Siyqasi chiqqan Dostoyevskiy
Bugun instagramdagi kontenlarni iqtibosli gaplar bosib ketdi. To'g'ri bu yaxshi lekin, oxiri paytlar meni e'tiborimni tortgan narsa bu Dostoyevskiyning asarlaridagi kichik kichik gaplarni iqtibos qilishlari bo'lmoqda. To'g'ri, Dostoyevskiydan iqtibosli gaplar topsangiz bo'ladi lekin har bitta gapini nuqtama nuqta iqtibos qilishlari Dostoyevskiyni siyqasini chiqarishga olib kelishi mumkin (mumkin emas, aniq narsa bu). Dostoyevskiy iqtiboschi adib emas balki, uning takrorlanmasligi personajlarning tushunish qiyin bo'lgan xarakteri va harakatlarida. Kontentlar esa bizni Dostoyevskiyni faqat sitata bop yozgan deb tushunishga majbur qilmoqda. Agar bu ketishda davom etsa, Dostoyevskiyning zamonaviy turk adabiyotidan nima farqi qoladi. Dostoyevskiy o'z fikrlarini juda ham chigal bo'lgan syujetlar va yostiqdek keladigan kitoblari orqali yetqazib bera oladi.
Albatta bu yerda tanqid qilmoqchi bo'lgan shaxsim bor(hayp uchun emas) O'lmas Temur degan ''bookbloger''. Reelslarimdan chiqqanidan so'ng akkountiga kirib ko'rsam aynan shu bloger ham sababchi ekan aynan Dostoyevskiyni iqtiboschi deb o'ylashlariga. Oxirgi olgan 10 ta postining 9 tasi Dostoyevskiyning asarlaridan parchalar (aslida parcha ham emas) haqida ekan. Bu narsani esa qattiq qoralayman u Dostoyevskiyni o'qib undan qattiq ta'sirlangan deb ham hisoblaylik lekin, men buni ortida trenddan boshqa narsa ko'rmayapman. Yana aytishi bo'yicha Dostoyevskiy sizni hayotga chirkin qarashga o'rgatar emish atrofga axlatga qaragandek qararmishsiz, hech qachon bunga qo'shilmayman balki Dostoyevskiy sabab inson insoniylashadi qay darajada og'ir ahvolda ham odamlar o'z prinsiplariga sodiq qolishini haqiqiy inson kim bo'lishini ko'rsatib beradi. U vahima qilib o'qib berayotgan gaplarni yozish uchun Dostoyevskiy bo'lish shartamas ko'chadagi taksist ham shunaqa gaplar ayta oladi.
Men faqat bir narsani so'rardim Dostoyevskiyni siyqasini chiqarmang, uni hamma o'qishi va tushunishi shartmas. Men Dostoyevskiyni o'qib turib uni asarlaridagilarni hayotda bo'lmaydi deb (tushunmaydiganlardan) o'ylaydiganlardan hursand bo'laman.