Shubhasiz, suv organizmning fiziologik faoliyati va plastik strukturasi uchun juda muhim modda.
Uning kamayishi o‘ta darajada salbiy va hatto halok qiladi.
Ammo uni keragidan ortiq va noto‘g‘ri holatda iste‘mol qilish ham jiddiy zararli.
Suvni keragidan ortiq miqdorda iste‘mol qilish- moddalar almashinuvi jarayonida cheksiz xil muammolarni keltirib chiqaradi. Bu to‘g‘rida keyinroq bir imkon qadar batafsil tushuntirilgan ilmiy- ommabop maqolaga o‘xshash post tayyorlashga harakat qilaman.
Quyida esa qay holatlarda suv iste‘mol qilmay turishga oid misollar va ularning qisqacha izohlari keltiriladi
Shirinlik iste‘mol qilgach tabiiyki chanqoqlik hissi paydo bo‘ladi. Bunda tezda suv ichmang. Suv hazm bo‘lishni boshlagan uglevodlarni muvozanatsiz tarzda qonga so‘rilishiga sabab bo‘ladi.
Uzluksiz bunday holat esa 2- turdagi qandli diabetni shakllantiradi. Qandli diabet esa o‘z navbatida boshqa jiddiy kasalliklarni. Shu boisidan, chanqash hissi paydo bo‘lsada eng kamida 15- 20 daqiqalar kutib, keyin iliqroq suvdan biroz ichgan ma‘qul. Bu o‘rinda ko‘k choy ham o‘zining kimyoviy tarkibi bilan juda muqobil.
Yong‘oq mevali mahsulotlar va yeryong‘oq iste‘mol qilgandan so‘ng ham tezda suvsizlanishni sezish mumkin. Ammo bu holatda ham yuqoridagidek yondashish kerak.
Masalan, yeryong‘oq og‘iz bo‘shlig‘ida ma‘lum darajada maydalangach tomoq tomon yo‘naladi. Uning tarkibidagi qattiq moddalar og‘iz bo‘shlig‘ining quyi tarafi hamda halqum devoriga yopishib qoladi. Suv ichganda esa uning tezligi yong‘oq zarrachalarini oqimga xos tarzda itaradi va devor shikastlanadi.
Shikastlangan joy mikroorganizmlar uchun juda qulay, ayniqsa ozuqa molekulalari tez- tez o‘tib turadigan, optimal harorat va namlikka ega qism bo‘lsa.
Bundan tashqari, yong‘oq mevalar va yeryong‘oq tarkibi asosan moydan iborat ekanidan, ularni hazm qilish uzoqroq davom etadigan va ko‘proq ferment konsentratsiyasi talab qiladigan jarayon. Agar ularni iste‘mol qilgach tezda suv ichilsa- hazm tizimidagi fermentlar suyuqligiga suv qo‘shiladi va konsentratsiya kamayadi.
Shuning uchun bunday mahsulotlarni uzoq vaqt chaynash hamda iste‘moldan eng kamida yarim soatlar o‘tgach oz miqdorda iliq suv ichish kerak.
Achchiq yeguliklardan so‘ng ham birdaniga suv ichish salbiy. Bu og‘iz bo‘shlig‘ida achchiq ta‘mni juda darajada kuchaytirib yuboradi (agar achchiq yegulikni sizga yoqmaydigan darajada iste‘mol qilsangiz suv yoki suyuqlik ichib u ta‘mni yo‘qotishga yondashmang, bu aksincha achchiq hisni beruvchi molekulalarning og‘iz bo‘shlig‘ida ko‘proq yoyilishiga sabab bo‘lib, yanada kuchli achchiqlikni his etasiz. Buning o‘rniga biroz non yoki guruch iste‘mol qilish kerak).
Achchiq mahsulotlarning hazm bo‘lishida ham tez tarzda qabul qilingan suv salbiy ta‘sirli.
Har qanday yegulik bilan taomlanib bo‘lgandan so‘ng ham kamida 15 daqiqa oralig‘ida suyuqlik iste‘mol qilmang. Bu yong‘oqdagi kabi hazm fermentlari konsentratsiyasi tarkibini buzadi.
Eng muhimi- har doim iliq suv ite‘mol qiling. Bunda tana haroratiga yaqin daraja nazarda tutiladi.
Issiq ichimlik va yeguliklardan so‘ng sovuq suv iste‘mol qilinsa- hazm sistemasidagi kerakli muayyan harorat bilan nomuvofiq kesishuv vujudga keladi. Bu ko‘plab diskomfortliklarni namoyon qiladi, surunkali davom etishi hazm qilish tizimida ko‘plab xastaliklarni shakllantiradi.
Ovqatlanishdan so‘ng ayniqsa gazli ichimliklar iste‘mol qilish ham zararli. Chunki ular odatda sovuq bo‘ladi hamda tarkibidagi CO2 hazm qilish jarayoni normal kechishiga salbiy ta‘sirli.
Salqin darajadagi suv faqat issiq holatda tanani sovutishda foydali. Biroq bu ham juda sovuq emas, kuchli ta‘sirlantirmaydigan darajada salqin bo‘lishi zarur.
Uning kamayishi o‘ta darajada salbiy va hatto halok qiladi.
Ammo uni keragidan ortiq va noto‘g‘ri holatda iste‘mol qilish ham jiddiy zararli.
Suvni keragidan ortiq miqdorda iste‘mol qilish- moddalar almashinuvi jarayonida cheksiz xil muammolarni keltirib chiqaradi. Bu to‘g‘rida keyinroq bir imkon qadar batafsil tushuntirilgan ilmiy- ommabop maqolaga o‘xshash post tayyorlashga harakat qilaman.
Quyida esa qay holatlarda suv iste‘mol qilmay turishga oid misollar va ularning qisqacha izohlari keltiriladi
Shirinlik iste‘mol qilgach tabiiyki chanqoqlik hissi paydo bo‘ladi. Bunda tezda suv ichmang. Suv hazm bo‘lishni boshlagan uglevodlarni muvozanatsiz tarzda qonga so‘rilishiga sabab bo‘ladi.
Uzluksiz bunday holat esa 2- turdagi qandli diabetni shakllantiradi. Qandli diabet esa o‘z navbatida boshqa jiddiy kasalliklarni. Shu boisidan, chanqash hissi paydo bo‘lsada eng kamida 15- 20 daqiqalar kutib, keyin iliqroq suvdan biroz ichgan ma‘qul. Bu o‘rinda ko‘k choy ham o‘zining kimyoviy tarkibi bilan juda muqobil.
Yong‘oq mevali mahsulotlar va yeryong‘oq iste‘mol qilgandan so‘ng ham tezda suvsizlanishni sezish mumkin. Ammo bu holatda ham yuqoridagidek yondashish kerak.
Masalan, yeryong‘oq og‘iz bo‘shlig‘ida ma‘lum darajada maydalangach tomoq tomon yo‘naladi. Uning tarkibidagi qattiq moddalar og‘iz bo‘shlig‘ining quyi tarafi hamda halqum devoriga yopishib qoladi. Suv ichganda esa uning tezligi yong‘oq zarrachalarini oqimga xos tarzda itaradi va devor shikastlanadi.
Shikastlangan joy mikroorganizmlar uchun juda qulay, ayniqsa ozuqa molekulalari tez- tez o‘tib turadigan, optimal harorat va namlikka ega qism bo‘lsa.
Bundan tashqari, yong‘oq mevalar va yeryong‘oq tarkibi asosan moydan iborat ekanidan, ularni hazm qilish uzoqroq davom etadigan va ko‘proq ferment konsentratsiyasi talab qiladigan jarayon. Agar ularni iste‘mol qilgach tezda suv ichilsa- hazm tizimidagi fermentlar suyuqligiga suv qo‘shiladi va konsentratsiya kamayadi.
Shuning uchun bunday mahsulotlarni uzoq vaqt chaynash hamda iste‘moldan eng kamida yarim soatlar o‘tgach oz miqdorda iliq suv ichish kerak.
Achchiq yeguliklardan so‘ng ham birdaniga suv ichish salbiy. Bu og‘iz bo‘shlig‘ida achchiq ta‘mni juda darajada kuchaytirib yuboradi (agar achchiq yegulikni sizga yoqmaydigan darajada iste‘mol qilsangiz suv yoki suyuqlik ichib u ta‘mni yo‘qotishga yondashmang, bu aksincha achchiq hisni beruvchi molekulalarning og‘iz bo‘shlig‘ida ko‘proq yoyilishiga sabab bo‘lib, yanada kuchli achchiqlikni his etasiz. Buning o‘rniga biroz non yoki guruch iste‘mol qilish kerak).
Achchiq mahsulotlarning hazm bo‘lishida ham tez tarzda qabul qilingan suv salbiy ta‘sirli.
Har qanday yegulik bilan taomlanib bo‘lgandan so‘ng ham kamida 15 daqiqa oralig‘ida suyuqlik iste‘mol qilmang. Bu yong‘oqdagi kabi hazm fermentlari konsentratsiyasi tarkibini buzadi.
Eng muhimi- har doim iliq suv ite‘mol qiling. Bunda tana haroratiga yaqin daraja nazarda tutiladi.
Issiq ichimlik va yeguliklardan so‘ng sovuq suv iste‘mol qilinsa- hazm sistemasidagi kerakli muayyan harorat bilan nomuvofiq kesishuv vujudga keladi. Bu ko‘plab diskomfortliklarni namoyon qiladi, surunkali davom etishi hazm qilish tizimida ko‘plab xastaliklarni shakllantiradi.
Ovqatlanishdan so‘ng ayniqsa gazli ichimliklar iste‘mol qilish ham zararli. Chunki ular odatda sovuq bo‘ladi hamda tarkibidagi CO2 hazm qilish jarayoni normal kechishiga salbiy ta‘sirli.
Salqin darajadagi suv faqat issiq holatda tanani sovutishda foydali. Biroq bu ham juda sovuq emas, kuchli ta‘sirlantirmaydigan darajada salqin bo‘lishi zarur.