Xronologika | ⏳


Channel's geo and language: Uzbekistan, Uzbek
Category: Edutainment


• Fobiyalar...
• Sindromlar...
• Terminlar...
• Iboralar.....
• Effektlar....
• Mifologiya....
• Toponimlar....
• Faktlar..................
• Qiziqarli ma'lumotlar...
Admin : @xronologikabot

Related channels  |  Similar channels

Channel's geo and language
Uzbekistan, Uzbek
Category
Edutainment
Statistics
Posts filter


Forward from: ZakoZavr
Hurmatli ayollar, onajonlar, opa-singillar!
Sizlarni bahorning ilk bayrami – 8-mart Xalqaro xotin-qizlar kuni bilan samimiy muborakbod etaman! Siz hayotimizning go‘zalligi, mehr-muhabbati va yorug‘lik manbaisiz. Doimo sog‘-salomat, baxtli va shod bo‘ling. Yuzingizdan tabassum, qalbingizdan esa baxt nuri arimasin!

📍 @ZASPOILER


💸 Eng qadrsiz pul

Tarixdagi eng katta nominalga ega banknota 🇿🇼 Zimbabveda 2009 yildagi giperinflyatsiya davrida muomalaga chiqarildi. Bitta banknotning nominal qiymati 100 trillion Zimbabve dollariga teng edi. Ushbu banknotaning qiymati esa taxminan 40 sent, yaʼni hozirgi kurs bo‘yicha o‘zimizning pulda 4 ming so‘m atrofida bo‘lgan.

@xronologika


📔 Adabiyot – unutilmas asarlar va mashhur yozuvchilarning hayoti
🎨 San’at (art) – mashhur rassomlar, me’morchilik mo‘jizalari va kartinalar haqida qiziqarli maʼlumotlar.
🧩 Etimologiya – so‘zlarning kelib chiqishi va ularning ma’nosi.

❗Yuqoridagi kabi mavzular siz uchun qiziqmi? Unda bizning kanalimiz aynan siz uchun!

⬇️ Hoziroq bizga qo‘shiling!

👉
https://t.me/Zaspoiler
👉
https://t.me/Zaspoiler
👉
https://t.me/Zaspoiler


Forward from: ZakoZavr
📔 Dunyodagi eng qimmat kitob Leonardo da Vinchining "Codex Leicester" (Lester kodeksi yoki Lester qoʻlyozmasi) hisoblanadi. Bu qo‘lyozma 1508-1510-yillar oralig‘ida yozilgan bo‘lib, 18 varaqqa (har ikki tomoniga yozilgan jami 72 bet) ega.

🧩 Qo‘lyozmada suvning harakati, daryolar, okeanlar, osmon hodisalari va Yerning tabiiy jarayonlari haqidagi ilmiy kuzatishlar aks etgan. Leonardo da Vinchi uni o‘ziga xos oynali yozuv usulida (oynaga qarab o‘qiladigan teskari harflar) bitgan.

📜 1719-yilda uni Lester grafi Tomas Kok sotib olgan va shundan keyin "Codex Leicester" deb atalgan. 1980-yillarga qadar qo‘lyozma Kok oilasining mulki bo‘lib qolgan.

💰1994-yilda Bill Geyts uni 30,8 million dollarga sotib oldi. U qo‘lyozmani raqamlashtirib, ba’zi sahifalarini ommaga taqdim etdi. Hozirda qo‘lyozma Bill Geytsning shaxsiy kolleksiyasida saqlanadi, lekin vaqti-vaqti bilan dunyoning turli muzeylarida namoyish etiladi. Bugungi kunda uning taxminiy qiymati 54,4 million dollar deb baholanadi.

📍 @ZASPOILER


Ser Aleks Ferguson futbol tarixidagi eng muvaffaqiyatli murabbiylardan biri hisoblanadi. U o‘zining 26 yillik faoliyati davomida Manchester United futbol klubini dunyo miqyosida eng kuchli klublardan biriga aylantirgan. Uning asosiy yutuqlari:

✅Manchester United bilan qo‘lga kiritgan yutuqlari

🏆Angliya Premer Ligasi chempioni – 13 marta (1992–93, 1993–94, 1995–96, 1996–97, 1998–99, 1999–2000, 2000–01, 2002–03, 2006–07, 2007–08, 2008–09, 2010–11, 2012–13).

🏆FA Kubogi (Angliya Kubogi) – 5 marta (1990, 1994, 1996, 1999, 2004).

🏆Liga Kubogi – 4 marta (1992, 2006, 2009, 2010).

🏆UEFA Chempionlar Ligasi – 2 marta (1999, 2008).

🏆UEFA Kubok egalari kubogi – 1 marta (1991).

🏆UEFA Superkubogi – 1 marta (1991).

🏆Klublar o‘rtasidagi Jahon chempionati – 1 marta (2008).

🏆Interkontinental Kubok – 1 marta (1999).

🏆Angliya Superkubogi (Community Shield) - 10 marta

✅Aberdeen bilan yutuqlari

🎗️Ser Aleks Ferguson faoliyatini Aberdeen klubida boshlagan va bu yerda ham katta yutuqlarga erishgan:

🏆Shotlandiya chempioni – 3 marta (1979–80, 1983–84, 1984–85).

🏆Shotlandiya Kubogi – 4 marta (1982, 1983, 1984, 1986).

🏆Shotlandiya Liga Kubogi – 1 marta (1986).

🏆UEFA Kubok egalari kubogi – 1 marta (1983).

🏆UEFA Superkubogi – 1 marta (1983).

✅Shaxsiy mukofotlari

🎗️Yilning eng yaxshi murabbiyi (Angliya) – 11 marta.

🎗️FIFA tomonidan yilning eng yaxshi murabbiyi – 1999 yilda.

⚽Oltin to‘p mukofotining maxsus sovrini – 2011 yilda.

🎗️UEFA tomonidan "XXI asrning eng yaxshi murabbiyi" e’tirofi.

🎗️Britaniya imperiyasining ritsar unvoni (1999) – futbolga qo‘shgan hissasi uchun.

@xronologika


Sir Alexandr Chapman Ferguson (talaffuzi Sir Aleksandr Chepmen Fergyuson; 1941-yil 31 dekabrda Shotlandiyaning Glazgo shahrida tugʻilgan. Uning taxalluslari Aleks Fergyuson, Sir Aleks, SAF yoki Fergi - Shotlandiyalik futbolchi va futbol murabbiyi. Aleks Fergyuson 1986-yil Angliyaning “Manchester Yunayted” klubi bosh murabbiyi etib tayinlangan. boʻlgan. Aleks Ferguyoson Britaniya futbolidagi eng koʻp sovrinli murabbiy boʻlgan. U dunyo futbol tarixida buyuk murabbiylardan biri deb tan olingan.

Fergyuson Shotlandiyaning “Ist Sterlingshir” va “Sent-Mirren” klublari bosh murabbiyi boʻlgan, bundan soʻng “Aberdin” klubini mashq qildirgan, bu klub bilan u katta yutuqlarga erishgan. U Jok Steyn oʻlimidan soʻng Shotlandiya milliy terma jamoasini qisqa vaqt boshqarib turadi, bundan soʻng 1986-yil noyabr oyida “Manchester Yunayted” bosh murabbiyi etib tayinlanadi.

@xronologika


"Krishna" sanskrit tilida "qoramtir", "to‘q moviy" yoki "maftunkor" degan ma’nolarni anglatadi. U hind afsonalarida muhabbat, donishmandlik va ilohiy rahm-shafqat timsoli sifatida tasvirlanadi.

Krishna hinduizmda Vishnuning sakkizinchi avatari (yerga tushgan qiyofasi) hisoblanadi. U "Mahabharata" dostoni va uning tarkibidagi "Bhagavad Gita" dostonining asosiy qahramonlaridan biridir. Krishna taxminan miloddan avvalgi V—IV asrlarda shakllangan qadimiy matnlarda tilga olinadi.

Krishna Matxura shahrida yashagan va tug‘ilgan joyi Gokula deb hisoblanadi.

Uning bolalik hikoyalari "Bhagavata Purana" matnida batafsil bayon qilingan

Bugungi kunda Krishna millionlab hindular tomonidan e’zozlanadi va sig‘iniladi. Uning hayoti va ta’limotlari butun dunyoga tarqalgan bo‘lib, Krishna sharafiga har yili Janmashtami festivali nishonlanadi.

@xronologika


🦮 Itlar 200 dan 500 gacha so‘z va harakat-buyruqlarini eslab qolishlari mumkin. Beshgacha sanashni harakatlar orqali amalga oshirishlari mumkin. Ularning intellektual rivojlanishi ikki yoshli bolaning darajasiga to‘g‘ri keladi va eng aqlli itlar besh yoshli bolalar kabi fikrlashadi. Itlar shuningdek tush ko‘radi.

@xronologika


2025-yilgi “Oskar” mukofoti o‘z egalariga topshirildi

Joriy yilda ko‘plab muhokamalarga sabab bo‘lgan Shon Beykerning “Anora” filmi eng yaxshi film nominatsiyasida g’olib deb topildi.

Shon Beyker tarixda qoldi!
U birgina film uchun, bir kunda 4 ta Oskar mukofotini qo'lga kiritgan birinchi rejissorga aylandi.

@xronologika


Forward from: ZakoZavr
📖 Dunyodagi eng qadimgi bosma kitob "Diamond Sutra" (Olmos sutrasi) hisoblanadi. U buddist matn bo‘lib, 868-yilda Xitoyda yog‘och taxtalarga o‘yib, bosmaxona usulida chop etilgan.

📝 Ushbu matn aslida hind faylasufi Budda Shakyamuni tomonidan aytilgan va keyinchalik yozib olingan. Biroq, Xitoy versiyasi Tang sulolasi davrida tarjima qilingan.

📖 "Diamond Sutra" buddaviylikning muhim falsafiy asarlaridan biri bo‘lib, u dunyoning o‘tkinchiligi va barcha narsalarning mavhumligi haqida falsafiy fikrlarni o‘z ichiga oladi.

🧩 Bu kitob hozirda Britaniya muzeyida saqlanadi va insoniyat tarixidagi bosma kitobchilikning ilk namunasi sifatida qabul qilinadi.

@ZASPOILER

492 0 2 1 111

🦜 Eng aqlli va tez gapirishni o’rgana oladigan to’ti «Jako»dir. U 2000 tagacha so’zni yoddan bilibgina qolmay, ularni turli ohanglarda ayta oladi.

@xronologika

504 0 0 2 131

Bu nimasi endi tanisam ham mayli endi uxlolmasam kerak bu "qiz" kim deb:)😀

@xronologika

495 0 1 13 122

#Mavzudan_tashqari

Gulni kulganga ber,
Qalbingni sevganga ber,
Sevmoq go'zaldir,
qiymatini bilganga ber.

@xronologika


Arizonadagi «Taqa» (Horseshoe Bend)ning dong‘i butun dunyoga ketgan. Kolorado daryosi Glen kanonida joylashgan milliy dam olish zonasi hududida qoyasimon jinslarni aylanib o‘tib, taqasimon meandrani hosil qilgan.

@xronologika


🐟 Dunyodagi eng qimmat ikra - Almas bo‘lib, u Kaspiy dengizidagi albino beluga balig‘idan olinadi. Ushbu ikra oltin zarg‘aldoq rangga ega bo‘lib, uni haqiqiy oltinga oltinga o‘xshatishadi.

Albino beluga - bu 100 yilda bir marta urug‘laydigan yirik baliq turidagi baliqdir, shuning uchun mahsulot narxi bir kilogrammi uchun 25 ming AQSH dollarini tashkil qilishi mumkin. Yevropada yiliga 10 kg dan ortiq bo‘lmagan oltin ikra olinadi va sotib olish uchun navbat bir necha yillarni tashkil etishi mumkin.

@xronologika

581 0 0 3 114



Druidlar – qadimgi Kelt jamiyatining ruhoniylari, donishmandlari va sudyalari bo‘lgan. Ular asosan Britaniya orollari va Galliya (hozirgi Fransiya) hududlarida yashagan.

"Druid" so‘zi qadimgi Kelt tilidan kelib chiqqan bo‘lib, ehtimol "doire" (eman daraxti) va "wid" (bilish, donolik) so‘zlaridan tarkib topgan. Shu sababli, "druid" – "eman daraxtining donishmandi" degan ma’noni anglatishi mumkin.

Druidlarning eng gullagan davri miloddan avvalgi I ming yillik hisoblanadi. Rimliklar ularni milodiy I asrda yo‘q qilishgan.

Druidlar ruhiy yetakchilar, tabiblar, astronomlar va qonun chiqaruvchilar bo‘lib, jamiyatda katta ta’sirga ega bo‘lgan. Ular yozuv ishlatishmagan va bilimlarini faqat og‘zaki an’analar orqali o‘rgatishgan.

Asosan hozirgi Buyuk Britaniya, Irlandiya va Fransiyada. Eng muhim markazlaridan biri Angliyadagi Eyvberi va Stounhenj atrofida bo‘lgan deb taxmin qilinadi.

@xronologika

677 0 5 2 117

Stendal sindromi – bu odam san’at asarlari yoki ajoyib manzaralar oldida haddan tashqari hayrat, ruhiy zo‘riqish, yurak urishining tezlashishi, bosh aylanishi va hatto hushdan ketish kabi simptomlarni boshdan kechirishi bilan tavsiflanadigan psixologik holat.

Sindrom fransuz yozuvchisi Stendal (asl ismi Anri Mari Beyl) sharafiga nomlangan. U 1817-yilda Italiyaga sayohati davomida Florensiyadagi Santa Croce bazilikasida mashhur san’at asarlarini ko‘rganda kuchli hayajon va zaiflikni his qilgan. Bu holatni u o‘zining "Neapol va Florensiya: Miloddan 1817 yilgi sayohat" kitobida batafsil yozib qoldirgan.

1979-yilda italiyalik psixiatr Graziella Magherini Florensiyaga tashrif buyurgan turistlar orasida shunday simptomlarni kuzatib, unga "Stendal sindromi" nomini bergan.

Bu sindrom ko‘proq san’at asarlariga juda ta’sirchan yoki sezgir insonlarda uchraydi. Ayniqsa, Florensiya, Parij va Rim kabi san’at markazlarida bunday holatlar qayd etilgan.

@Xronologika


💥Ushbu tasvirga eʼtibor bering. Ko‘cha rassomlik (street art) yo‘nalishi bo‘yicha ijod qiluvchi azamatlar yo‘l yuzida bo‘sh turgan sisternada qanday go‘zal sanʼat asari chizishgan.

@xronologika


Forward from: ZakoZavr
✨ ZASPOILER - bu sun’iy yaratilgan so‘z bo‘lib, ikki tildagi elementlarning qo‘shilishidan hosil bo‘lgan.

✨ Bu so‘z rus tiliga ingliz tilidan kirib kelgan va keyinchalik o‘zbek tilida ham ommalashgan.

✨ “ZA” – slavyan tillarida,“orqasida”, “uchun” yoki “himmat”ma’nolarini bildiradi.

✨ Shuningdek, u “zakovat” (o‘zbekcha va fors-tojikcha ildizga ega) yoki “zamon” (arabcha “زمان” – vaqt) so‘zlaridan kelib chiqishi mumkin.

✨ “SPOILER” - Inglizcha “spoil” (buzmoq, ochib qo‘ymoq) so‘zidan kelib chiqqan.

✨ "ZASPOILER" - Rus tilidagi "заспойлерить" fe’lidan olingan bo‘lib, "spoiler berish", "syujetni oldindan aytib qo‘yish" degan ma’nolarni anglatadi.

✨ “SPOILER” (hikoya yoki syujetni oldindan aytib berish) atamasi internet va pop-madaniyatda 1990-yillardan boshlab ommalashgan. ZASPOILER esa o‘ziga xos yangi so‘z bo‘lib,bu filmlar, kitoblar, adabiy asarlar va mualliflar haqida batafsil ma’lumot beruvchi nom bo‘lib, asar syujetining muhim jihatlarini ochib berishga ishora qiladi.

@ZASPOILER

20 last posts shown.