Homiladorlik davrida ayolning sog‘lig‘ini va homilaning normal rivojlanishini nazorat qilish uchun bir qator muhim tibbiy tekshiruvlar o‘tkaziladi. Quyida homilador ayol tug‘ruqqacha o‘tishi kerak bo‘lgan asosiy tekshiruvlar keltirilgan.

1. Dastlabki tekshiruvlar (Homiladorlik tasdiqlanganda)

✅ Ginekologik ko‘rik – bachadon holatini tekshirish
✅ Ultratovush tekshiruvi (UTT) – homila joylashuvi, yurak urishi va homiladorlik muddatini aniqlash
✅ Qon tahlillari:
• Umumiy qon tahlili (anemiya va infeksiyalarni aniqlash)
• Biokimyoviy qon tahlili (jigar, buyrak faoliyati, glyukoza darajasi)
• Qon guruhi va rezus-faktor
• TORCH-infeksiyalar (toksoplazmoz, qizamiq, gerpes va boshqalar)
• OIV, sifilis (RW) va gepatit B, C testi

✅ Siydik (siymik) tahlili – buyrak faoliyatini baholash
✅ EKG (elektrokardiogramma) – yurak faoliyatini tekshirish

2. Homiladorlikning 1-trimestri (0-12 hafta)

🔹 Birlamchi skrining (10-14 hafta) – Daun sindromi va boshqa genetik kasalliklarni aniqlash uchun:
• Ultratovush tekshiruvi – homilaning bo‘yin burmasi qalinligi o‘lchanadi
• PAPP-A va beta-hCG testi – xromosoma anomaliyalarini aniqlash

3. Homiladorlikning 2-trimestri (13-27 hafta)

🔹 Ikkinchi skrining (16-20 hafta)
• “Triple test” yoki “Quad test” (AFP, beta-hCG, estriol ± inhibin A) – Daun sindromi va boshqa anomaliyalarni aniqlash
• Ultratovush tekshiruvi (18-22 hafta) – homilaning organlari, yurak faoliyati, jinsini aniqlash
• Qandli diabet skriningi (24-28 hafta) – glyukoza bardoshlilik testi (GTT)

4. Homiladorlikning 3-trimestri (28-40 hafta)

🔹 Homiladorlikning 30-34 haftalarida
• Ultratovush tekshiruvi – homilaning vazni, suyuqlik miqdori, yo‘ldosh holati baholanadi
• Doppler UTT – qon aylanishi va homila kislorod bilan ta’minlanishi tekshiriladi
• CTG (Kardiotokografiya) – homilaning yurak urishi va bachadon qisqarishlari kuzatiladi

🔹 36-38 haftalar
• Qon va siydik tahlillari – so‘nggi nazorat
• Streptokokk testi (GBS) – tug‘ruq vaqtida infeksiya yuqishining oldini olish uchun
• EKG – yurak faoliyatini baholash

Qo‘shimcha tekshiruvlar (Zaruriyatga qarab)
• Buyrak UTT – agar siydik tahlilida o‘zgarish bo‘lsa
• Qon bosimi nazorati – preeklampsiya xavfi bo‘lsa
• Genetik testlar – agar homilada irsiy kasalliklar xavfi bo‘lsa yoki oilada genetik kasalliklar bo‘lsa
• Gormon tahlillari – agar gormonal buzilishlar gumon qilinsa (masalan, qalqonsimon bez gormonlari)
• Vaginal surtmalar (mikroflora va infeksiyalar uchun) – homiladorlikni asoratlarsiz o‘tkazish uchun

Xulosa

Homilador ayol tug‘ruqgacha muntazam ravishda tibbiy tekshiruvlardan o‘tishi lozim. Muhim tekshiruvlar quyidagilar:

✔ Qon tahlillari (RW, OIV, gepatit, umumiy va biokimyoviy tahlillar)
✔ Siydik tahlili (buyrak faoliyati uchun)
✔ Ultratovush tekshiruvlari (3-4 marta)
✔ Skrining testlari (genetik kasalliklarni aniqlash uchun)
✔ EKG va qon bosimi nazorati
✔ CTG va Doppler UTT (homila yurak urishi va qon aylanishi uchun)

Tug‘ruq yaqinlashganda, shifokor homilaning holatini, yo‘ldoshning joylashuvi va tug‘ruq usulini aniqlash uchun qo‘shimcha tekshiruvlar o‘tkazishi mumkin.