Shtatlardan birinchi bo'lib Texas Shtati haqida to'liq ma'lumot beraman.
Geografiyasi
Maydoni: 696,241 km², AQSHning ikkinchi eng katta shtati (faqat Alyaskadan keyin).
Joylashuvi: Markaziy janubiy AQSHda joylashgan, shimolda Oklahoma, sharqda Luiziana, janubda Meksika va G'arbda Nyu-Meksiko bilan chegaradosh.
Iqlimi: Mintaqa bo'yicha o'zgaruvchan. Sharqiy qismi nam subtropik, g'arbiy qismi quruq cho'l iqlimiga ega.
Yirik shaharlari:
Houston (AQSHning to‘rtinchi eng katta shahri),
San-Antonio,
Dallas,
Austin (poytaxt).
Tarixi
O'ziga xoslik: Texas tarixida olti davlat bayrog'i ostida bo'lgan:
1. Ispaniya,
2. Fransiya,
3. Meksika,
4. Texas Respublikasi (1836-1845, mustaqil davlat bo‘lgan),
5. AQSH,
6. Konfederativ Shtatlar.
AQSHga qo'shilishi: Texas 1845-yil 29-dekabrda AQSHning 28-shtati bo'ldi.
Alamo qamali (1836): Texas mustaqilligi uchun kurashning ramziy voqealaridan biri.
Madaniyati
Ovqatlar: Texas barbecue, tex-mex taomlari mashxur.
Bayramlar:
Texas Independence Day (2-mart),
Juneteenth (19-iyun).
Sport: Futbol (American football) va beysbol juda mashhur.
Musiqa: Country musiqasi, blues va Tejano musiqasi uchun markaz hisoblanadi.
Aholisi
Umumiy soni: ~30 million (2023-yil ma'lumotiga ko'ra).
Etnik tarkibi:
Oq tanli amerikaliklar: ~40%,
Lotin amerikaliklar: ~39%,
Afro-amerikaliklar: ~12%,
Osiyoliklar: ~5%.
Til: Ingliz tili asosiy til, ammo ispan tili keng tarqalgan.
Mashhur shaxslar
Sam Houston: Texas mustaqilligi uchun kurashgan asosiy rahbar, Houston shahri uning nomi bilan atalgan.
George Bush va Lyndon Johnson: AQSHning sobiq prezidentlari.
Maykl Dell: Dell Technologies asoschisi.
Selena Quintanilla: Tejano musiqasi yulduzi, Texas madaniyatining ramzi.
Willie Nelson: Country musiqasining afsonasi.
Beyoncé: Dunyo bo'ylab tanilgan pop yulduzi (Houston shahrida tug'ilgan).
Ekonomik Ahvoli
Asosiy tarmoqlar: Neft va gaz sanoati, qishloq xo‘jaligi, texnologiya va aviatsiya.
Neft va gaz: 20-asr boshlarida Spindletopdagi neft qazish ishlari Texasni energetika markaziga aylantirdi.
Qishloq xo‘jaligi: Chorvachilik, paxta va bug‘doy yetishtirishda yetakchi.
Texnologiya: Austin shahri "Silicon Hills" nomi bilan texnologiya markazi sifatida tanilgan.
Texasda ko'plab yirik kompaniyalar joylashgan.
1. ExxonMobil - dunyoning eng yirik energetika kompaniyalaridan biri.
2. AT&T (Dallas) - Telekommunikatsiya giganti
3. Dell Technologies - kompyuter va texnologiyalar sohasida yetakchilardan.
4. Amerikan Airlines - dunyoning yirik aviakompaniyalaridan biri.
Texas shtati yalpi ichki mahsuloti (YAIM) 2024-yilda 2,8 trillion AQSH dollari miqdorida baholanmoqda. Bu raqam dunyoning ayrim mamlakatlaridan ham yirikroqdir.
Ta'lim
Texas oliy ta'lim sohasida ham tanilgan:
1. University of Texas at Austin - ilmiy tadqiqot sohasida kuchli universitet, texnologiya va biznes bilan mashhur.
2. Texas A&M University (College Station) - Muhandislik va qishloq xo'jaligi sohasida yetakchi
3. Baylor University (Waco) - Tibbiyot va sog'liqni saqlash bo'yicha yaxshi dasturlarni taklif qiladi.
Qiziqarli Faktlar
Texasning laqabi: "Yolg‘iz yulduz shtati" (Lone Star State).
AQSHdagi eng uzun avtomobil yo‘llaridan biri Texasda joylashgan.
Shtat konstitutsiyasi bo‘yicha Texasning mustaqillik e’lon qilish huquqi saqlanib qolgan.
