İnternetni titkilab o'tirsam bir advokatning Prezident Erdöğan qarori bilan kuchga kirgan to'y harajatlari uchun beriladigan 150 ming liralik kreditning shartlarini tahlil qilib berayotganini ko'rib qoldim. Kredit shartlariga ko'ra, eng ko'zga tashlanadigan qismi, bu kreditni olishi uchun uylanadigan yoki turmushga chiqadigan kishi hech qanaqa ko'chmas mulkka egalik qilmasligi yoki hissadori bo'lmasligi kerak ekan. Bundan tashqari oxirgi olti oydagi maoshining o'rtalamasi bilan oxirgi oydagi maoshining yiğindisi eng kam ish haqining 2.3 baravaridan yuqori bo'lmasligi kerak. Bu degani, bu kreditni oluvchi shaxs ohirgi olti oyda faqat belgilangan eng kam ish haqida ishlagan bo'lishi, ya'ni ish joyida maoshi oshmagan bo'lishi; 18-29 yoshlarda bo'lishi va nomida hech qanday ko'chmas mulk bo'lmasligi kerak.
Hozirgi vaqtda Turkiyada eng kam ish haqi 22 ming 100 TL(620 dollar). Bir kafeda ofitsiantlik uchun ishga kirgan kishi ham boshida shuncha oylik oladi, o'rta ma'lumotli yoki bakalavrni bitirib biror shifoxonada hamshiralik qilayotgan kishi ham boshlanğich davrlarda shu maoshni oladi. Bu miqdor keyinchalik o'zgarishi mumkin.
To'y uchun ajratiladigan kredit haqida:
Kredit miqdori 150 ming turk lirasi. Bu 4230 dollar degani. Bu kredit 2 yil imtiyozli va 48 oy foizsiz. Ya'ni, kreditni olgandan keyin 2 yil o'tib to'lab boshlaysiz. To'lab boshlaganda ham 4 yilda foizsiz to'laysiz. Hech qanaqa foiz chiqmaydi. Bir qarashda juda qulay. Lekin, Turkiyada hozirgi vaqtda to'y qilishning o'rtacha harajati 600 ming lira(17 ming dollar). Bu summada qo'shimcha dabdabalar yo'q. Biz bilgan o'sha qo'ni-qo'shni gapirmasin, ovsinim nima deydi, kelin yo kuyov tomon keyin mijillamasin, deb qilinadigan o'rtacha odatlar va harajatlar summasi. Bu summa shahar va viloyatlarga ko'ra o'zgaradi. Lekin, o'rtacha summa shu deyish mumkin.
Oxirgi yillarda Turkiyadagi iqtisodiy ahvolning oğirlashishi oila qurish yoshidagi qatlamni o'ylantirib qo'ygan. Yigitlar uylanishga ikkilanib qolgan. Shu kunlarda Turkiya xalqi yosh qatlami qarib borayotgani va keyingi 50 yilda ishga yaroqli fuqarolar soni kamayib ketishi ko'p tilga olinmoqda. Bu holat esa prezident darajasida muhokama qilinib, Prezident Erdöğan oilalarga eng kamida 3 ta farzand ko'rishni bong urmoqda. Xalq esa prezidentning bu gaplarini iqtisodiy tanglik ostida tanqidga olmoqda.
Hozirgi vaqtda Turkiyada eng kam ish haqi 22 ming 100 TL(620 dollar). Bir kafeda ofitsiantlik uchun ishga kirgan kishi ham boshida shuncha oylik oladi, o'rta ma'lumotli yoki bakalavrni bitirib biror shifoxonada hamshiralik qilayotgan kishi ham boshlanğich davrlarda shu maoshni oladi. Bu miqdor keyinchalik o'zgarishi mumkin.
To'y uchun ajratiladigan kredit haqida:
Kredit miqdori 150 ming turk lirasi. Bu 4230 dollar degani. Bu kredit 2 yil imtiyozli va 48 oy foizsiz. Ya'ni, kreditni olgandan keyin 2 yil o'tib to'lab boshlaysiz. To'lab boshlaganda ham 4 yilda foizsiz to'laysiz. Hech qanaqa foiz chiqmaydi. Bir qarashda juda qulay. Lekin, Turkiyada hozirgi vaqtda to'y qilishning o'rtacha harajati 600 ming lira(17 ming dollar). Bu summada qo'shimcha dabdabalar yo'q. Biz bilgan o'sha qo'ni-qo'shni gapirmasin, ovsinim nima deydi, kelin yo kuyov tomon keyin mijillamasin, deb qilinadigan o'rtacha odatlar va harajatlar summasi. Bu summa shahar va viloyatlarga ko'ra o'zgaradi. Lekin, o'rtacha summa shu deyish mumkin.
Oxirgi yillarda Turkiyadagi iqtisodiy ahvolning oğirlashishi oila qurish yoshidagi qatlamni o'ylantirib qo'ygan. Yigitlar uylanishga ikkilanib qolgan. Shu kunlarda Turkiya xalqi yosh qatlami qarib borayotgani va keyingi 50 yilda ishga yaroqli fuqarolar soni kamayib ketishi ko'p tilga olinmoqda. Bu holat esa prezident darajasida muhokama qilinib, Prezident Erdöğan oilalarga eng kamida 3 ta farzand ko'rishni bong urmoqda. Xalq esa prezidentning bu gaplarini iqtisodiy tanglik ostida tanqidga olmoqda.