1. Фишинг
Ишлаш тизими:
Фирибгар ўзини ҳақиқий ташкилот ёки шахс сифатида таништиради.
Электрон почта, СМС ёки ижтимоий тармоқ орқали зарарли ҳаволаларни юборади.
Ҳавола босилганда, фойдаланувчи сохта сайтга йўналтирилади (аслига ўхшаш сайт).
Шахсий маълумотлар, масалан, логин, парол ёки банк маълумотлари сўралади.
Мақсад:
Шахсий ёки молиявий маълумотларни қўлга киритиш.
Ҳозирда Телеграм аккаунтлар шундай ўғирланмоқда. Сиз нотаниш илова ёки манзил устига босасиз. У сизни сохта Телеграм саҳифасига йўналтиради. Сиз рақамингиз ва келган кодни киритасиз... Ва тайёр.
2. Сохта онлайн дўконлар
Ишлаш тизими:
Фирибгарлар реал дўконларга ўхшаш веб-сайт яратадилар.
Арзон нархлардаги маҳсулотлар ёки "чегирмалар"ни таклиф қилиб, одамларни жалб қиладилар.
Харид қилиш учун олдиндан тўлов талаб қилинади.
Харид қилинган маҳсулот юборилмайди ёки сохта маҳсулот жўнатилади.
Мақсад:
Пул ёки банк маълумотларини қўлга киритиш.
3. Лотто ва Совринли Фирибгарлик
Ишлаш тизими:
Фойдаланувчига "соврин ютгани" ҳақида хабар юборилади.
Совринни олиш учун хизмат ҳақи ёки солиқ тўлаш ёки маблағни қабул қилиш учун карта маълумотлари сўралади.
Кейин алоқа узилади.
Мақсад:
Фойдаланувчининг пулини олиш.
4. Идентификацияни ўғирлаш
Ишлаш тизими:
Фирибгар шахсий маълумотларни (паспорт нусхаси, карта маълумотлари) қўлга киритади.
Ушбу маълумотлардан фойдаланган ҳолда кредит олиш, фирибгарликни амалга ошириш ёки бошқа ноқонуний ишлар қилинади.
Мақсад:
Шахсий маълумотларни ноқонуний ишлатиш.
5. Понзи ва Пирамида схемалари
Ишлаш тизими:
Янги аъзолардан келадиган маблағ ҳисобига аввалги иштирокчиларга "фойда" тўланади.
Янги одамлар келмаслиги билан тизим қулайди.
Мақсад:
Тез бойиш ваъдаси билан одамларни алдаб, пул йиғиб олиш.
6. Онлайн Кредит Фирибгарликлари
Ишлаш тизими:
Фирибгар онлайн кредит таклиф қилади.
Кредитни тасдиқлаш учун олдиндан тўлов ёки хизмат ҳақи талаб қилади.
Пул олгандан кейин алоқа узилади.
Мақсад:
Пулни олдиндан олиб, ҳеч қандай кредит бермаслик.
7. Муҳаббат фирибгарлиги
Ишлаш тизими:
Фирибгар ижтимоий тармоқларда ёки танишув сайтлари орқали одам билан алоқага киришади.
Узоқ муддатли мулоқот орқали ишончни қозонади.
Кейин турли баҳоналар билан пул сўрайди (касаллик, қарз тўлаш ва бошқалар).
Мақсад:
Одамни молиявий алдаш.
8. Техник ёрдам фирибгарлиги
Ишлаш тизими:
Фирибгар ўзини техник ёрдам хизмати вакили сифатида кўрсатади.
Компютер ёки телефонингиз "зарарланган" деб, масалани ҳал қилиш учун хизмат ҳақи сўрайди.
Баъзан компютерингизга зарарли дастур ўрнатиб, ундан маълумотларни ўғирлашади.
Мақсад:
Пул олиш ёки шахсий маълумотларни ўғирлаш.
9. Криптовалюта фирибгарликлари
Ишлаш тизими:
Сохта криптовалюта платформалари ёки тез бойиш схемаларини таклиф қилиш.
"Сармоя киритиш" ниқоби остида одамларни алдаш.
Тўлов олгандан кейин алоқа узилади.
Мақсад:
Пулни алдов йўли билан қўлга киритиш.
Фирибгарликдан қандай сақланиш мумкин?
Манбани текширинг: Ҳавола ёки почта хабарининг ҳақиқийлигини текширинг.
Шахсий маълумотларингизни берманг: Телефон ёки интернет орқали махфий маълумотларни улашманг.
Антивирус дастуридан фойдаланинг: Компютерингизни зарарли дастурлардан ҳимоя қилинг.
Шубҳали таклифлардан сақланинг: Ҳаддан ташқари яхши кўринган таклифларга ишонманг.
Расмий саҳифалардан фойдаланинг: Харидларни фақат ишончли веб-сайтлар орқали амалга оширинг.
@toshkundalik
