Xitoy omili
Xitoy bugun haqiqiy gegemon davlat. Buni hech kim rad qila olmaydi. Shu yaqin kunlarda ijtimoiy tarmoqlarda va OAVda "Xitoylashuv", "Xitoy xavfi" kabi iboralar tez tez quloqqa chalinmoqda. Vaziyatga o'z fikrim, sabablar va kamtarona bo'lsada yechim berishni niyat qildim.
Shimoldagi katta og'alarni hursand qilish bilan, energetika muammolari, konstitutsiyani yangilash va yana minglab boshqa muammolar bilan ovora bo'lgan paytimiz g'arb OAVlari kamida 2020-yildan beri bong urayotgan Xitoyning tashqi ta'sirining oshishini e'tibordan chetda qoldirdik. Kichik va o'rta biznesni soliqlar, qog'ozbozlik va nepotizm bilan qiynadik. Natijada hozir barmoq bilan sanoqli kuchli asosga ega, xalqaro darajaga chiqqan brendlar bor halos. Hozirda ko'plab biznes vakillari "Xitoy bozorni egallab olayapti" deb dod-voy qilmoqda. Bu qisman to'g'ri lekin tasavvur qiling agar biz WTO (World Trade Organisation - Dunyo savdo tashkiloti) ga 2000 yilda a'zo bo'lganimizda ham huddi shunday bo'lgan bo'lardi. Ya'ni bu "inevitable" qochib bo'lmas qismat edi.
Xitoy omiliga yechim sifatida ko'pchilik proteksionizmni ko'rsatmoqda. Lekin bu hato yechim ekanligini va aksincha bu shunchaki og'riqni keyinroqqa surish ekanligini har qanday iqtisodchi tasdiqlaydi. Haqiqiy yechim ochiq bozor va adolatli bozor qoidalari. Ko'pchilik pessimistik nazar bilan qarasada, men yurtimiz tadbirkorlariga ham, yoshlarga ham ishonaman. Ular nafaqat Xitoy balki boshqa davlatlardan kelgan tadbirkorlarga ham raqiblik qila oladi. Insonlarni yo'qchilik yoki kuchli raqobat sindirmaydi. Insonlarni adolatsizlik sindiradi. Agar bozorda tashqi o'yinchilarga turli xil "privilegiyalar" berilmasa tadbirkorlar qo'rqadigan hech narsa yo'q. Lekin uyini, biznesini kuch bilan olib qo'yilayotgan tadbirkorlar haqida ko'p xabarlar chiqmoqda. Bu albatta achinarli hol.
Hozir ham bo'lsa soliqlarni kamaytirishimiz kerak. Behzod Hoshimov ham Otabek Bakirov ham bu haqda ko'p marotaba yozishdi. Bozorda faqat kuchlilar qolishi kerak. Afsuski bu achchiq haqiqat. Agar raqobatdan qo'rqsangiz yaxshisi boshlamay qo'ya qoling.
@xojiakbarxamdamov
Xitoy bugun haqiqiy gegemon davlat. Buni hech kim rad qila olmaydi. Shu yaqin kunlarda ijtimoiy tarmoqlarda va OAVda "Xitoylashuv", "Xitoy xavfi" kabi iboralar tez tez quloqqa chalinmoqda. Vaziyatga o'z fikrim, sabablar va kamtarona bo'lsada yechim berishni niyat qildim.
Shimoldagi katta og'alarni hursand qilish bilan, energetika muammolari, konstitutsiyani yangilash va yana minglab boshqa muammolar bilan ovora bo'lgan paytimiz g'arb OAVlari kamida 2020-yildan beri bong urayotgan Xitoyning tashqi ta'sirining oshishini e'tibordan chetda qoldirdik. Kichik va o'rta biznesni soliqlar, qog'ozbozlik va nepotizm bilan qiynadik. Natijada hozir barmoq bilan sanoqli kuchli asosga ega, xalqaro darajaga chiqqan brendlar bor halos. Hozirda ko'plab biznes vakillari "Xitoy bozorni egallab olayapti" deb dod-voy qilmoqda. Bu qisman to'g'ri lekin tasavvur qiling agar biz WTO (World Trade Organisation - Dunyo savdo tashkiloti) ga 2000 yilda a'zo bo'lganimizda ham huddi shunday bo'lgan bo'lardi. Ya'ni bu "inevitable" qochib bo'lmas qismat edi.
Xitoy omiliga yechim sifatida ko'pchilik proteksionizmni ko'rsatmoqda. Lekin bu hato yechim ekanligini va aksincha bu shunchaki og'riqni keyinroqqa surish ekanligini har qanday iqtisodchi tasdiqlaydi. Haqiqiy yechim ochiq bozor va adolatli bozor qoidalari. Ko'pchilik pessimistik nazar bilan qarasada, men yurtimiz tadbirkorlariga ham, yoshlarga ham ishonaman. Ular nafaqat Xitoy balki boshqa davlatlardan kelgan tadbirkorlarga ham raqiblik qila oladi. Insonlarni yo'qchilik yoki kuchli raqobat sindirmaydi. Insonlarni adolatsizlik sindiradi. Agar bozorda tashqi o'yinchilarga turli xil "privilegiyalar" berilmasa tadbirkorlar qo'rqadigan hech narsa yo'q. Lekin uyini, biznesini kuch bilan olib qo'yilayotgan tadbirkorlar haqida ko'p xabarlar chiqmoqda. Bu albatta achinarli hol.
Hozir ham bo'lsa soliqlarni kamaytirishimiz kerak. Behzod Hoshimov ham Otabek Bakirov ham bu haqda ko'p marotaba yozishdi. Bozorda faqat kuchlilar qolishi kerak. Afsuski bu achchiq haqiqat. Agar raqobatdan qo'rqsangiz yaxshisi boshlamay qo'ya qoling.
@xojiakbarxamdamov