Бир киши ноиложлик сабаб, танишидан каттароқ миқдорда қарз олган эди. Белгиланган муддатда қарзнинг қарийб 90 фоизини тўлади. Лекин бугун пулнинг қолган қисмини олиб кетиш учун ташриф буюрган таниши олдида жуда ҳам хижолатда. У уйидаги бор-будини бермоқчи бўлди, лекин қўлга илинадиган айтарли ҳеч нарса тополмади. Шунда қарз берган кишининг нигоҳи хона четида турган, чет элда ишлаб чиқарилган ўзи юрадиган замонавий ногиронлик аравачасига тушди. Хаёлига бойвачча қўшнисининг ногирон фарзанди келди. Куни кеча қўшниси кириб суҳбат орасида ўғлига янги русумдаги ногиронлик аравачасини сотиб олиш учун бизнесдаги хорижлик ҳамкорларига буюртма бермоқчи эканлигини айтган эди. Айни муддао. Шу баҳона бу аравани яхшигина пулга сотса, қарзнинг тўланмаган қисмидан ҳам тўрт ҳисса кўп пул ишлаб олиш мумкин...
Бу аравачани хонадон эгасига бир ҳамқишлоғига омонатга ташлаб кетган бўлиб, яқин орада олиб кетиши керак эди. Хонадон эгаси бу омонат эканлигини, уни асли бера олмаслигини қанчалик таъкидламасин, таниши барибир кўнмади. Шу нарсани олмаса, бу ердан кетмаслигини айтгач, қарздор киши ноилож аравачани беришга мажбур бўлди.
Йиллар ўтди. Бир куни қарз олган киши ногаҳон кўчада ўша танишини учратиб қолди: у ногиронлик аравачисида ҳаракатланар эди. Маълум бўлишича, ўшанда таниши уйига қайтаётиб, йўлда автоҳалокатга учраган экан. Шунда у ичида “аттанг” деб қўйди, чунки ўшанда унинг қалби қаттиқ ранжиган эди-да. Ногиронлик аравачаси дилозорнинг ўзига асқотганини кўриб, у дилдан афсусланди. Очкўзлик қандай оқибатларга олиб келишини кўриб, ҳайрат бармоғини тишлади.
Байт:
Эй, дил! Бу йўл (умр) қайга боради?
Киши ниятига қараб боради.

«Уммондан дурлар» китобидан.