Стендал "Наполеоннинг хаёти"
IX БОБ
Шундай қилиб, Италияни забт этгандан кейин Францияга қайтган бош қўмондон генерал Бонапарт Францияни ҳайрат ва ҳаяжонга, бутун Европани эса таажжуби солиб , ўзи шу вақтгача хизмат қилган ҳукуматнинг ҳасадига сабаб бўлди. Унга шубҳа ва ғараз билан қараган ҳукумат ўзини уни ҳар томонлама ишонган қилиб кўрсатиб, уни ҳурмат билан кутиб олди ва у Парижга етиб келгунча, Европада умумий тинчлик ўрнатиш учун Раштадтда чақирилган Конгрессда тўлиқ ваколатли комиссарлардан бири этиб тайинланди. Аммо у тез орада бу лавозимдан воз кечди, чунки бу лавозим Бонапартга мутлақо мос келмасди.
Ёш ва қудратли республикага бошчилик қилаётган Директориянинг хокимияти заифлашган, шунингдек муросасиз душманлар билан ўралган эди ва бу хукумат тинчликни исташ учун ҳаддан ташқари эҳтиёткор эди. Бонапарт Англияга қарши ҳаракат қилиш учун тайёрланган армия қўмондонлигидан ҳам воз кечди. Директория бундай режани муваффақиятли амалга оширишга етарли кучга эга эмасди. Шу билан бирга, ёш генерал ва бошқалар учун Францияда унга мос келадиган бирон-бир лавозим йўқлиги аниқ бўлди.
Ҳатто шахсий ҳаёт ҳам у учун хатарли эди; уни ўраб турган шуҳрат ва унинг ўзини тутиши ғайриоддий романтик ва жозибали кўринишга эга эди. Директория аъзоларининг бу тарихий даврда тутган ўрни уларни хурмат қилишимизга сабабчидир ва биз Мария Медичи замонидан бери сиёсатда қанчалар олдинга силжиганимизни кўрсатади.
Бу даврда ва кейинроқ ҳам, тушкунликка тушган пайтларда, Бонапарт тинчликни ва шахсий ҳаётни қаттиқ орзу қиларди. У табиат бағрида бахтли бўламан деб ўйларди.
@TurkistonaUz24
Стендал "Наполеоннинг хаёти"
Х БЎЛИМ
1796 йилда Бонапартга Мисрга бостириб кириш режасини кўриб чиқиш топширилди; у режа билан танишиб чиқди ва режани қайтариб бериб, ўз фикрини Директорияга билдирди. Бу даврда Директориянинг оғир аҳволга тушиб қолганлиги сабабли, улар ушбу режани эслаб, Бонапартга экспедицияга раҳбарлик қилишни таклиф қилгандилар. Ижро ҳокимиятидан келган таклифни учинчи марта рад этиш, Францияда нимадир режалаштирилаётганини билдириши мумкунлигини туфайли у ўзини хавф остига қўйиши мумкин эди. Бундан ташқари, Мисрни забт этиш каби юксак ғояларга тўла, ғайриоддий ишларни амалга оширишга чанқоқ бир қалбни ўзига тортадиган иш эди бу .
"Унутманг, бизга бу эхромларнинг чўққисидан ўттиз асрлик тарих қараб турибди", — дея у бир неча ой ўтиб ўз аскарларига мурожаат қилган эди. Ушбу ҳужум учун, Европада олиб борилган урушлар каби, қонуний асослар келтириш қийин эди. Французлар турк султони билан, яъни Мисрнинг номинал ҳукмдори билан тинчликда эдилар, мамлакатнинг ҳақиқий эгалари бўлмиш бейларга эса халқаро ҳуқуқ тушунчаси бегона бўлиб, уни бузишлари ҳам мумкин эмас эди. Аммо бундай мулоҳазалар ёш саркардaнинг қарорига катта таъсир ўтказа олмади, аксинча, у Мисрда цивилизацияни ёйиш орқали мамлакатга яхшилик қиламан деб ўйлаган бўлиши ҳам мумкин эди. Ҳарбий флот қўшинлар билан денгизга йўл олади ва ғайриоддий тасодиф туфайли, турли хил фикрларга сабаб бўлувчи воқеалар натижасида, Малътанинг забт этилиши ортидан Нельсон билан тўқнаш келмай, Александрияга етиб боради.
IX БОБ
Шундай қилиб, Италияни забт этгандан кейин Францияга қайтган бош қўмондон генерал Бонапарт Францияни ҳайрат ва ҳаяжонга, бутун Европани эса таажжуби солиб , ўзи шу вақтгача хизмат қилган ҳукуматнинг ҳасадига сабаб бўлди. Унга шубҳа ва ғараз билан қараган ҳукумат ўзини уни ҳар томонлама ишонган қилиб кўрсатиб, уни ҳурмат билан кутиб олди ва у Парижга етиб келгунча, Европада умумий тинчлик ўрнатиш учун Раштадтда чақирилган Конгрессда тўлиқ ваколатли комиссарлардан бири этиб тайинланди. Аммо у тез орада бу лавозимдан воз кечди, чунки бу лавозим Бонапартга мутлақо мос келмасди.
Ёш ва қудратли республикага бошчилик қилаётган Директориянинг хокимияти заифлашган, шунингдек муросасиз душманлар билан ўралган эди ва бу хукумат тинчликни исташ учун ҳаддан ташқари эҳтиёткор эди. Бонапарт Англияга қарши ҳаракат қилиш учун тайёрланган армия қўмондонлигидан ҳам воз кечди. Директория бундай режани муваффақиятли амалга оширишга етарли кучга эга эмасди. Шу билан бирга, ёш генерал ва бошқалар учун Францияда унга мос келадиган бирон-бир лавозим йўқлиги аниқ бўлди.
Ҳатто шахсий ҳаёт ҳам у учун хатарли эди; уни ўраб турган шуҳрат ва унинг ўзини тутиши ғайриоддий романтик ва жозибали кўринишга эга эди. Директория аъзоларининг бу тарихий даврда тутган ўрни уларни хурмат қилишимизга сабабчидир ва биз Мария Медичи замонидан бери сиёсатда қанчалар олдинга силжиганимизни кўрсатади.
Бу даврда ва кейинроқ ҳам, тушкунликка тушган пайтларда, Бонапарт тинчликни ва шахсий ҳаётни қаттиқ орзу қиларди. У табиат бағрида бахтли бўламан деб ўйларди.
@TurkistonaUz24
Стендал "Наполеоннинг хаёти"
Х БЎЛИМ
1796 йилда Бонапартга Мисрга бостириб кириш режасини кўриб чиқиш топширилди; у режа билан танишиб чиқди ва режани қайтариб бериб, ўз фикрини Директорияга билдирди. Бу даврда Директориянинг оғир аҳволга тушиб қолганлиги сабабли, улар ушбу режани эслаб, Бонапартга экспедицияга раҳбарлик қилишни таклиф қилгандилар. Ижро ҳокимиятидан келган таклифни учинчи марта рад этиш, Францияда нимадир режалаштирилаётганини билдириши мумкунлигини туфайли у ўзини хавф остига қўйиши мумкин эди. Бундан ташқари, Мисрни забт этиш каби юксак ғояларга тўла, ғайриоддий ишларни амалга оширишга чанқоқ бир қалбни ўзига тортадиган иш эди бу .
"Унутманг, бизга бу эхромларнинг чўққисидан ўттиз асрлик тарих қараб турибди", — дея у бир неча ой ўтиб ўз аскарларига мурожаат қилган эди. Ушбу ҳужум учун, Европада олиб борилган урушлар каби, қонуний асослар келтириш қийин эди. Французлар турк султони билан, яъни Мисрнинг номинал ҳукмдори билан тинчликда эдилар, мамлакатнинг ҳақиқий эгалари бўлмиш бейларга эса халқаро ҳуқуқ тушунчаси бегона бўлиб, уни бузишлари ҳам мумкин эмас эди. Аммо бундай мулоҳазалар ёш саркардaнинг қарорига катта таъсир ўтказа олмади, аксинча, у Мисрда цивилизацияни ёйиш орқали мамлакатга яхшилик қиламан деб ўйлаган бўлиши ҳам мумкин эди. Ҳарбий флот қўшинлар билан денгизга йўл олади ва ғайриоддий тасодиф туфайли, турли хил фикрларга сабаб бўлувчи воқеалар натижасида, Малътанинг забт этилиши ортидан Нельсон билан тўқнаш келмай, Александрияга етиб боради.