Forward from: Sirojiddin | LIVE 🔴
Muqanna - qahramon yoki firibgar?
Maktab darsliklarida Muqanna arab bosqinchilariga qarshi kurashgan qahramon sifatida o'qitiladi. Aslida ham shundaymi? Bugun Muqanna shaxsi haqida biroz to'xtalamiz.
Asl ismi Hoshim ibn Hakim bo'lgan bu kishining asl kasbi kudungarlik (matoga ohor beruvchi) bo'lgan. Abu Muslim boshqaruvi davrida sarxang (kichik sarkarda) bo'lgan, Abduljabbor Azdiy Xurosonga hokim bo'lganda esa unga vazirlik qilgan. Shu paytdan u payg'ambarlik da'vosini boshlaydi va Bag'dodga olib borib zindonga tashlanadi. Keyinchalik zindondan qutilib, O'rta Osiyoga qaytadi va endi u xudolikni da'vo qila boshlaydi. Muqannaning boshi kal, bir ko'zi ko'r va juda xunuk odam bo'lib, doim yuziga parda tortib yurgan. O'zi esa "Menda Allohning husni tajaliy etadi, meni yuzimni ko'rgan odam nurimdan ko'zi ko'r bo'ladi" - degan. Narshaxiyning yozishicha, bir kuni uning izdoshlari uni yuzini ko'rmoqchi bo'ladi. Shunda muqanna to'g'ridagi tog'ga sheriklariga ko'zgu olib, uni yuziga nur tushirishni tayinlaydi va yuzini ochadi. Uni yuzini nurlanayotganini uzoqdan ko'rganlar va uning Xudoligiga ishonishgan ekan. U o'ta buzuq ta'limotni targ'ib qilib, uning aytishicha ayol gulga o'xsharkan. Uni hidlagan bilan kamayib qolmas ekan, ya'ni u birovning xotinini birovga halollab bergan va hamma bir-birining xotini bilan aloqa qilavergan. Bundan tashqari u har bir qishloqqa o'z odamini tayinlagan bo'lib, bu odamlar erga tegadigan qizning bokiraligini olib bergan va shundan keyingina unga erga tegishga ruxsat etilgan. Beruniy ham o'zining "Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar" asarida Muqannaning firibgarlik qilib, xalqqa ko'p zulm o'tkazgani haqida yozadi. Islomni hali uncha yaxshi tushunmagan xalqimiz uning firibgarliklariga aldangan va unga ergashib arablarga qarshi qo'zg'alon qilgan. Bu qo'zg'alon 769-783 yillarda bo'lib o'tib, 783-yilda Abbosiylarning Hirotdagi noibi Said Xaroshiy Muqannaning qal'asini qamal qilib, uni qo'shini yengishi bilan tugaydi. Muqanna esa qo'lga tushishdan qo'rqib, dastlab qal'adagi 100 xotinini zaharlab o'ldiradi, so'ng esa o'zini qizib turgan tandirga tashlab halok bo'ladi. Aslida manbalarda uning kimligi aniq bayon qilingan, lekin sovet davrida undan qahramon yasab olishgan. Bu bilan ular xalqimizga arablar zulmkor bo'lgani va bu zulmga qarshi Muqanna kurashib, jabrdiyda sifatida halok bo'lganini uqtirmoqchi bo'lishgan. Bu ateizmni targ'ib qilgan sovetlarga islom dinini obro'sizlantirishda ham qo'l kelishi lozim edi.
Hozirgi kunda haqqoniy tarixni tiklash bosh vazifamiz, sovet davrida ozodlik kurashchilarimiz bosmachiga, firibgarlar esa qahramonlarga aylantirilib, ularning mafkurasiga xizmat qildirilgan!
Maktab darsliklarida Muqanna arab bosqinchilariga qarshi kurashgan qahramon sifatida o'qitiladi. Aslida ham shundaymi? Bugun Muqanna shaxsi haqida biroz to'xtalamiz.
Asl ismi Hoshim ibn Hakim bo'lgan bu kishining asl kasbi kudungarlik (matoga ohor beruvchi) bo'lgan. Abu Muslim boshqaruvi davrida sarxang (kichik sarkarda) bo'lgan, Abduljabbor Azdiy Xurosonga hokim bo'lganda esa unga vazirlik qilgan. Shu paytdan u payg'ambarlik da'vosini boshlaydi va Bag'dodga olib borib zindonga tashlanadi. Keyinchalik zindondan qutilib, O'rta Osiyoga qaytadi va endi u xudolikni da'vo qila boshlaydi. Muqannaning boshi kal, bir ko'zi ko'r va juda xunuk odam bo'lib, doim yuziga parda tortib yurgan. O'zi esa "Menda Allohning husni tajaliy etadi, meni yuzimni ko'rgan odam nurimdan ko'zi ko'r bo'ladi" - degan. Narshaxiyning yozishicha, bir kuni uning izdoshlari uni yuzini ko'rmoqchi bo'ladi. Shunda muqanna to'g'ridagi tog'ga sheriklariga ko'zgu olib, uni yuziga nur tushirishni tayinlaydi va yuzini ochadi. Uni yuzini nurlanayotganini uzoqdan ko'rganlar va uning Xudoligiga ishonishgan ekan. U o'ta buzuq ta'limotni targ'ib qilib, uning aytishicha ayol gulga o'xsharkan. Uni hidlagan bilan kamayib qolmas ekan, ya'ni u birovning xotinini birovga halollab bergan va hamma bir-birining xotini bilan aloqa qilavergan. Bundan tashqari u har bir qishloqqa o'z odamini tayinlagan bo'lib, bu odamlar erga tegadigan qizning bokiraligini olib bergan va shundan keyingina unga erga tegishga ruxsat etilgan. Beruniy ham o'zining "Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar" asarida Muqannaning firibgarlik qilib, xalqqa ko'p zulm o'tkazgani haqida yozadi. Islomni hali uncha yaxshi tushunmagan xalqimiz uning firibgarliklariga aldangan va unga ergashib arablarga qarshi qo'zg'alon qilgan. Bu qo'zg'alon 769-783 yillarda bo'lib o'tib, 783-yilda Abbosiylarning Hirotdagi noibi Said Xaroshiy Muqannaning qal'asini qamal qilib, uni qo'shini yengishi bilan tugaydi. Muqanna esa qo'lga tushishdan qo'rqib, dastlab qal'adagi 100 xotinini zaharlab o'ldiradi, so'ng esa o'zini qizib turgan tandirga tashlab halok bo'ladi. Aslida manbalarda uning kimligi aniq bayon qilingan, lekin sovet davrida undan qahramon yasab olishgan. Bu bilan ular xalqimizga arablar zulmkor bo'lgani va bu zulmga qarshi Muqanna kurashib, jabrdiyda sifatida halok bo'lganini uqtirmoqchi bo'lishgan. Bu ateizmni targ'ib qilgan sovetlarga islom dinini obro'sizlantirishda ham qo'l kelishi lozim edi.
Hozirgi kunda haqqoniy tarixni tiklash bosh vazifamiz, sovet davrida ozodlik kurashchilarimiz bosmachiga, firibgarlar esa qahramonlarga aylantirilib, ularning mafkurasiga xizmat qildirilgan!