Bugun 9-fevral, Alisher Navoiy tavallud topgan kun. Gapni choʻzib oʻtirmasdan, gapirmoqchi boʻlganim Navoiy asarlaridagi muhabbat haqida soʻzlamoqchiman. Koʻplab adabiyot shivandalari Navoiy asarlarini oʻqir ekan ularning murakkabligi va albatta koʻpligini pisanda qilib oʻtadi. Bu hatto menda ham boʻlgan. Ammo soʻzga ishtiyoqim ishqni alangalatdi. Bilasizmi birinchi marotaba "Farhod va Shirin" dostonini oʻqiganimda, chin muhabbat sahrosida jabr chekkan inson qanday boʻlishi bilganman. Ayniqsa Farhodning rashki va uning sof muhabbati. Balki shudir dunyoning bor sitamiga badal boʻlgan bir sevgi! Farhod xonning farzandi. Shundayin farzandki, u firoq, rashk, hajr, oh va dardga yoʻgʻrilgan. U shunchalik ishqqa tashnaki, xayolimda doim Farhod qazigan Ayn ul-hayotda suv oqib turadi. Yoʻq! Unda suv emas hamon Farhodning muhabbati sizib yuradi. Ba'zan shu doston voqeliklari yodimga tushsa, Shirindan qizgʻonish hissini his etaman. Ammo oʻylab qarasam, Shirindanda munosibroq inson bor emas. Aslida Shirin obrazida bir qalb bir muhabbat uchun ekanligi oʻz ifodasini topgan. Ba'zida oʻylab qolaman, balki Navoiy hazratlari ham ularning muhabbatiga tan berib, ularni boqiy dunyoda birga boʻlishlarini istagandir, shu sabab kim balki ikkisi ham doston oxirida oʻz qasd qilgandir. Balki shuning uchundir Navoiy ishqning eng ulug‘ siymolaridan birini yaratdi—Farhod, go‘zallik va sadoqat timsoli bo‘lgan Shirin bilan. Ular muhabbat yo‘lida jonini fido qildi, lekin sevgi mag‘lub bo‘lmadi. Chunki chin muhabbat o‘lim bilan tugamaydi, aksincha, boqiylik sari yo‘l oladi.
Ehtimol, Navoiy ham shuni anglatmoqchi bo‘lgan: sevgi bu dunyodagi eng buyuk kuch, u insonni o‘zidan kechishga, hatto abadiyat sari yo‘l olishga majbur qiladi. Va bugun ham, asrlar o‘tib, biz Farhod qazigan Ayn ul-hayot sari boqamiz, u yerdan oqayotgan suv emas, balki sevgining o‘zi ekanini his qilamiz.
Baxshilloyeva Mahliyo