Bugungi kunda qay darajada aktualligini bilmadim-u, oʻz davri uchun "Sarmoyador" moliya boʻyicha darslik vazifasini oʻtay olgan. Teodor Drayzer birjadagi operatsiyalarni ikir-chikirigacha tasvirlaydi. Oʻsha davrda har bir soʻz pul boʻlgani, shu bois yozuvchilar katta-katta asarlar yozishgani bor gap. Boshqa tomondan, bu oʻziga xos anʼana edi. Badiiy asar yirik boʻlishi qoida edi goʻyo.
"Sarmoyador"da moliyaviy masalalar tasviri bir necha yuzlab sahifani egallaydi. Boshida shunday oʻrinlarda ozgina zerikdim. Biroq keyin yozuvchi shunchaki soʻz koʻpaytirish uchun emas, oʻquvchining koʻz oldida manzarani bus-butun gavdalantirish uchun shunday qilganini tushundim. Bunda oʻquvchidan ham qunt va ziyraklik talab qilinadi, chunki jarayon juda murakkab.
Shu oʻrinda Drayzerning bilimiga ham tan berish kerak. "Amerika fojiasi"da sud-huquq tizimini, bu asarida esa moliya dunyosini mukammal bilishiga guvoh boʻlamiz. Klassik asarlar aynan shunisi bilan ham ajralib turadi. Bugungi yozuvchilarda biror nima yozish uchun istak va gʻoya bor, ammo ensiklopedik bilim yoʻq. Zamondosh adiblar taxminan shunday yozishadi: "U shifoxonaga kirdi. Doktor unga ogʻir xasta ekanini aytdi. Buni eshitib larzaga tushdi".
Drayzer esa bino tasviriga bir necha sahifani ajratadi: qachon qurilgani, qanday meʼmorchilik uslubiga oidligi, qurilishda qanday materiallardan foydalanilgani, eshik va derazalari qandayligi, binoning oʻziga xos xususiyatlari. Keyin "ogʻir xastalik"ka oʻtadi. Tibbiyot darsligidan parcha oʻqiysiz. Kasallikning barcha simptomlaridan, oqibatlaridan xabardor boʻlasiz. Garchi voqealar rivojida boshqa ishtirok etmasa-da shifokor ham odam, uning ham tashqi koʻrinishi, xarakteri, kasbiy faoliyati va jindek shaxsiy hayotiga toʻxtalib oʻtiladi. "Larzaga tushish" esa kulminatsiya. Vaziyat shunday tasvirlanadiki, siz ham larzaga tushasiz.
Klassik asarlar shunisi bilan ham qadrli. Unda hech nimaga, hatto eng mayda tafsilotlarga ham yuzaki yondashilmaydi va sizga ham shuni oʻrgatadi. Shu bois ham nima oʻqishni bilmay turgan odamga klassika oʻqishni tavsiya qilaman doim.
@salimov_blogi
"Sarmoyador"da moliyaviy masalalar tasviri bir necha yuzlab sahifani egallaydi. Boshida shunday oʻrinlarda ozgina zerikdim. Biroq keyin yozuvchi shunchaki soʻz koʻpaytirish uchun emas, oʻquvchining koʻz oldida manzarani bus-butun gavdalantirish uchun shunday qilganini tushundim. Bunda oʻquvchidan ham qunt va ziyraklik talab qilinadi, chunki jarayon juda murakkab.
Shu oʻrinda Drayzerning bilimiga ham tan berish kerak. "Amerika fojiasi"da sud-huquq tizimini, bu asarida esa moliya dunyosini mukammal bilishiga guvoh boʻlamiz. Klassik asarlar aynan shunisi bilan ham ajralib turadi. Bugungi yozuvchilarda biror nima yozish uchun istak va gʻoya bor, ammo ensiklopedik bilim yoʻq. Zamondosh adiblar taxminan shunday yozishadi: "U shifoxonaga kirdi. Doktor unga ogʻir xasta ekanini aytdi. Buni eshitib larzaga tushdi".
Drayzer esa bino tasviriga bir necha sahifani ajratadi: qachon qurilgani, qanday meʼmorchilik uslubiga oidligi, qurilishda qanday materiallardan foydalanilgani, eshik va derazalari qandayligi, binoning oʻziga xos xususiyatlari. Keyin "ogʻir xastalik"ka oʻtadi. Tibbiyot darsligidan parcha oʻqiysiz. Kasallikning barcha simptomlaridan, oqibatlaridan xabardor boʻlasiz. Garchi voqealar rivojida boshqa ishtirok etmasa-da shifokor ham odam, uning ham tashqi koʻrinishi, xarakteri, kasbiy faoliyati va jindek shaxsiy hayotiga toʻxtalib oʻtiladi. "Larzaga tushish" esa kulminatsiya. Vaziyat shunday tasvirlanadiki, siz ham larzaga tushasiz.
Klassik asarlar shunisi bilan ham qadrli. Unda hech nimaga, hatto eng mayda tafsilotlarga ham yuzaki yondashilmaydi va sizga ham shuni oʻrgatadi. Shu bois ham nima oʻqishni bilmay turgan odamga klassika oʻqishni tavsiya qilaman doim.
@salimov_blogi