Hozirgi yoshlarning maqsadsizlik muammosi dolzarb masala hisoblanadi.
Sabablar:
1. Iymonning zaifligi:
Maqsadsizlikning asosiy sabablaridan biri Allohga bo‘lgan iymon va taqvoning sustligi. Qalbida iymoni kuchli bo‘lgan odam dunyo va oxirat uchun aniq maqsad qo‘yadi. Qur'onda Alloh taolo aytadi:
"Men jin va insonlarni faqat O‘zimga ibodat qilishlari uchun yaratdim."
Biroq, ko‘pchilik bu asosiy maqsadni unutadi.
2. Dunyoga mukkasidan ketish:
Bugungi yoshlar orasida dunyo manfaatlari ortidan ko‘p yugurish va oxiratni esdan chiqarish kuzatiladi. Ular moddiy boylik, maishatga berilib, chinakam hayot maqsadini yo‘qotadi.
3. Ilmsizlik va o‘rnak yetishmasligi:
Yoshlar orasida din va dunyo ilmini o‘rganishga yetarlicha rag‘bat bo‘lmasligi ularga maqsad qo‘yishda to‘siq bo‘ladi.
Yechimlar:
1. Tarbiyani kuchaytirish:
Dinga amal qilishni oila va jamoat darajasida targ‘ib qilish.
Oilalar va masjidlar yoshlarni tarbiyalashda faolroq bo‘lishlari kerak.
2. Iymonni mustahkamlash:
Allohga va oxiratga iymonni kuchaytirish uchun Qur'on o‘qish, ilm o‘rganish, taqvodor insonlar bilan muloqot qilish lozim.
3. Maqsadni aniq belgilashga yordam berish:
Yoshlarni dunyo va oxiratga doir maqsadlarni aniqlashga undash. Misol: Qur'ondagi "Falonchi qavmlar bu dunyoda ham, oxiratda ham yuksalishdi" kabi oyatlar orqali ularga yetuklik yo‘llarini ko‘rsatish.
Boshqa sabablari:
1. Motivatsiya yetishmasligi:
Ko‘plab yoshlar o‘z ichki motivatsiyasini yo‘qotib qo‘ygan. Bu ularda o‘ziga bo‘lgan ishonch va maqsadga intilishni kamaytiradi.
2. Atrof-muhit ta’siri:
Salbiy muhit (yomon do‘stlar, ijtimoiy tarmoqlarning zararli ta’siri) yoshlarning maqsadsiz bo‘lishiga olib keladi.
3. Qobiliyatni aniqlay olmaslik:
Ko‘pchilik yoshlar o‘zlarining kuchli tomonlarini bilmaydi. Shu sababli, qaysi sohaga intilishi kerakligini aniqlay olmaydi.
Yechimlar:
1. Mentoring va qo‘llab-quvvatlash:
Yoshlar bilan suhbatlar o‘tkazish, ularga murabbiylar tayinlash va individual rivojlanish rejasini tuzish.
2. Soft skill'larni rivojlantirish:
O‘zini tanish, vaqtni boshqarish va muammolarni hal qilish qobiliyatlarini o‘rgatish orqali yoshlarni maqsadli qilish.
3. Qobiliyatlarni o‘rganish dasturlari:
Yoshlarni psixologik testlar va treninglar yordamida o‘z qiziqishlari va kuchli tomonlarini aniqlashga yo‘naltirish.
Umumiy tavsiyalar:
1. Iymon va bilim uyg‘unligi:
Islomda ilmsizlik kechirilmaydi. Shuning uchun yoshlarni bir vaqtning o‘zida ham dunyo, ham diniy ilmlarni o‘rganishga jalb qilish kerak.
2. Maqsadlarni yozib borish:
Yoshlar o‘z maqsadlarini yozib chiqib, ularga erishish yo‘llarini aniqlashlari kerak.
3. Jamoaviy faoliyatlar:
Masjid, maktab yoki boshqa tashkilotlarda yoshlar uchun jamoaviy loyihalar va ijtimoiy faoliyatlar tashkil etish orqali ularga maqsadli bo‘lish yo‘llarini o‘rgatish.
Maqsadni belgilash va unga erishishda asosiy narsa sabr, qat’iyat va doimiy ravishda Allohdan madad so‘rashdir.
#Muammo 10
Iroda Hasan
@nur_tafakkuur