🔬 Siydik kislotasi (Uric Acid)
Siydik kislotasi nima?
Siydik kislotasi — bu organizmda purinlar (DNK va RNKning asosiy komponentlari) parchalanishi natijasida hosil bo‘ladigan chiqindi mahsulotdir. Purinlar ko‘pincha go‘sht, baliq, baklagiller kabi oziq-ovqat mahsulotlarida uchraydi. Tanada purinlar parchalanishi natijasida siydik kislotasi hosil bo‘ladi va buyraklar orqali siydik bilan tanadan chiqariladi.
Siydik kislotasini aniqlash nimani anglatadi?
Siydik kislotasi darajasi ko‘p hollarda buyraklarning filtrlash qobiliyatini, purin almashinuvini va organizmdagi moddalar muvozanatini baholashda qo‘llaniladi. Uning miqdori turli kasalliklar, masalan, podagra va buyrak kasalliklari bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin.
Siydik kislotasi me’yori:
- Erkaklar uchun: 210 – 430 mkmol/l
- Ayollar uchun: 150 – 350 mkmol/l
- Bolalar uchun: 120 – 320 mkmol/l
Siydik kislotasi darajasining oshishi sabablari:
- Podagra: Siydik kislotasi miqdorining oshishi podagra rivojlanishiga olib kelishi mumkin. Bu holatda siydik kislotasi bo‘g‘imlarda kristallanib, og‘riq va shishishga sabab bo‘ladi.
- Buyrak kasalliklari: Buyraklar siydik kislotasini samarali chiqarib tashlay olmaganda, uning darajasi oshadi.
- Oqsillarni ko‘p iste’mol qilish: Oqsillar, xususan go‘sht va baliq mahsulotlarini ko‘p iste’mol qilish siydik kislotasining miqdorini oshiradi.
- Metabolik sindrom: Metabolik sindrom, shu jumladan semirish, qandli diabet va arterial gipertoniya siydik kislotasi darajasini oshirishi mumkin.
Siydik kislotasi darajasining kamayishi sabablari:
- Jigar kasalliklari: Jigar faoliyatidagi buzilishlar siydik kislotasining sintezini pasaytirishi mumkin.
- Past purinli dieta: Purinlarga boy oziq-ovqat mahsulotlarini kamaytirish siydik kislotasi miqdorini pasaytiradi.
- Medikamentlar: Ayrim dorilar, masalan, allopurinol va urikozuriklar siydik kislotasining miqdorini kamaytirishi mumkin.
Siydik kislotasi darajasini boshqarish usullari:
- Dietani boshqarish: Purinlarga boy oziq-ovqat mahsulotlarini iste’mol qilishni cheklash, ko‘proq sabzavotlar va mevalarga e’tibor berish.
- Suyuqlik iste’moli: Yetarli miqdorda suv ichish siydik kislotasining buyraklar orqali chiqarilishini yaxshilaydi.
- Sog‘lom turmush tarzi: Chekishni tashlash, spirtli ichimliklarni cheklash va jismoniy faollikni oshirish siydik kislotasi darajasini me’yorda ushlashga yordam beradi.
Siydik kislotasi darajasi organizmning umumiy sog‘lig‘i haqida ko‘p ma’lumot beradi. Shu sababli, uning miqdorini nazorat qilish va tegishli parhezni saqlash orqali sog‘lom hayot kechirish mumkin.
🔬 @Labaratoriya_03
Siydik kislotasi nima?
Siydik kislotasi — bu organizmda purinlar (DNK va RNKning asosiy komponentlari) parchalanishi natijasida hosil bo‘ladigan chiqindi mahsulotdir. Purinlar ko‘pincha go‘sht, baliq, baklagiller kabi oziq-ovqat mahsulotlarida uchraydi. Tanada purinlar parchalanishi natijasida siydik kislotasi hosil bo‘ladi va buyraklar orqali siydik bilan tanadan chiqariladi.
Siydik kislotasini aniqlash nimani anglatadi?
Siydik kislotasi darajasi ko‘p hollarda buyraklarning filtrlash qobiliyatini, purin almashinuvini va organizmdagi moddalar muvozanatini baholashda qo‘llaniladi. Uning miqdori turli kasalliklar, masalan, podagra va buyrak kasalliklari bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin.
Siydik kislotasi me’yori:
- Erkaklar uchun: 210 – 430 mkmol/l
- Ayollar uchun: 150 – 350 mkmol/l
- Bolalar uchun: 120 – 320 mkmol/l
Siydik kislotasi darajasining oshishi sabablari:
- Podagra: Siydik kislotasi miqdorining oshishi podagra rivojlanishiga olib kelishi mumkin. Bu holatda siydik kislotasi bo‘g‘imlarda kristallanib, og‘riq va shishishga sabab bo‘ladi.
- Buyrak kasalliklari: Buyraklar siydik kislotasini samarali chiqarib tashlay olmaganda, uning darajasi oshadi.
- Oqsillarni ko‘p iste’mol qilish: Oqsillar, xususan go‘sht va baliq mahsulotlarini ko‘p iste’mol qilish siydik kislotasining miqdorini oshiradi.
- Metabolik sindrom: Metabolik sindrom, shu jumladan semirish, qandli diabet va arterial gipertoniya siydik kislotasi darajasini oshirishi mumkin.
Siydik kislotasi darajasining kamayishi sabablari:
- Jigar kasalliklari: Jigar faoliyatidagi buzilishlar siydik kislotasining sintezini pasaytirishi mumkin.
- Past purinli dieta: Purinlarga boy oziq-ovqat mahsulotlarini kamaytirish siydik kislotasi miqdorini pasaytiradi.
- Medikamentlar: Ayrim dorilar, masalan, allopurinol va urikozuriklar siydik kislotasining miqdorini kamaytirishi mumkin.
Siydik kislotasi darajasini boshqarish usullari:
- Dietani boshqarish: Purinlarga boy oziq-ovqat mahsulotlarini iste’mol qilishni cheklash, ko‘proq sabzavotlar va mevalarga e’tibor berish.
- Suyuqlik iste’moli: Yetarli miqdorda suv ichish siydik kislotasining buyraklar orqali chiqarilishini yaxshilaydi.
- Sog‘lom turmush tarzi: Chekishni tashlash, spirtli ichimliklarni cheklash va jismoniy faollikni oshirish siydik kislotasi darajasini me’yorda ushlashga yordam beradi.
Siydik kislotasi darajasi organizmning umumiy sog‘lig‘i haqida ko‘p ma’lumot beradi. Shu sababli, uning miqdorini nazorat qilish va tegishli parhezni saqlash orqali sog‘lom hayot kechirish mumkin.
🔬 @Labaratoriya_03