Forward from: FATVO.UZ | Расмий канал
ҚАЗО БЎЛГАН НАМОЗ БИРИНЧИ ЎҚИЛАДИМИ ЁКИ ВАҚТИ КИРГАН НАМОЗМИ?
#намоз
❓810-САВОЛ: Қазо бўлган намоз биринчи ўқиладими ёки вақти кирган намозми? Масалан, бир киши Пешин намозини қазо қилиб қўйди. Шу одам Аср вақтида биринчи қазо қилган Пешин намозини ўқийдими ёки Аср намозини ўқиб бўлиб, кейин қазо бўлган Пешинни ўқийдими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Агар киши “аҳли тартиб” бўлса, яъни, зиммасидаги қазо намозлари олти маҳалга етмаган бўлса, бундай кишилар қазо намоз ўқишда тартибга риоя қилишлари керак бўлади. Мисол учун, аҳли тартиб киши Бомдод намозини қазо қилиб қўйса ва шу Бомдодни ўқимасдан Пешин намозини ўқиса, Пешин намози дуруст бўлмайди. Чунки бу киши аҳли тартиб бўлгани учун намозларни ўқишда ҳам тартибига риоя қилиши керак эди. Яъни, биринчи қазо қилган Бомдодни ўқиши ва кейин Пешинни ўқиши керак эди. Қазо бўлган Бомдодни ўқимасдан Пешинни биринчи ўқиб қўйса, ўқиган намози бекор бўлиб, Бомдодни қазосидан кейин яна Пешинни ўқиши керак бўлади.
Аҳли тартиб киши Витр намозини ҳам риоясини қилади. Яъни, Витр намозини қазо қилиб қўйса, уни ўқимасдан Бомдод намозини ўқиши дуруст бўлмайди. Ҳатто бундай пайтда Бомдодни жамоат билан ўқиши ҳам дуруст бўлмайди. Албатта, биринчи қазо қилган Витр намозини ўқиб, кейин Бомдодни адо қилади.
“Ал-Мухтасар фил фиқҳил ҳанафий” китобида “аҳли тартиб” киши ҳақида шундай дейилган:
وإذا فاتته أقل من ست صلوات: يجب الترتيب بين الفوائت والوقتية أى: يجب أن يقضي الفوائت قبل أداء الوقتية فإن أدى الوقتية قبل قضاء الفوائت: لا تصح الوقتية. وكذلك يجب الترتيب فيما بين الفوائت، فإن فاتته الفجر والظهر والعصر والمغرب: يقضي الفجر ثم الظهر ثم العصر وهكذا، فإن قضى الظهر قبل الفجر أو العصر قبل الظهر لم يصح، وعليه الإعادة.
яъни: “Агар кишининг қазолари олти намоздан кам бўлса, бундай киши қазо намозлар билан вақтида ўқиладиган намозларнинг ўртасида тартибга риоя қилиши вожиб бўлади. Яъни, вақти кирган намозни ўқишдан олдин қазо қилган намозни ўқиши лозим бўлади. Агар қазо қилган намозни ўқишдан олдин вақти кирган намозни ўқиса, вақтидаги намози дуруст бўлмайди. Шунингдек, бундай аҳли тартиб кишига қазо қилган намозларини ўқишда ҳам тартибга риоя қилиши вожиб бўлади. Масалан, бундай киши Бомдод, Пешин, Аср ва Шом намозларини қазо қилса, биринчи Бомдоднинг қазосини, кейин Пешинни, сўнгра Асрни ва охир Шомни қазосини ўқийди. Агар мабодо, Бомдоднинг қазосидан олдин Пешинни қазосини ўқиб қўйса ёки Пешиндан олдин Асрни қазосини ўқиб қўйса, дуруст бўлмайди. Балки, Пешин ва Асрни қазосини қайта тартиб билан ўқиши керак бўлади”.
Агар киши “аҳли тартиб” бўлмаса, яъни зиммасидаги қазо намозлари олти маҳалга етган бўлса ёки ундан ҳам кўп бўлса, бундай киши “аҳли тартиб”ликдан чиқади ва вазиятга қараб, хоҳласа, биринчи қазо намозини ўқийди, хоҳласа вақти кирган намозни биринчи ўқиб, кейин қазо намозини ўқийди.
Бу ҳақда “Ал-Мухтасар фил фиқҳил ҳанафий” китобида шундай дейилган:
وإن فاتته ست صلوات أو أكثر لا يجب الترتيب، فيجوز أن يؤدى الوقتية قبل قضاء الفوائت، و كذلك لا يجب الترتيب فيما بين الفوائت، فيجوز أن يقضي الظهر قبل قضاء الفجر، أو العصر قبل قضاء الظهر.
яъни: “Агар кишининг зиммасида олти ёки ундан ортиқ қазо намозлари бўлса, ундай кишига қазо намозларни ўқишда тартибга риоя қилиш вожиб бўлмайди. Демак, бундай киши қазо намозини ўқишдан олдин вақти кирган намозни ўқиши жоиз бўлади.
Шунингдек, бундай кишига (зиммасида олти ёки ундан ортиқ қазо намозлари бор кишига) қазо намозларини ўқишда ҳам тартибга риоя қилиши вожиб бўлмайди. Демак, бундай киши Бомдоднинг қазосини ўқишдан олдин Пешиннинг қазосини ўқиши жоиз ёки Пешиннинг қазосини ўқишдан олдин Асрнинг қазосини ўқиши жоиз”. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar
Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot
Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
#намоз
❓810-САВОЛ: Қазо бўлган намоз биринчи ўқиладими ёки вақти кирган намозми? Масалан, бир киши Пешин намозини қазо қилиб қўйди. Шу одам Аср вақтида биринчи қазо қилган Пешин намозини ўқийдими ёки Аср намозини ўқиб бўлиб, кейин қазо бўлган Пешинни ўқийдими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Агар киши “аҳли тартиб” бўлса, яъни, зиммасидаги қазо намозлари олти маҳалга етмаган бўлса, бундай кишилар қазо намоз ўқишда тартибга риоя қилишлари керак бўлади. Мисол учун, аҳли тартиб киши Бомдод намозини қазо қилиб қўйса ва шу Бомдодни ўқимасдан Пешин намозини ўқиса, Пешин намози дуруст бўлмайди. Чунки бу киши аҳли тартиб бўлгани учун намозларни ўқишда ҳам тартибига риоя қилиши керак эди. Яъни, биринчи қазо қилган Бомдодни ўқиши ва кейин Пешинни ўқиши керак эди. Қазо бўлган Бомдодни ўқимасдан Пешинни биринчи ўқиб қўйса, ўқиган намози бекор бўлиб, Бомдодни қазосидан кейин яна Пешинни ўқиши керак бўлади.
Аҳли тартиб киши Витр намозини ҳам риоясини қилади. Яъни, Витр намозини қазо қилиб қўйса, уни ўқимасдан Бомдод намозини ўқиши дуруст бўлмайди. Ҳатто бундай пайтда Бомдодни жамоат билан ўқиши ҳам дуруст бўлмайди. Албатта, биринчи қазо қилган Витр намозини ўқиб, кейин Бомдодни адо қилади.
“Ал-Мухтасар фил фиқҳил ҳанафий” китобида “аҳли тартиб” киши ҳақида шундай дейилган:
وإذا فاتته أقل من ست صلوات: يجب الترتيب بين الفوائت والوقتية أى: يجب أن يقضي الفوائت قبل أداء الوقتية فإن أدى الوقتية قبل قضاء الفوائت: لا تصح الوقتية. وكذلك يجب الترتيب فيما بين الفوائت، فإن فاتته الفجر والظهر والعصر والمغرب: يقضي الفجر ثم الظهر ثم العصر وهكذا، فإن قضى الظهر قبل الفجر أو العصر قبل الظهر لم يصح، وعليه الإعادة.
яъни: “Агар кишининг қазолари олти намоздан кам бўлса, бундай киши қазо намозлар билан вақтида ўқиладиган намозларнинг ўртасида тартибга риоя қилиши вожиб бўлади. Яъни, вақти кирган намозни ўқишдан олдин қазо қилган намозни ўқиши лозим бўлади. Агар қазо қилган намозни ўқишдан олдин вақти кирган намозни ўқиса, вақтидаги намози дуруст бўлмайди. Шунингдек, бундай аҳли тартиб кишига қазо қилган намозларини ўқишда ҳам тартибга риоя қилиши вожиб бўлади. Масалан, бундай киши Бомдод, Пешин, Аср ва Шом намозларини қазо қилса, биринчи Бомдоднинг қазосини, кейин Пешинни, сўнгра Асрни ва охир Шомни қазосини ўқийди. Агар мабодо, Бомдоднинг қазосидан олдин Пешинни қазосини ўқиб қўйса ёки Пешиндан олдин Асрни қазосини ўқиб қўйса, дуруст бўлмайди. Балки, Пешин ва Асрни қазосини қайта тартиб билан ўқиши керак бўлади”.
Агар киши “аҳли тартиб” бўлмаса, яъни зиммасидаги қазо намозлари олти маҳалга етган бўлса ёки ундан ҳам кўп бўлса, бундай киши “аҳли тартиб”ликдан чиқади ва вазиятга қараб, хоҳласа, биринчи қазо намозини ўқийди, хоҳласа вақти кирган намозни биринчи ўқиб, кейин қазо намозини ўқийди.
Бу ҳақда “Ал-Мухтасар фил фиқҳил ҳанафий” китобида шундай дейилган:
وإن فاتته ست صلوات أو أكثر لا يجب الترتيب، فيجوز أن يؤدى الوقتية قبل قضاء الفوائت، و كذلك لا يجب الترتيب فيما بين الفوائت، فيجوز أن يقضي الظهر قبل قضاء الفجر، أو العصر قبل قضاء الظهر.
яъни: “Агар кишининг зиммасида олти ёки ундан ортиқ қазо намозлари бўлса, ундай кишига қазо намозларни ўқишда тартибга риоя қилиш вожиб бўлмайди. Демак, бундай киши қазо намозини ўқишдан олдин вақти кирган намозни ўқиши жоиз бўлади.
Шунингдек, бундай кишига (зиммасида олти ёки ундан ортиқ қазо намозлари бор кишига) қазо намозларини ўқишда ҳам тартибга риоя қилиши вожиб бўлмайди. Демак, бундай киши Бомдоднинг қазосини ўқишдан олдин Пешиннинг қазосини ўқиши жоиз ёки Пешиннинг қазосини ўқишдан олдин Асрнинг қазосини ўқиши жоиз”. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar
Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot
Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok