Stenokardiya bu to’sh ortida noqulaylik (diskomfort) sezilishi bilan tavsiflanadigan klinik sindrom xisoblanib, Yurak ishemik kasalligining bir shakli.Og’riq jismoniy zo’riqish yoki emotsional stressda, ovqatlanishdan so’ng to’satdan paydo bo’ladi. Odatda chap yelka, bo’yin, pastki jag’, kuraklar orasiga, chap kurak osti sohasiga irradiatsiyalanadi va 10-15 daqiqada davom etadi. Og’riq jismoniy faollik to’xtatilganda yoki qisqa ta’sir ko’rsatadigan nitrat qabulidan so’ng (masalan, til ostiga nitroglitserin solish) yo’qoladi.

♡Stenokardiyaning tarqalganligi har ikkala jins orasida yosh o’tishiga qarab ortib boradi:
♡45-54 yoshlilar orasida stenokardiya kuzatilishi hollari 2-5 foizni tashkil etsa, 65-74 yoshlilarda bu 10-20 foizga yetadi.
♡Ko’pgina Yevropa mamlakatlarida, har yili 20 mingdan 40 minggacha yangi stenokardiyali bemorlar paydo bo’ladi.

1. 👉 Barqaror (stabil) zo’riqish stenokardiyasi (I-IV FS);
2. 👉 Beqaror (nostabil) stenokardiya:
•Birinchi bor yuzaga kelgan (oldingi 28-30 kun ichida).
•Progressiv stenokardiya
•Erta postinfarkt, operatsiyadan keyingi.
•Spontan (vazospastik, variant, Prinzmetal).

👉 A sinf. Ikkilamchi beqaror stenokardiya. Beqaror stenokardiya ishemiyani og’irlashtiradigan omillar mavjudligida rivojlangan (anemiya, isitma, infektsiya, gipotenziya, nazoratsiz gipertenziya, taxiaritmiya, tireotoksikoz, nafas olish yetishmovchiligi) bemorlar.
👉 B sinf. Ikkilamchi beqaror stenokardiya. Kasallik ishemiyani og’irlashtiradigan omillarsiz rivojlangan bemorlar.
👉 C sinf. Erta postinfarktli beqaror stenokardiya. Kasallik o’tkir miokard infarktining dastlabki 2 haftasi ichida rivojlangan bemorlar.

♤ Koroner arteriya aterosklerozi.
♤ Giperlipidemiya;
♤ Semizlik;
♤ Gipodinamiya (kamharakatlik);
♤ Chekish;
♤ Arterial gipertoniya;
♤ Anemiya va intoksikatsiyalar;
♤ Qandli diabet;
♤ Qonning nisbiy yopishqoqligi ortishi;
♤ Psixoemotsional stress.

— Stenokardiyada ko'chilik bemorlar ko’krak sohasida diskomfort yoki og’riq his qilishadi.
— Diskomfort odatda bosuvchi, g’ijimlovchi, kuydiruvchi tabiatli bo’lib bunda bemorlar diskomfort maydonini tasvirlashga uringanda, ko’kragiga musht yoki ochiq kaftni qo’yadilar.
— Ko’pincha og’riq chap yelka va chap qo’lning ichki yuzasiga, bo’yinga tarqaladi;
— Kamroq hollarda — chap tarafdagi tishlar, jag’, kuraklar orasiga, shuningdek epigastral sohaga to'g'ri kelishi mumkin (jig’ildon qaynashi, ko’ngil aynishi, kolikalar).
— Stenokardiya xurujlari odatda jismoniy zo’riqish, kuchli hissiy qo’zg’alish, ortiqcha ovqat iste’mol qilib yuborishda, past haroratli muhitda bo’lish yoki qon bosimining ko’tarilishida boshlanadi.

INSTRUMENTAL TASHXISLSAH USULLARI:
~ Tinch holatda EKG;
~ Jismoniy faoliyat bilan EKG;
~ EKGning sutkalik monitoringi (Xolter);
~ Tinch holatda exokardiografiya;
~ Jismoniy yoki farmakologik yuk bilan stsintigrafiya;
~ Stressli exokardiografiya.
LABORATORIYA SINOVLARI:
~ Umumiy qon tahlili.
~ Qonning biokimyoviy tahlili.
~ Glikemiyani baholash.
KORONOGRAFIYA.

👉 HAYOT TARZINI O’ZGARTIRISH

👉 DISLIPIDEMIYANI DAVOLASH (Davolashning maqsadi: umumiy xolesterin darajasini 4,5 mmol / l (175 mg / dl) yoki undan past darajagacha va PZLP xolesterin darajasini 2,5 mmol / l (100 mg / dl) yoki undan past darajagacha kamaytirish.)

👉 ANTIAGREGANTLAR (75-150 mg dozada asetilsalitsil kislota (aspirin) buyuriladi. klopidogrel)

👉SIMPTOMATIK DAVOLASH

* β-adrenoblokatorlar
*Kalsiy kanal blakatorlari (verapamil va diltiazem)
*Nitratlar (nitrogliserin, izosorbid dinitrat va izosorbit mononitrat).
*Antianginal preparatlar ( nikorandil, Ivabradin, trimetazidin)