Luna_Moon

​​#men_tugatgan_kitob

Urush odamlari
Nazar Eshonqul

Nazar Eshonqulning "Urush odamlari" asarini o‘qib, urushning front ortidagi ta’sirlarini yangi nuqtai nazardan angladim.

Bu kitob orqali urushning faqat jang maydonidagina emas, balki oddiy insonlarning hayotida ham chuqur iz qoldirishiga guvoh bo‘ldim. Ayniqsa, ayollar va bolalar uchun urushning og‘ir yukini his etish juda ta’sirli bo‘ldi. Qo‘rqunch, yo‘qotish va beparvolik girdobida qolgan insonlarning ichki kechinmalari yurakni larzaga soladi.

Asar davomida urushni boshdan kechirgan odam avvalgidek yashay olmasligi haqidagi fikr tobora mustahkamlandi. Odamlar nafaqat moddiy, balki ma’naviy jihatdan ham urushning og‘ir yukini ko‘tarishga majbur bo‘lganini ko'rdim. Urush travmalari o'zining nomi o'chgandan keyin ham insonlarni azoblagan. Bosh qahramonning hayoti orqali bu jarayon yanada jonli tasvirlangan.

Asar so‘ngida bosh qahramon barcha stereotiplarni yengib, o‘z hayotini yangi yo‘nalishga buray deganda, taqdirning keskin burilishi meni chuqur ta’sirlantirdi va ich-ichimdan achintirdi. Umid va haqiqatning to‘qnashuvi esa asarning kuchli falsafiy qatlamini ochib bergandek bo‘ldi.

Umuman olganda, “Urush odamlari” — nafaqat urush haqida, balki inson qalbidagi chuqur iztiroblar, yo‘qotishlar va umid haqida ham fikrlashga undaydigan asar.


@oyjamol_books

​​#film_tavsiya

Amerikancha go‘zallik (American Beauty)

Filmni tomosha qilgach, u menga tasavvur qilganimdan butunlay boshqacha taassurot qoldirdi. Bu asar oilaviy muammolar orqali har birimizga o‘z hayotimizga boshqacha nigoh bilan qarashni taklif etadi. Hamma narsa tashqaridan ideal va muammosiz ko‘rinishi mumkin, ammo ichkarida esa ko‘pincha o‘zgacha haqiqat yashirinadi.

"American Beauty" filmi asosan ikki oila va ularning o‘zaro munosabatlariga e’tibor qaratadi. Bosh qahramonlarimiz Lester va Kerolin – o‘rta yoshli er-xotin – bir-biridan tobora uzoqlashmoqda. Ularning yagona qizi esa ota-onasidan hafsalasi pir bo‘lgan va ularga nisbatan nafrat bilan qaray boshlagan. Oila ichidagi bu ziddiyatlar asta-sekin chuqurlashadi. Yangi qo‘shni oilaning hayoti ham o‘xshash muammolar bilan to‘la: tashqi ko‘rinishda mukammal, lekin aslida ular ham o‘z ichki azoblari bilan kurashmoqda.

Filmning eng muhim xabarlaridan biri – har doim ham tashqi baxt niqobi ichida chinakam baxt yashirinmasligi. Baxtli bo‘lish uchun muhim deb hisoblagan narsalarimiz bir kun kelib keraksizga aylanishi mumkinligi, hatto o‘zimiz sevgan insonlardan ham zerikib qolishimiz ehtimoli borligi haqida o‘ylashga majbur qiladi. Ba’zan farzandimizga ham yordam bera olmaydigan holatga tushib qolishimiz mumkinligini eslatadi.

Film meni juda uzoq mulohaza qilishga undadi. Har bir sahna menda o‘zimga savollar berishimga sabab bo‘ldi. Eng ko‘p yoqqan jihati – barcha qahramonlar o‘ziga xos chuqur va to‘liq ochib berilgan. Hatto ikkinchi darajali qahramonlarning ham harakatlarini va hissiyotlarini o‘z hayotingizdagidek tushunishingiz mumkin.

Bugungi kunda biz baxtni ko‘p narsalarga bog‘laymiz – mol-mulk, mavqe, ideal hayot tarzi. Ammo haqiqiy go‘zallik nimada? Film bizni shu savol bilan yuzlashtiradi. Agar Amerikancha go‘zallik shunday bo‘lsa, bizning hayotimizdagi "go‘zallik" qanday tasavvurga ega bo‘lardi?

Filmning yana bir o‘ziga xos tomoni – undagi yumor va hayotiy dramatizm uyg‘unligi. Ba’zi sahnalarida ko‘ngildan kuldim, ba’zilarida esa ko‘zlarimda yosh bilan yig‘ladim.

Bu film – nafaqat tomosha qilish, balki his qilish va chuqur o‘ylashga undaydigan asar. U hayotimizni boshqacha ko‘z bilan ko‘rishga yordam beradi va bizni o‘zimizga ochiqroq qarashga chorlaydi.

​​#men_tugatgan_kitob
#spoyler
Ta'qiq mevasi
Nazar Eshonqul

Odam Ato, Momo Havo va Iblis o'rtasidagi afsonaning zamonaviy talqini - Ta'qiq mevasi. Asarni boshlaganimda falsafiy romanligini bildim va oxirigacha shu tarzda ketadi deb o'ylagandim. Lekin yozuvchi shunday asarga ham o'sha davrning maishiy va boshqa muammolarini ustalik bilan qo'shgan ekan. Bunga yorqin misol O. ning paxtaga borgan davrlari, undagi qiyinchiliklar, ko'zbo'yamachiliklar va paxtada uzoq muddat qolib ketishlar. Bular orqali o'sha davr talabalariga qo'yilgan talablar va tariximizni o'rgansa bo'ladi. Davr ruhi singdirilganligi uchun ham asar qiziqarli tus oladi. Qahramonlarimiz sevgi uchburchagi hosil qiladi va ularning taqdiri nima bilan tugaydi deb qiziqib o'qiysiz.

Havoni meva yeyishga undagan Iblis ushbu asarda ham shu ishini qilishga urinadi, faqat boshqacha ma'noda. Ya'ni gunohga boshlaydi. Afsuski, azaliy afsonaga binoan baribir gunoh sodir bo'ladi, faqat biz kutmagan holatda.
Asar 2 bobdan iborat. Birinchi bobi Havo haqida, uning hayoti, kasbi. Xuddi shu bobida O Havoni yoqtirsa kerak deb o'ylab turgandim. Ikkinchi bobi esa Malak haqida va bu bobini o'qigach O so'zsiz Malakni sevganiga guvoh bo'lamiz.

O.ning xarakteri juda yopiq. Odamovi. Men uni psixopat deb ham o'yladim. Xullas har bir shaxs chizgilari juda aniq yoritilgan asarda. O'qigach, albatta, yaxshi taasurotlar olasiz.


@oyjamol_books