Musulmonlar uchun eng xatarli narsa nima?
Ilm o‘rganishni boshlaganimda, bizga yo‘liqadigan eng katta xatar vahhobiylar deya bilardim. Ertayu kech aytar so‘zim vahhobiylar haqida bo‘lib qoldi. Ahlim(yaqinlarim) va do‘stlarimni ulardan ogohlantirardim. Hatto, jamoat transportida birov bilan tanishsam, ularning xataridan voqif etmay tushmasdim...
So‘ngra ilmiy saviyam biroz yuksalib, dunyoqarashim kengayib, modernizm(jadidchilik) va postmodernizm(yangi jadidchilik)dan xabardor bo‘ldim. Shunda, u vahhobiylardan chandon xatarli ekanini angladim. Balki, vahhobiylar modernizmning ko‘rinishlaridan biri edi xolos. Darslar va uchrashuvlardagi aksar so‘zim modernizm va post modernizmning insoniy tafakkurga umumiy va islomiy tafakkurga xos ta‘siri haqida bo‘lib qoldi...
So‘ngra kvant fizikasi va undan ta‘sirlangan kishilarning o‘rtaga tashlaydigan falsafiy shubhalarini kengroq o‘rgana boshlaganimda, jumlalarga "kvant" so‘zini kiritib gapiradigan, atrofimdagilarga bu shubhalarga diqqatliroq bo‘lishimiz zarurligi, boisi ular bizga yo‘liqadigan shubhalarning eng xatarlisi va nozigi ekanini aytadigan bo‘ldim...
G‘arbdagi musulmonlar bilan yaqindan tanishganimda, biz bilan jamlanadiganlarning aksari Yevropa va Amerikaliklar bo‘lganida, muammolarining ko‘pi ma‘rifat nazariyasi, evolyutsiya nazariyasi, ilohning borligiga aqliy dalil, hijobning shar‘iy hukm sifatida joriy qilingani, yomonlik muamosi, diynning insonparvarligi va hokazolar haqidaligini ko‘rdim. Shunda bu mavzular haqida so‘z boradigan uchrashuvlar, anjumanlar, umumiy va xos darslarni ko‘paytirdim...
O‘tgan holatlarning xulosasi shuki:
Islom – bironta xatar xavf sololmaydigan mutloq oliy(vaqt, joy, muhit, jamiyat yoki shaxsiyatlarga qaydlanmagan) ilohiy(Iloh tomonidan o‘rnatilgan) asosdir. Unga bo‘ysunish va undan ta‘sirlanish bashariy xususiyat bo‘lib, insonga ta‘sir ko‘rsatadigan holatlar bu xususiyatga ham ta‘sir qiladi. Modomiki inson mavjud ekan bashariy xususiyatlar(qaror qabul qilishga ta‘sir qiladigan sifatlar) saqlanib qoladi: Zaydni diyndan burib yuborgan narsa albatta, Amrni ham undan burmaydi. Ko‘pincha muayyan bir hodisa sabab birov Islomga kirgan bo‘lsa, ayni shu hodisa tufayli boshqa birov Islomni tark etganiga guvohi bo‘ldim...
Shu bois birontalaridan Islomga "eng katta xatar" haqida eshitganingizda, aniq bilingki bu uning hozircha ilmi yetgan natijadir. Ilmiy saviyasi yuksalsa, undan boshqa "xatarlar"ni eshitasiz.
Zero, "eng xatarli" bu nisbiy(kimgadir, nimagadir, qachondir va qayergadir va hokazolarga nisbatan xatarli deya baho beriladigan) tushunchadir. Unga nisbatan mutloq(biron narsa bilan qaydlanmagan) tushuncha sifatida muomala qilmaslik zarur...
– Unda sizningcha musulmonlar uchun eng xatarli narsa hozir nima?
Menga nisbatan oddiy qilib aytganda javob shuki:
Ilmning ozligidir.
Ustoz Ali Mahmud Umariy (hafizahulloh)
@aqoid_asoslari
Ilm o‘rganishni boshlaganimda, bizga yo‘liqadigan eng katta xatar vahhobiylar deya bilardim. Ertayu kech aytar so‘zim vahhobiylar haqida bo‘lib qoldi. Ahlim(yaqinlarim) va do‘stlarimni ulardan ogohlantirardim. Hatto, jamoat transportida birov bilan tanishsam, ularning xataridan voqif etmay tushmasdim...
So‘ngra ilmiy saviyam biroz yuksalib, dunyoqarashim kengayib, modernizm(jadidchilik) va postmodernizm(yangi jadidchilik)dan xabardor bo‘ldim. Shunda, u vahhobiylardan chandon xatarli ekanini angladim. Balki, vahhobiylar modernizmning ko‘rinishlaridan biri edi xolos. Darslar va uchrashuvlardagi aksar so‘zim modernizm va post modernizmning insoniy tafakkurga umumiy va islomiy tafakkurga xos ta‘siri haqida bo‘lib qoldi...
So‘ngra kvant fizikasi va undan ta‘sirlangan kishilarning o‘rtaga tashlaydigan falsafiy shubhalarini kengroq o‘rgana boshlaganimda, jumlalarga "kvant" so‘zini kiritib gapiradigan, atrofimdagilarga bu shubhalarga diqqatliroq bo‘lishimiz zarurligi, boisi ular bizga yo‘liqadigan shubhalarning eng xatarlisi va nozigi ekanini aytadigan bo‘ldim...
G‘arbdagi musulmonlar bilan yaqindan tanishganimda, biz bilan jamlanadiganlarning aksari Yevropa va Amerikaliklar bo‘lganida, muammolarining ko‘pi ma‘rifat nazariyasi, evolyutsiya nazariyasi, ilohning borligiga aqliy dalil, hijobning shar‘iy hukm sifatida joriy qilingani, yomonlik muamosi, diynning insonparvarligi va hokazolar haqidaligini ko‘rdim. Shunda bu mavzular haqida so‘z boradigan uchrashuvlar, anjumanlar, umumiy va xos darslarni ko‘paytirdim...
O‘tgan holatlarning xulosasi shuki:
Islom – bironta xatar xavf sololmaydigan mutloq oliy(vaqt, joy, muhit, jamiyat yoki shaxsiyatlarga qaydlanmagan) ilohiy(Iloh tomonidan o‘rnatilgan) asosdir. Unga bo‘ysunish va undan ta‘sirlanish bashariy xususiyat bo‘lib, insonga ta‘sir ko‘rsatadigan holatlar bu xususiyatga ham ta‘sir qiladi. Modomiki inson mavjud ekan bashariy xususiyatlar(qaror qabul qilishga ta‘sir qiladigan sifatlar) saqlanib qoladi: Zaydni diyndan burib yuborgan narsa albatta, Amrni ham undan burmaydi. Ko‘pincha muayyan bir hodisa sabab birov Islomga kirgan bo‘lsa, ayni shu hodisa tufayli boshqa birov Islomni tark etganiga guvohi bo‘ldim...
Shu bois birontalaridan Islomga "eng katta xatar" haqida eshitganingizda, aniq bilingki bu uning hozircha ilmi yetgan natijadir. Ilmiy saviyasi yuksalsa, undan boshqa "xatarlar"ni eshitasiz.
Zero, "eng xatarli" bu nisbiy(kimgadir, nimagadir, qachondir va qayergadir va hokazolarga nisbatan xatarli deya baho beriladigan) tushunchadir. Unga nisbatan mutloq(biron narsa bilan qaydlanmagan) tushuncha sifatida muomala qilmaslik zarur...
– Unda sizningcha musulmonlar uchun eng xatarli narsa hozir nima?
Menga nisbatan oddiy qilib aytganda javob shuki:
Ilmning ozligidir.
Ustoz Ali Mahmud Umariy (hafizahulloh)
@aqoid_asoslari