#hamshiralik #ikkinchi
42-savol: Qaysi kasalliklarda qon tuflash kuzatiladi?
Qon tuflash (gemoptiziya) – bu nafas yo‘llaridan qonning yo‘tal bilan chiqishi. Bu simptom jiddiy kasalliklar belgilari bo‘lib, turli darajadagi patologiyalardan dalolat berishi mumkin. Quyida qon tuflash kuzatilishi mumkin bo‘lgan asosiy kasalliklar sanab o‘tilgan:
1. Nafas olish tizimi kasalliklari
1. Bronxit (o‘tkir yoki surunkali):
• Ko‘pincha oz miqdorda qon aralash balg‘am ajralishi kuzatiladi.
• Surunkali bronxit chekuvchilarda keng tarqalgan.
2. O‘pka absessi:
• Yiring bilan birga qon bo‘lishi mumkin. Qonning miqdori kasallik darajasiga bog‘liq.
3. O‘pka yallig‘lanishi (pnevmoniya):
• Ayniqsa, bakterial yoki virusli etiologiyali pnevmoniyada qon aralash balg‘am kuzatiladi.
4. Bronxoektatik kasallik:
• Nafas yo‘llarining kengayishi natijasida qonli balg‘am paydo bo‘lishi.
5. Tuberkulyoz:
• O‘tkir bosqichda yoki surunkali tuberkulyozda qon tuflash keng tarqalgan.
• Ko‘pincha og‘ir yallig‘lanish yoki o‘pka to‘qimasining buzilishi natijasida kuzatiladi.
6. O‘pka saratoni:
• Qonli balg‘am odatda kasallikning kech bosqichlarida kuzatiladi.
7. Plastik bronxit:
• Kam uchraydi, ammo yo‘tal bilan qon aralash bo‘lishi mumkin.
2. Yurak-qon tomir tizimi kasalliklari
1. O‘pka gipertenziyasi:
• O‘pka tomirlarining bosimi oshishi natijasida qon tuflash mumkin.
2. Yurak yetishmovchiligi (o‘ng qorincha yetishmovchiligi):
• Nafas olishda qiynalish va qon tuflash bilan birga kechishi mumkin.
3. Mitral stenoz:
• Yurak klapanlarining torayishi natijasida qon aylanishining buzilishi va qon tuflash kuzatilishi mumkin.
3. Qon kasalliklari
1. Koagulopatiyalar:
• Qon ivishining buzilishi (gemofiliya yoki trombositopeniya) qon tuflashni keltirib chiqarishi mumkin.
2. Leukemiya:
• Qon kasalliklari fonida qon ketish va qon tuflash xavfi ortadi.
4. Infeksion kasalliklar
1. Sepsis:
• Infeksiya umumiy qon aylanishiga tarqalganda qon tuflash kuzatilishi mumkin.
2. Parazitar infeksiyalar:
• Masalan, echinokokk yoki o‘pka parazitlari tufayli qon tuflash yuzaga kelishi mumkin.
5. Travmalar va tashqi sabablar
1. Ko‘krak qafasi travmasi:
• O‘pka to‘qimasining jarohat olishi qon tuflashga olib keladi.
2. Tibbiy manipulyatsiyalar:
• Bronxoskopiya, biopsiya yoki nafas yo‘llarining diagnostik tekshiruvlarida qon tuflash yuzaga kelishi mumkin.
6. O‘pka tromboemboliyasi (O‘TE):
• O‘pka arteriyasining tromb bilan tiqilib qolishi natijasida o‘tkir qon tuflash va nafas yetishmovchiligi kuzatiladi.
7. Idiopatik gemoptiziya:
• Ba’zi hollarda qon tuflashning sababi aniqlanmasligi mumkin.
Qon tuflash har doim jiddiy simptom hisoblanadi va sababini aniqlash uchun darhol shifokor bilan maslahatlashish zarur. Shuningdek, kerakli diagnostik tadqiqotlar, jumladan rentgen, KT, bronxoskopiya yoki laborator tekshiruvlar o‘tkaziladi.
Yana ham ko'proq ma'lumotlar
@tibbiyot_haqida kanalida
42-savol: Qaysi kasalliklarda qon tuflash kuzatiladi?
Qon tuflash (gemoptiziya) – bu nafas yo‘llaridan qonning yo‘tal bilan chiqishi. Bu simptom jiddiy kasalliklar belgilari bo‘lib, turli darajadagi patologiyalardan dalolat berishi mumkin. Quyida qon tuflash kuzatilishi mumkin bo‘lgan asosiy kasalliklar sanab o‘tilgan:
1. Nafas olish tizimi kasalliklari
1. Bronxit (o‘tkir yoki surunkali):
• Ko‘pincha oz miqdorda qon aralash balg‘am ajralishi kuzatiladi.
• Surunkali bronxit chekuvchilarda keng tarqalgan.
2. O‘pka absessi:
• Yiring bilan birga qon bo‘lishi mumkin. Qonning miqdori kasallik darajasiga bog‘liq.
3. O‘pka yallig‘lanishi (pnevmoniya):
• Ayniqsa, bakterial yoki virusli etiologiyali pnevmoniyada qon aralash balg‘am kuzatiladi.
4. Bronxoektatik kasallik:
• Nafas yo‘llarining kengayishi natijasida qonli balg‘am paydo bo‘lishi.
5. Tuberkulyoz:
• O‘tkir bosqichda yoki surunkali tuberkulyozda qon tuflash keng tarqalgan.
• Ko‘pincha og‘ir yallig‘lanish yoki o‘pka to‘qimasining buzilishi natijasida kuzatiladi.
6. O‘pka saratoni:
• Qonli balg‘am odatda kasallikning kech bosqichlarida kuzatiladi.
7. Plastik bronxit:
• Kam uchraydi, ammo yo‘tal bilan qon aralash bo‘lishi mumkin.
2. Yurak-qon tomir tizimi kasalliklari
1. O‘pka gipertenziyasi:
• O‘pka tomirlarining bosimi oshishi natijasida qon tuflash mumkin.
2. Yurak yetishmovchiligi (o‘ng qorincha yetishmovchiligi):
• Nafas olishda qiynalish va qon tuflash bilan birga kechishi mumkin.
3. Mitral stenoz:
• Yurak klapanlarining torayishi natijasida qon aylanishining buzilishi va qon tuflash kuzatilishi mumkin.
3. Qon kasalliklari
1. Koagulopatiyalar:
• Qon ivishining buzilishi (gemofiliya yoki trombositopeniya) qon tuflashni keltirib chiqarishi mumkin.
2. Leukemiya:
• Qon kasalliklari fonida qon ketish va qon tuflash xavfi ortadi.
4. Infeksion kasalliklar
1. Sepsis:
• Infeksiya umumiy qon aylanishiga tarqalganda qon tuflash kuzatilishi mumkin.
2. Parazitar infeksiyalar:
• Masalan, echinokokk yoki o‘pka parazitlari tufayli qon tuflash yuzaga kelishi mumkin.
5. Travmalar va tashqi sabablar
1. Ko‘krak qafasi travmasi:
• O‘pka to‘qimasining jarohat olishi qon tuflashga olib keladi.
2. Tibbiy manipulyatsiyalar:
• Bronxoskopiya, biopsiya yoki nafas yo‘llarining diagnostik tekshiruvlarida qon tuflash yuzaga kelishi mumkin.
6. O‘pka tromboemboliyasi (O‘TE):
• O‘pka arteriyasining tromb bilan tiqilib qolishi natijasida o‘tkir qon tuflash va nafas yetishmovchiligi kuzatiladi.
7. Idiopatik gemoptiziya:
• Ba’zi hollarda qon tuflashning sababi aniqlanmasligi mumkin.
Qon tuflash har doim jiddiy simptom hisoblanadi va sababini aniqlash uchun darhol shifokor bilan maslahatlashish zarur. Shuningdek, kerakli diagnostik tadqiqotlar, jumladan rentgen, KT, bronxoskopiya yoki laborator tekshiruvlar o‘tkaziladi.
Yana ham ko'proq ma'lumotlar
@tibbiyot_haqida kanalida