O’zbek xalq maqollari (Muallif: Alisher Ashurov)
10. Bu maqolni biror ishning uddasidan chiqolmasa ham hadeb behuda urinaveradigan odamlarga nisbatan kinoya tarzida qo’llaydilar. Qaysi maqol?
Yiqilgan – kurashga to’ymas. Qabul: Yutqazgan o’yinga to’ymas, yiqilgan kutashga.
20. Birovdan biror nima so’ralsa-yu, u bo’la turib bermasa, yaqin odaming boshingga mushkul ish tushib turganda ko’makka kelmasa, shu maqol ishlatiladi. Qaysi maqol?
Zorimiz bor, zo’rimiz yo’q.
30. Biror falokat, halokat, xavf-xatarning oldini olishda, bartaraf etishda hamma baravar harakat qilishi, jon kuydirishi, birov ishlab, birov chetga chiqib turmasligi lozimligini uqtirganda mazkur maqol ishlatiladi. Qaysi maqol?
Kemaga tushganning joni bir.
40. Bu maqol sal “jir bitgan”, ya’ni amal tekkan, boyigan, imkoniyati kengaygan damlarda bosar-tusarini bilmay qolgan kishilarga qarata kinoya, istehzo sifatida ishlatiladi. Maqolni uy hayvonini ishlatib ayting.
Semizlikni qo’y ko’tarar
50. Bu maqolni birov nima qilsa, shuni qilgisi, birov nima kiysa, shuni kiygisi keladigan, birovga ko’r-ko’rona ergashishga harakat qiladigan odamlarga nisbatan kinoya tarzida qo’llanadi. Maqolni ikkita jonzot, hayvon nomini qo’shib ayting.
Otga taqa qoqqanda, qurbaqa oyog’ini ko’tarar. (Qabul: Otga taqa qoqqanda, eshak oyog’ini ko’taribdi)