Sigaret chekish odati turli omillar ta’sirida shakllanadi. Quyida insonlarning chekishga boshlashiga va davom ettirishiga sabab bo‘ladigan 5 ta asosiy omilni faktlar bilan tushuntirib beraman:
@uzfaktum
1. Nikotin qaramligi
• Nikotin – sigaretning asosiy tarkibiy qismi bo‘lib, u miya neyrotransmitterlarini (dopamin, serotonin) faollashtiradi va lazzat hissini beradi.
• Tadqiqotlarga ko‘ra, sigaret chekuvchilarning 80% dan ortig‘i nikotinga qaram bo‘lib qoladi.
2. Stress va tashvishdan qochish
• Nikotin miyaga yetib borib, kortizol (stress gormoni) darajasini pasaytiradi.
• Ammo bu faqat vaqtinchalik effekt bo‘lib, oxir-oqibat stressni yanada kuchaytiradi.
3. Atrof-muhit va do‘stlarning ta’siri
• Chekish odatda ijtimoiy muhit orqali o‘rganiladi.
• Statistikaga ko‘ra, agar ota-onadan biri cheksa, farzandining ham chekish ehtimoli 2 baravar ortadi.
4. Reklama va marketing
• Tamaki kompaniyalari yoshlarni jalb qilish uchun maxsus strategiyalar ishlab chiqadi.
• Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (JSST) ma’lumotiga ko‘ra, tamaki sanoati reklamalarga yiliga $9 milliard sarflaydi.
5. Chekishni moda deb bilish
• Ayniqsa o‘smirlar va yoshlar orasida chekishni “salqinlik” belgisi deb hisoblash hollari ko‘p.
• Tadqiqotlarga ko‘ra, ilk marta sigaret chekkanlarning 70% uni do‘stlari oldida obro‘liroq ko‘rinish uchun sinab ko‘radi
@uzfaktum