсий аъзосига бирор нарса киргизиб олсалар (аёллар шу каби ишни қилсалар рўзалари очилади);

10. Саҳарликдан сўнг тишнинг ораларида қолган нарса нўхат миқдоридан кичикроқ бўлиб, уни ютиб юборса зарари йўқ. Лекин оғиздан ташқарига чиқариб сўнг оғизга қайта солиб ютса рўза очилади. Нўхат миқдорича ё каттароқ бўлса рўза очилади.

Эсдан чиқариб одатий ёки ғайри одатий ишларни бажаришлик. Масалан: еб-ичиш, яқинлик қилиш ёҳуд клизма қилдириш, қулоғига дори томизиш. (Эсига тушиши билан бу амаллардан тўҳталиш зарур).

Қари, заифҳол рўзадор киши эсидан чиқиб овқатланаётган бўлса, уни огоҳлантирилмайди. Агар ёш, қувватга эга бўлса, огоҳлантирилади. У эса огоҳлантирувни эшитгач оғзидаги нарсаларни ютмаслиги, дархол ташқарига чиқариб юбориши лозим бўлади. Ютиб юборса рўзаси очилади. Қазоси вожиб, каффороти хусусида эса уламолар бир неча қавллар айтганлар.

11. Эркагу аёл тушида булғаниши;

12. Жунуб ҳолда субҳи содиқни қарши олиш;

манба: fiqh.uz

Улашинг ↘️👇
https://t.me/madrasa_masjiduz

#Раййон_эшиги #Рамазон

РЎЗА БУЗИЛГАНДА ҚАЗОСИНИ ТУТИШ ВОЖИБ БЎЛИШИ ҲАМДА ҚАЗОСИ ҲАМ, КАФФОРАТИ ҲАМ ВОЖИБ БЎЛИШИ ҲАҚИДА

Савол: Қандай амаллар рўзани бузади?
Жавоб: Аёлини ўпгани ёки ушлагани учун маний чиқса; тош, темир ёки данак ютиб юборса; фаржига ёки бошқа жойга жимоъ қилганда маний чиқса; ҳуқна (клизма) қилса; тамаки ҳидласа; бурнига ёки қулоғига дори томизса; қориннинг ичкарисигача ёхуд буруннинг ичкарисига – димоғигача етиб борган жароҳатлар ҳўл (суюқ) дори, яъни малҳам билан даволанганда намлик ичкарига етиб борса; субҳ вақти ҳали кирмади деб ўйлаб, саҳарлик қилаверса, лекин тонг вақти кирган бўлса; қуёш ботди деб ўйлаб, ифтор қилса, лекин қуёш ботмаган бўлса, рўза бузилади ва шу куннинг қазосини тутиш вожиб бўлади, лекин каффорат вожиб бўлмайди.

Савол: Пешоб йўлига дори томилса, рўза бузиладими?
Жавоб: Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳ ва Имом Муҳаммад раҳимаҳуллоҳ бузилмайди дейишган, Абу Юсуф раҳимаҳуллоҳ бузилади деган.

Савол: Беихтиёр ёки ўзини мажбурлаб қайт қилса, рўза бузиладими?
Жавоб: Қайт ўзи келса, рўза бузилмайди, лекин қасддан оғзини тўлдириб ўзини қайт қилдирса, қазосини тутиш керак.

Савол: Қазо билан бирга каффоратни ҳам тутиш қачон вожиб бўлади?
Жавоб: Фаржга ёки орқага қасддан жимоъ қилса; озуқа ёхуд даво бўладиган нарсани ичса ёки еса, рўза бузилади. Бу куннинг қазоси ҳам тутилади, каффорати ҳам вожиб бўлади.

Савол: Рўзанинг каффорати нима?
Жавоб: Бир қул озод қилиш; бунинг имкони бўлмаса, икки ой узлуксиз рўза тутиш (бу икки ой Рамазон ойига ва рўза тутиш макруҳ бўлган кунларга тўғри келмаслиги керак).
(Бунинг ҳам имкони бўлмаса, олтмишта мискинга таом бериш).
(Рамазонда фарз рўзани тутади ва қайтарилган кунлар – икки ҳайит куни ва қурбон ҳайитидан кейинги уч кун байрам кунлари ҳисоблангани учун рўза тутилмайди).

Савол: Рамазон рўзасидан бошқа рўзани бузганда ҳам каффорат бериладими?
Жавоб: Рамазон рўзасидан бошқа рўзалар фарз бўлмагани учун улар бузилганда каффорат берилмайди.

"Рамазон соғинчи" китобидан.
ЭСЛАТИНГ! ЗЕРО, ЭСЛАТМА МЎМИНЛАРГА МАНФААТ ЕТКАЗУР (Зориёт сураси, 55 оят).

Улашинг ↘️👇
https://t.me/madrasa_masjiduz

РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМ ОЛИНГАН ҚАРЗЛАРНИ КЕЧИКТИРИШ ҲАҚИДА ҚАНДАЙ НАСИҲАТ ҚИЛГАНДИЛАР?

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Имкони бор одамнинг қарзни бермай чўзиб юриши зулмдир. Биронтангизнинг қарзи ўзига тўқ одамга ҳавола қилинса, (ҳақдор) ўшанга борсин", дедилар (Имом Бухорий ва Муслим ривояти).

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Бир киши Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг олдига келиб, у зотдан қарзини қўполлик билан талаб қилди. Саҳобалар у билан бўлиб қолишди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Уни тек қўйинглар, албатта, ҳақ эгасида гапириш ҳаққи бор”, дедилар. Сўнг "Унинг туяси каби туя беринглар", дедилар. Эй Аллоҳнинг Расули, унинг туясидан каттароқ туядан бошқасини тополмадик, дейишди. У зот: "Ўшани беринглар. Албатта, одамларнинг яхшилари ҳақни чиройли қилганингиздир”, дедилар (Имом Бухорий ва Муслим ривояти.)

***
"Аллоҳ таоло бир қулини севдими, уни дунёда асрайди. Гўё сиздан бирингизнинг бемор кишига сувни ман қилганингиз сингари" (Термизий ривояти).

«Расулуллоҳ билан бир соат суҳбат» китобидан.

Улашинг ↘️👇
https://t.me/madrasa_masjiduz