Qora tuynuklarni qanday aniqlaymiz?
Agar Qora tuynuk nimaligini bilmasangiz, shu post orqali bilib olsangiz bo'ladi.
Qora tuynuklar yorug‘lik chiqarmaydi, shu sababli ularni to‘g‘ridan-to‘g‘ri ko‘ra olmaymiz. Ammo olimlar ularni aniqlashning ajoyib usullarini ishlab chiqqan. Asosiylarini ko‘rib chiqamiz:
1. Yaqindagi obyektlarning harakati
Qora tuynuklar ulkan tortishish kuchiga ega. Ular yaqinidagi yulduzlar yoki gazlarning harakatlarini o‘zgartiradi. Masalan, galaktikamiz markazidagi Sagittarius A* qora tuynugi yaqinidagi yulduzlarning aylanishi orqali aniqlangan.
2. Yorug'lik disk va rentgen nurlar
Qora tuynuk materiyani o‘ziga tortganda, aylanuvchi yorug'lik disk hosil bo‘ladi. Bu disk kuchli rentgen nurlari chiqaradi. NASAning Chandra observatoriyasi bunday nurlarni aniqlab, qora tuynuk joylashgan hududlarni ko‘rsatadi.
3. Mikrolinzalash
Qora tuynuk o‘ziga yaqin yulduzlarning yorug‘ligini egadi, bu "mikrolinzalash" deb ataladi. Bu hodisa yordamida yashirin qora tuynuklarni topish mumkin.
@NovaNoggin
Agar Qora tuynuk nimaligini bilmasangiz, shu post orqali bilib olsangiz bo'ladi.
Qora tuynuklar yorug‘lik chiqarmaydi, shu sababli ularni to‘g‘ridan-to‘g‘ri ko‘ra olmaymiz. Ammo olimlar ularni aniqlashning ajoyib usullarini ishlab chiqqan. Asosiylarini ko‘rib chiqamiz:
1. Yaqindagi obyektlarning harakati
Qora tuynuklar ulkan tortishish kuchiga ega. Ular yaqinidagi yulduzlar yoki gazlarning harakatlarini o‘zgartiradi. Masalan, galaktikamiz markazidagi Sagittarius A* qora tuynugi yaqinidagi yulduzlarning aylanishi orqali aniqlangan.
2. Yorug'lik disk va rentgen nurlar
Qora tuynuk materiyani o‘ziga tortganda, aylanuvchi yorug'lik disk hosil bo‘ladi. Bu disk kuchli rentgen nurlari chiqaradi. NASAning Chandra observatoriyasi bunday nurlarni aniqlab, qora tuynuk joylashgan hududlarni ko‘rsatadi.
3. Mikrolinzalash
Qora tuynuk o‘ziga yaqin yulduzlarning yorug‘ligini egadi, bu "mikrolinzalash" deb ataladi. Bu hodisa yordamida yashirin qora tuynuklarni topish mumkin.
@NovaNoggin