Temurning PM Blogi

Metrikalarni qanday tanlash kerak?

Salom, salom! 🌟

Bugun sizlarga metrikalarni tanlash va nima uchun aynan shu metrikalarni kuzatish zarurligi haqida gapirib o'taman. Har bir Product Manager uchun ma'lumotlarga asoslangan qarorlar qabul qilish juda muhim. Ammo qanday metrikalarni kuzatish kerak? Bu savolga to'g'ri javob olish uchun quyidagi mezonlarga e'tibor qaratish lozim.

1. Kompaniyaning strategiyasiga moslik
Kompaniyaning strategiyasini tushunish — bu birinchi va eng muhim qadam. Agar kompaniya o'sishga e'tibor qaratayotgan bo'lsa, unda foydalanuvchilarni qanday jalb qilish va ularni faol qilish kerakligi haqida metrikalar kerak bo'ladi. Masalan, MAU (Monthly Active Users), sign-up conversion va activation rate kabi metrikalar bu holatda juda muhim.

Agar kompaniya pul ishlashni rejalashtirayotgan bo'lsa, ARPU (Average Revenue Per User) yoki LTV (Lifetime Value) kabi metrikalar ko'proq e'tibor talab qiladi.

2. Mahsulotning hayotiy tsikli
Mahsulotni ishlab chiqishda har bir bosqichda turli xil metrikalar kuzatiladi:
- Yangi mahsulot yoki beta versiyasi ishga tushirilganida, asosiy diqqat foydalanuvchi jalb qilishga qaratiladi. Bu paytda acquisition va conversion metrikalari juda muhim.
- Rivojlanish davrida esa, bu metrikalarni qo'shimcha ravishda retention (foydalanuvchilarni saqlash) va monetizatsiya (pul ishlash) metrikalari bilan qo'llab-quvvatlash kerak.
- Zaruriy optimizatsiya va ustuvor yo'nalishlarga qarab, mahsulotlar yuqori cho'qqiga chiqqan (pik) davrida uchun foydalanuvchilarni ushlab turish va ularni qayta jalb qilish bilan bog'liq metrikalar afzal ko'riladi.

3. O'lchovning aniq va to'liq bo'lishi
Metrikalarni o'lchashda aniq va ishonchli ma'lumotlar olish muhim. Har qanday metrika tanlanganida, u to'liq va ishonchli bo'lishi kerak. Aks holda, u noto'g'ri xulosalar chiqarishga olib kelishi mumkin. Metrikalarning har birining uzluksiz o'lchovlari va vaqt oralig'i bo'lishi zarur.

4. Jamoa va vaqt cheklovlari
Kichik jamoa va cheklangan resurslar mavjud bo'lsa, faqat eng muhim va samarali metrikalarga e'tibor qaratish lozim. Ba'zida barcha metrikalarni kuzatish o'rniga, asosiy KPIlar (masalan, retention, conversion, ARPU)ga e'tibor qaratish samaraliroq bo'ladi.

Xulosa:
Metikalarni tanlash — bu faqat raqamlarni kuzatish emas. Bu strategiyani amalga oshirish, maqsadlarni belgilash va foydalanuvchilarga eng kerakli xizmatlarni taqdim etish uchun zarur. Har bir bosqichda, har bir qaror, metrikalarni tanlash orqali samarali bo'ladi.

Sizning kompaniyangizda qanday metrikalar kuzatilmoqda? Qaysi birini o'zgartirish yoki qo'shish kerak?

@temur_pm_blog

Yangi G'oyalarni qayerdan olaman?

Salom, salom! 🌟

Yangi g'oyalar kelishning turli yo'llarini ishlataman. Har bir yangi fikrni o'rganish va test qilish uchun bir nechta manbalarni qo'llayman:

1. Foydalanuvchilar bilan muloqot
Ko'plab g'oyalarim tanishlar, do'stlar, taksistlar bilan suhbatlardan kelib chiqadi. Ular asosan qayerlarga to'lov qilishadi? Qaysi usulda to'lov qiladilar? Nima uchun aynan shu usulni tanlashadi? Qaysi ilovalarni ishlatadilar va nima sababdan?

Bu savollar orqali foydalanuvchilardan qiziqarli insaytlarni olishim mumkin. Masalan, naqd pul yoki plastik karta orqali to'lov qilish sabablarini tushunib, bu haqda yangiliklar yaratishimiz mumkin.

2. Data-driven yondashuv
Biz Data driven yo'lidan boramiz, ya'ni har bir qarorni raqamlarga asoslanib qabul qilamiz. Biz juda ko'p dashboardlarni kuzatib boramiz va Product analitiklarga tadqiqotlar uchun vazifalar qo'yamiz. Raqamlar orqali foydalanuvchilarning nima qilayotganini bilib, qiziqarli insaytlar chiqarishimiz mumkin.

3. UX tadqiqotlari
Bizda UX tadqiqotchilari ham mavjud, ular bilan ham o'zaro fikr almashamiz va foydalanuvchilarning fikrlashlarini tushunish uchun insaytlar olamiz.

4. Boshqa Product Managerlar bilan fikr almashish
Jamoadagi boshqa Product managerlar bilan fikr almashish ham juda muhim. Har xil g'oyalar kelganida, birgalikda maslaxatlashamiz va boshqalarning tajribasidan foydalanamiz.

5. G'oyalarni A/B testlar orqali tekshirish
Agar g'oya ish berishi bo'yicha hammaga raqamlarda isbotlay olsam, A/B test orqali uni sinab ko'ramiz. A/B testlar bizga to'g'ri yo'lda ekanligimizni yoki xato qilganimizni aniqlashda katta yordam beradi.

P.S. Agar barcha g'oyalarimiz har doim muvaffaqiyatli chiqsa, A/B testlarga ehtiyoj qolmasdi! 😄

@temur_pm_blog

Ha etkancha hozirda Product manager sifatida jamoa bilan muloqot qilishda Akmal akadan o'rgangan bilimlarimni ishlataman 🙂

@temur_pm_blog

MyTaxi, Express24, Newmax Technologies va yana bir qancha kompaniyalar asoschisi Akmal aka Paiziev qiziqarli post yozibdilar.

Ha, to'g'ri — AyTi sohasiga kirishimdan oldin, 5 yilimni prokuraturada o‘tkazganman.

Lekin Akmal aka ozgina kamtarlik qilibdilar. Hozirgi holatimga kelishimda eng katta yordam berganlardan biri bu Akmal aka va Ozodbek aka Ulmasov.

2017 yilda Express24ga kelganimda, men hali faqat "зеленый" mutaxassis edim. Ko‘p xatolar qilardim, har xil eksperimentlar qilishga urinar edim, lekin ba'zi biri muvaffaqiyatsiz bo‘lar edi. O‘sha paytlarda Akmal akaning oldiga har qanday savol bilan kirish mumkin edi va undan juda ko‘p narsalarni o‘rgandim.

Agar sizda o‘zingizning biznesingiz bo‘lsa, Akmal aka va Ozodbek aka kabi oddiy inson bo‘lib, xodimlaringiz bilan gaplashib, ularning savollariga javob berib, o‘rganishlariga yordam bering. Shunda har bir mutaxassis o‘z biznesini rivojlantirayotgandek ishlaydi.

@temur_pm_blog

Priyorizatsiya: Qanday qilib to'g'ri vazifalarni tanlash?

Salom, salom! 🌟

Product manager sifatida har doim vazifalarni to'g'ri priorytizatsiya qilishga to'g'ri keladi. Yangi funktsiya yoki loyiha boshlaganda, har bir vazifa juda muhim bo'lib tuyuladi, lekin barchasini bir vaqtning o'zida qilish mumkin emas. Shunday ekan, qaysi vazifalar birinchi bo'lib bajarilishi kerak?

Qanday qilib to'g'ri priorytizatsiya qilish mumkin?
1. Ma'lumotlarga asoslaning: Vazifalarni foydalanuvchi ehtiyojlari va bozor talablariga tayanib tanlang. Bu sizning fikringizdan ko'ra, real ma'lumotlar asosida qaror qabul qilishni ta'minlaydi.
2. Maqsadga yo'naltirilgan yondashuv: Har bir vazifa kompaniyaning asosiy maqsadlariga qanday ta'sir qilishini baholang. Agar vazifa ushbu maqsadga hissa qo'shmasa, uni keyinroq bajarish yaxshiroq bo'ladi.
3. Tez o'rganish va adaptatsiya: Kichik, lekin samarali o'zgarishlar ko'pincha katta natijalarga olib kelishi mumkin. Testlar va natijalarga asoslanib, eksperimentlar o'tkazing.
4. Vaqtni samarali boshqarish: Bir necha yirik vazifalarni bir vaqtning o'zida bajarishning o'rniga, kichik va tezkor ishlarni hal qilish orqali jamoaning samaradorligini oshiring.

Xulosa:
Priyorizatsiya — bu tez va samarali ishni tashkil qilishning kaliti. To'g'ri vazifalarni tanlash orqali, jamoa barcha maqsadlarga eng tezkor va samarali tarzda erishadi.

@temur_pm_blog

Product managerning xatosi: Killer feature beb o'ylagan narsa...

Salom, salom! 🌟

Product manager sifatida yangi feature boshlaganda, yangi o'ylagan bu feature killer feature deb hisoblash. Product manager bekorga buni o'ylab topmaganku? Shunga Product manager o'ylagan g'oyasiga 150 % ishonadi.

Product manager o'ylagan killer feature tayyorlanadi, A/B test o'tkazilinadi, test natijalari sag'al boshqacharoq bo'ladi. Test natijalari — bu quruq raqamlar, uni qanday izohlash o'ta muhim.

Product managerning xatosi test natijasini o'zini foydasiga izohlash. Demak haligacha hayolimizda bu killer feature lekin aslida esa unaqa emas!

Xulosa:
Killer featureni o'ylashdan ko'ra, foydalanuvchi ehtiyojlarini tushunish zarur. Agar test natijalari kutganimizga mos kelmasa, bu bizning yondashuvimizni qayta ko'rib chiqish uchun imkoniyat. Har bir fikrni muvaffaqiyatli bo'lishi kutilmasligi kerak. Bu o'zgarishlarga o'rganish va yangi featurelarni sinash uchun ajoyib imkoniyat.



@temur_pm_blog

Shanba kuni tadbirdan lavxalar deb rosa ko'p spam postlar yozsam hafa bo'miysizlar, ato qarasam kanalda sag'al norasmiy postlar juda kam bo'lar ekan.

Man bilan ishliydiganlar bilishadi ko'p xazllashaman, kanalda harakat qilaman azgina rasmiyroq postlar yozishga lekin birxillarda mavzuga aloqador bo'lmagan xazilomus rasm va postlar ham yozib turish kerakmi dib o'ylab qolaman ))

@temur_pm_blog

Hozir postlarimni o’qib o’ylab qoldim, ko’proq qaysi mavzularda postlarni o’qishni xoxlar ediz? Izohlarda yozib qoldirseylar, o’sha mavzularda yozishga harakat qilaman :)

@temur_pm_blog

Definition of Done (DoD): nima va u nima uchun muhim?


Salom, salom! 🌟

Bugun Definition of Done (DoD) haqida gaplashamiz.
DoD — bu agile metodologiyasida mahsulot yoki vazifaning yakunlanishini belgilovchi muhim tushuncha. Keling, qisqacha tushuntirib beraman, bu nima va nima uchun zarur?

DoD o'zi nima?
Definition of Done (DoD) — bu vazifa yoki user story tugallanganini tasdiqlovchi shartlar to'plami. Ya'ni, agar vazifa DoDga mos kelsa, demak, ish tugallandi va uni taqdim etishga tayyor.

DoDni to'g'ri belgilash orqali jamoa vazifaning tugallanganligini va sifatini aniq biladi. Bu, o'z navbatida, mahsulotni bozorda chiqarish uchun tayyor ekanligini tushunishga yordam beradi.

DoD nima uchun muhim?
1. Sifatni ta'minlash: DoD jamoaga vazifaning sifatini va to'liq bajarilganligini aniqlashda yordam beradi.
2. Tugallanganlikni belgilash: Agar vazifa DoDga mos kelsa, demak, jamoa ishni yakunladi va boshqa vazifaga o'tishga tayyor.
3. Tezkor va aniq ishlash: DoDni to'g'ri belgilash jamoaning ishni aniq va samarali bajarishiga yordam beradi. Jamoa ishni bajarishga kirishayotganda, ular to'g'ri yo'nalishda ekanini bilishadi.

Xulosa:
DoD — bu mahsulotning yoki vazifaning yakunlanganligini tasdiqlovchi ro'yxat. Bu, jamoaga, ish tugallanganini va uni taqdimotga tayyor ekanligini aniq belgilaydi. DoDni aniq belgilash jamoaning samarali ishlashini va yaxshi sifatni ta'minlaydi.

Keyingi postlarda DoDga qanday talablar kiritilishi kerakligini batafsil ko'rib chiqamiz.

Sizning jamoangizda DoD qanday ishlaydi? Fikrlaringizni kutaman!

@temur_pm_blog

Mindeeeee o'ylab qarasam "Domlani etkanini qil, qilganini qilma" degan gap rost ekan 😄

Birhillarda ish qaynagan vaqtda DoR to'liq bo'lmasa ham Sprint boshlavorgan vaqtlarimiz juda ko'p bo'lgan. Bu to'g'ri ish emas albatta, lekin natijaga erishish uchun birxillada nimanidir qurbon qilishga to'g'ri keladi 😅

Komandamga manga chidab kevotkan uchun kottakon rahmat

@temur_pm_blog

Definition of Ready (DoR): Nima va u nima uchun kerak?


Salom, salom! 🌟

Bugun Definition of Ready (DoR) haqida gaplashamiz. Bu tushuncha ko'pincha scrum va agile metodologiyalarida uchraydi, lekin ba'zi odamlar uni yangi eshitganda, nima ekanligini tushunmasligi mumkin. Keling, uni soddaroq qilib tushuntirib beraman.

DoR o'zi nima?
Definition of Ready — bu vazifa yoki user storyning boshlanishiga tayyorligini belgilovchi shartlar to'plami. Ya'ni, agar biror ish DoRga mos kelsa, demak, jamoa bu ishni boshlashga tayyor.

DoRning maqsadi — vazifaga kirishishdan oldin, barcha kerakli ma'lumotlar va resurslar mavjudligini tekshirish. Shunday qilib, jamoa vazifaga to'liq tayyor bo'lib ishlay boshlaydi va hech qanday muammolarga duch kelmaydi.

DoR ning asosiy elementlari:
1. Vazifa ma'lumotlari tayyor bo'lishi kerak: Agar vazifa haqida to'liq ma'lumot bo'lsa (masalan, foydalanuvchi talablari yoki dizayn), jamoa bu ishni boshlashga tayyor.
2. Mas'uliyat belgilangan bo'lishi kerak: Vazifaning kim tomonidan bajarilishi aniq bo'lishi kerak. Jamoada har bir a'zoning o'z vazifasi borligi muhim.
3. Yaxshi belgilangan talablarga ega bo'lishi kerak: Vazifa yoki user story uchun aniq talablar va maqsadlar belgilanishi zarur. Bu vazifani bajarishda to'liq yo'nalishni beradi.
4. Kerakli resurslar mavjud bo'lishi kerak: Agar vazifa uchun qo'shimcha ma'lumotlar yoki resurslar zarur bo'lsa, ular tayyor bo'lishi kerak. Bu ham jamoaning samarali ishlashiga yordam beradi.

DoR nima uchun muhim?
DoR - bu jamoaning muvaffaqiyatli ishlashi uchun zarur bo'lgan asosiy vosita. Agar vazifa DoRga mos kelsa, jamoa o'z ishini samarali boshlaydi va rivojlantirish jarayonida kechikishlar yoki to'siqlar bo'lmaydi. Bu, o'z navbatida, tezkor ish jarayoni va yaxshi natijalarni ta'minlaydi.

Xulosa:
Definition of Ready — bu vazifalar boshlanishiga tayyorligini belgilovchi ro'yxat. Agar vazifa barcha shartlarga javob bersa, jamoa ishni tez va samarali boshlaydi. DoRni to'g'ri belgilash jamoaning muvaffaqiyatli ishlashini ta'minlaydi va natijada mahsulotni tezroq ishlab chiqish imkonini yaratadi.

Sizning jamoangizda DoR qanday ishlaydi? Fikrlaringizni kutaman!

@temur_pm_blog

DoR haqida post yozganimdan keyin bir narsani o'ylab qoldim. Tomdan tarasha tushgande yozgandeman, balkim qisqacha DoR haqida yozishim kerakmidi deb, nima deb o'yliysila?

Definition of Ready (DoR)

Salom, salom! 🌟

Bugun Definition of Ready (DoR) haqida qisqacha yozib o'tamiz, ammo nafaqat nazariy, balki pragmatik misollar bilan ham. DoRni aniq belgilash jamoa ishini osonlashtiradi va vazifalarni boshlashdan oldin qanday shartlar bajarilishi kerakligini tushunishga yordam beradi.

Tajribamdan kelib chiqib quyida DoRni aniqlash uchun ba'zi muhim shartlarni keltiraman. Mahsulotni ishlab chiqishda ushbu shartlar tayyor bo'lishi kerak:

1. Dizayn tayyor: Mahsulotning barcha ekranlari va elementlari uchun dizayn yakunlangan bo'lishi kerak. Dizaynni tayyor bo'lishi vazifaning bajarilishi uchun zarur, chunki foydalanuvchi interfeysi yoki dizayn bo'yicha hali noaniqlik bo'lsa, jamoa ishlashni boshlamaydi.
2. Matnlar barcha tillarda tayyor: Mahsulotni har bir bo'limida ishlatiladigan matnlar va ko'rsatmalar barcha kerakli tillarda tayyor bo'lishi kerak. Bu, ayniqsa, global mahsulotlar uchun juda muhim — har bir bo'limda to'g'ri tarjima va izohlar bo'lishi zarur.
3. API talablarini tayyorlash: Agar loyiha APIga bog'liq bo'lsa, API spetsifikatsiyasi va zaruriy hujjatlar tayyor bo'lishi kerak. Bu, backend jamoasi uchun juda muhim, chunki ular to'liq ma'lumotlar bilan ishlashlari kerak.
4. Texnik dokumentatsiya tayyor: Mahsulot yoki yangi funksiya haqida to'liq hujjatlar tayyor bo'lishi kerak. Har bir jamoa a'zosi, jumladan, ishlab chiqish, dizayn va test jamoasi, kerakli ma'lumotlarga ega bo'lishi kerak, shunda ishni samarali davom ettirish mumkin.
5. PRD (Product Requirements Document) tayyor: Barcha biznes talablarini aniq va to'liq belgilovchi PRD tayyor bo'lishi kerak. Bu hujjat mahsulotni yaratish jarayonida barcha zaruriyatlar va talablarga javob beradi, shuning uchun jamoa kerakli yo'nalishda harakat qilishi mumkin.

DoR nima uchun muhim?
Agar DoRga mos keladigan barcha shartlar tayyor bo'lsa, jamoa sprintni boshlashdan oldin hech qanday to'siqlarga duch kelmasligi ehtimoli past bo'ladi. Yani, User Story tayyor bo'lganda va barcha shartlar bajarilganda, jamoaning ishlash jarayonida to'siqlar kamayadi. Bu esa jamoaning ishini samarali va tezkor qilishga yordam beradi.

Xulosa:
DoR ro'yxati jamoaning vazifalarni samarali boshlashi uchun zarur bo'lgan barcha shartlarni belgilaydi. Agar yuqoridagi shartlar tayyor bo'lsa, jamoa ishni boshlashda kechikish yoki to'siqlarga duch kelish ehtimoli juda kam bo'ladi, bu esa sprintni muvaffaqiyatli yakunlashga yordam beradi.

Sizning jamoangizda DoR qanday belgilangan? Yuqoridagi ro'yxatga yana nimalarni qo'shish kerak?

@temur_pm_blog

Scrum Master o'zi kim va u nima uchun jamoaga zarur?


Salom, salom! 🌟

Scrum Master — bu scrum metodologiyasi asosida jamoaning samarali ishlashini ta'minlovchi shaxs. U scrum jarayonlarini boshqaradi, jamoaga yordam beradi va mahsulotni ishlab chiqishda jamoaning samaradorligini oshirishga qaratilgan turli usullarni qo'llaydi.

Teoriya: Scrum masterning vazifalari
Scrum Master asosan jamoaning ishlashini tashkil etadi va uni scrum jarayonlarini boshqaradi.

SMning vazifalari quyidagilarni o'z ichiga oladi:
- Jamoa va jarayonlarni qo'llab-quvvatlash
- Muammolarni hal qilish va to'siqlarni bartaraf etish
- Jamoa ichidagi va tashqi kommunikatsiyalarni boshqarish

Praktika:
Endi keling, bu rol haqiqiy ishda qanday ishlashini ko'rib chiqamiz:

1. Sprint Retrospektivasi: Scrum Master har bir sprintdan so'ng jamoa bilan retrospektiva o'tkazadi. Bu yerda jamoa o'z ishini tahlil qiladi va qanday qilib samaraliroq ishlashini aniqlaydi. Scrum Master qanday qilib yana yaxshiroq ishlashni rejalashtirish mumkinlinigi aniqlashda jamoaga yordam beradi.
2. Taktik Qo'llab-quvvatlash: Scrum master, agar jamoa muammolarga duch kelsa, to'siqlarni hal qilishda yordam beradi. Masalan, agar biror a'zo texnik muammolar yuzasidan kechikayotgan bo'lsa, Scrum Master bu muammoni tezda hal qilishga ko'maklashadi.
3. Taktik qarorlar: Jamoa ichidagi qarorlar va kommunikatsiyalarni samarali boshqarish ham Scrum Masterning asosiy vazifasidir. U jamoa a'zolari orasida qarorlar olish va amalga oshirish jarayonlarini soddalashtiradi.

Xulosa:
Scrum master jamoaning samarali ishlashini ta'minlashda muhim rol o'ynaydi. Agar bu rolda muvaffaqiyatli ishlansa, mahsulotni tez va samarali rivojlantirish mumkin bo'ladi. Scrum master jamoani motivatsiya beradi, muammolarni hal qiladi va jarayonlarni yaxshilaydi.

Sizning jamoangizda Scrum master nima ishlar qiladi? Fikrlaringizni kutaman!

@temur_pm_blog