1️⃣ Очлик пайтида қувват олиш
Агар инсон узоқ вақт овқат истеъмол қилмаса, у қувватни захиралардан олишни бошлайди:
🔽Гликоген захиралари тугаши билан (тахминан 12-24 соат ичида) организм захира ёғлардан қувват ола бошлайди.
🔽Ёғ тўқимаси триглицеридларни ёғ кислоталари ва глицеринга парчалайди.
▶️Жигар ёғ кислоталарини кетон таначаларига (атсетоатсетат, бета-гидроксибутират) айлантириб, уларни мушаклар ва қисман мия учун ёқилғи сифатида ишлата бошлайди.
🔄 Глюконеогенез: жигар кетонлардан фойдалана олмайдиган аъзолар (масалан, эритроцитлар) учун глицерин ва аминокислоталардан оз миқдорда глюкоза синтез қилади.

Шу тариқа, инсон организми оч қолганда ёғ захираларидан фойдаланиб, кетон таначаларини ишлаб чиқаради ва уларни мия ва мушаклар учун ёқилғи сифатида ишлата бошлайди.
_____________

2️⃣ Овқатдан қувват олиш
Овқат истеъмол қилганда, организм асосан углеводлардан қувват олади. Бу жараён қуйидагича юз беради:
🔽Ичаклар углеводларни глюкозага айлантириб, қонга юборишни бошлайди.
🔽Жигар глюкозанинг бир қисмини гликоген шаклида захирага олиб қўяди, ортиқчасини эса ёғ тўқималарига йўналтирилади.
🔽Ошқозон ости бези глюкозанинг ҳужайраларга (мушаклар, мия, ёғ тўқимаси) етказиб бериш учун инсулин ишлаб чиқаради.
▶️ Мушаклар ва мия глюкозадан асосий қувват манбаи сифатида фойдаланади.
🧠 Мия кунига тахминан 120 грамм глюкоза сарфлайди!

🧊 Шундай қилиб, овқатдан олинадиган қувват асосан глюкоза орқали таъминланади, бу эса жигар, мушаклар ва мия каби аъзолар учун муҳим ёқилғи ҳисобланади.
_____________

🔍 Хулоса: қувватни қандай оламиз?
Биз танамиз учун зарур қувватни икки асосий усулда оламиз:

🍲 Овқатдан: Глюкоза асосий қувват манбаи бўлиб, овқат ичакда парчаланиб, жигар орқали тарқатилади. Инсулин бу жараённи бошқаради, мушаклар ва мия эса ундан фойдаланади.
🔥Ёғ захираларидан: Организм ёғларни парчалаб, кетон таначаларини ҳосил қилади, бу эса глюкоза етишмаганда мия ва мушаклар учун муқобил қувват манбаига айланади.