Info-qallobning 13 alomati
Menga “Info-qallob” soxta trenerlarni qanday aniqlasa boʻladi degan savolni koʻp berishyapti. Men esa soʻrovchilarni trening nima va trenerlar qanday boʻlishi haqida yozilgan uzun maqolalarimga yoʻnaltiribman.
Soddaligim qursin... Shu qalloblar uchun maydon va minbar qilib bergan tadbirchiga murojaat qilinganda: “Bizda chiqqan odam ertaga yana nima deyishini 100% bila oladigan qobiliyatimiz yoʻq” deb hazilmi, chin qilibmi shunday javob berdi.
Oldindan kim nima deyishini bilmaslik mumkin lekin saviyasizning saviyasizligini bilish qiyin emas. Ayniqsa tajribali tadbirkor uchun.
Mayli, uzun maqola oʻqishga odamlarning toqati yoʻq. Katta biznesmenlar odam ajrata olish qobiliyatiga ham ishonch yoʻq holatda ekanmiz. Bunday vaziyatda yangi velosiped yasamay bu muammo allaqachon urchib, odamlarni xonavayron qilib ketgan joy Rossiyada yashovchilar fikri bilan tanishtiraman. Ular ishlatgan odatiy “info-s” iborasini men info-qalloblar (yoki info-trutsiklar?) deb almashtirdim. Oxirgi ikkitasini oʻzim qoʻshdim, chunki bu Oʻzbekistonga hos holat:
1. Real tasdiqlangan qobiliyat koʻnikmalari, bilimlari yoʻq. Ularning daʼvolarini tekshirish qiynmas, odatda ichi boʻmboʻshligi tez ayon boʻladi.
2. Tez va nihoyatda katta boyib ketish sehrli tayoqchasini vaʼda qilishadi. Ular tajribasiz, hayotdan tushkunlikka tushgan, umidsizlanib oʻzidan ishonch yoʻqotgan odamlarni oʻzlariga oʻlja qilib ruhlantiruvchi vaʼdalar berishadi.
3. Info-qallob har ishning ustasi. Bilmaydigan, qilmaydigan narsasi yoʻq. Kamdan kan ular muayyan soha ichida qolishadi. Asosan trendga qarab mavzu tanlaydilar va shu mavzuni oʻzlarini yorvoradigan qilib koʻrsatadilar.
4. Har doim va doimo pozitiv fikrlashga chaqiradi. Havodan pul qilish va oʻziga oʻta ishonib ketishga daʼvat qiladi. Pozitiv fikrlashga undash orqali oʻziga nisbatan tanqidiy qarashdan berkinib oladi. Bu odamlarning pulini muntazam sogʻish uchun juda qulay sharoit yaratadi.
5. Ishi yurishib ketgan info-qalloblar toʻdalanib olishadi (manbada “tabor” deyilgan). Ular yolgʻiz yurmaydilar, nuqul tusovkalar uyushtirib, rasmlarga tushib bir birining mijozlar auditoriyasi bilan alishib turadilar, shu tariqa sotish varonkasini kengaytiradilar.
6. Muvafaqqiyatli shahs imijini koʻz-koʻz qiladilar. Asosiy attributlar:i qimmat mashina, qimmat soat va xorijga sayohat qilib u yerdan reportaj olib borish.
7. Info-qallobning real koʻnikmalari (undan boshqalari yoʻq) bu:
- Notiqlik
- Aktyorlik mahorati — obrazga boshi bilan ketadi.
- Yuz va qoʻl harakatlarini mahorat bilan harakatlantira olish.
8. Ahmoqona savollar oqimiga oldi-qochdisi koʻp, konkret boʻlmagan ahmoqona javoblar.
9. Mashhur va katta muvaffaqiyatga erishgan shahslar, brendlar bilan oʻzini bogʻliq qilib koʻrsatadi, birga tushgan rasmlarnini tinmay koʻz-koʻz qiladi.
10. Biron muvaffaqiyatga erishib qolgan yoki yangi info-qallobga aylangan shogirdlari bilan tinmay maqtanadi. Bular oz boʻladi, borini koʻpirtirib koʻrsatadi. Shogirdlari koʻpligini taʼkidlab turadi.
11. Balandparvoz va jarangli soʻzlar koʻp boʻladi. Ammo bironta tekshirib koʻrsa boʻladigan raqamlar yoki faktlar boʻlmaydi.
12- Oʻzbekiston uchun xos
Oldi qochdi manbasiz, din niqobida beriladigan taʼsirli rivoyatlar aytib vaqtni va eʼtiborni sarf qiladi.
13-... bu ham Oʻzbekistonga xos.
Latifa oʻrinli-oʻrinsiz kelib qolsa uni qoldirmay aytib beradi va oʻzining latifasiga oʻzi hiringlab kulib qoʻyadi (shu joyda artislik ishlmaydi, yaxshi hajviyachilar boshqalarni kuldirib oʻzining hajvidan kulmaydi). Vaqtning katta qismi shu rivoyatbozlik va latifalarga oʻtib ketadi.
(“Kelgan mehmonni qaytarib boʻlmaydi”, desa kerakda)
Qoʻlimdan kelganicha qisqartirib yozdim.
Jamshid Muslimov
@Subnazar
Menga “Info-qallob” soxta trenerlarni qanday aniqlasa boʻladi degan savolni koʻp berishyapti. Men esa soʻrovchilarni trening nima va trenerlar qanday boʻlishi haqida yozilgan uzun maqolalarimga yoʻnaltiribman.
Soddaligim qursin... Shu qalloblar uchun maydon va minbar qilib bergan tadbirchiga murojaat qilinganda: “Bizda chiqqan odam ertaga yana nima deyishini 100% bila oladigan qobiliyatimiz yoʻq” deb hazilmi, chin qilibmi shunday javob berdi.
Oldindan kim nima deyishini bilmaslik mumkin lekin saviyasizning saviyasizligini bilish qiyin emas. Ayniqsa tajribali tadbirkor uchun.
Mayli, uzun maqola oʻqishga odamlarning toqati yoʻq. Katta biznesmenlar odam ajrata olish qobiliyatiga ham ishonch yoʻq holatda ekanmiz. Bunday vaziyatda yangi velosiped yasamay bu muammo allaqachon urchib, odamlarni xonavayron qilib ketgan joy Rossiyada yashovchilar fikri bilan tanishtiraman. Ular ishlatgan odatiy “info-s” iborasini men info-qalloblar (yoki info-trutsiklar?) deb almashtirdim. Oxirgi ikkitasini oʻzim qoʻshdim, chunki bu Oʻzbekistonga hos holat:
1. Real tasdiqlangan qobiliyat koʻnikmalari, bilimlari yoʻq. Ularning daʼvolarini tekshirish qiynmas, odatda ichi boʻmboʻshligi tez ayon boʻladi.
2. Tez va nihoyatda katta boyib ketish sehrli tayoqchasini vaʼda qilishadi. Ular tajribasiz, hayotdan tushkunlikka tushgan, umidsizlanib oʻzidan ishonch yoʻqotgan odamlarni oʻzlariga oʻlja qilib ruhlantiruvchi vaʼdalar berishadi.
3. Info-qallob har ishning ustasi. Bilmaydigan, qilmaydigan narsasi yoʻq. Kamdan kan ular muayyan soha ichida qolishadi. Asosan trendga qarab mavzu tanlaydilar va shu mavzuni oʻzlarini yorvoradigan qilib koʻrsatadilar.
4. Har doim va doimo pozitiv fikrlashga chaqiradi. Havodan pul qilish va oʻziga oʻta ishonib ketishga daʼvat qiladi. Pozitiv fikrlashga undash orqali oʻziga nisbatan tanqidiy qarashdan berkinib oladi. Bu odamlarning pulini muntazam sogʻish uchun juda qulay sharoit yaratadi.
5. Ishi yurishib ketgan info-qalloblar toʻdalanib olishadi (manbada “tabor” deyilgan). Ular yolgʻiz yurmaydilar, nuqul tusovkalar uyushtirib, rasmlarga tushib bir birining mijozlar auditoriyasi bilan alishib turadilar, shu tariqa sotish varonkasini kengaytiradilar.
6. Muvafaqqiyatli shahs imijini koʻz-koʻz qiladilar. Asosiy attributlar:i qimmat mashina, qimmat soat va xorijga sayohat qilib u yerdan reportaj olib borish.
7. Info-qallobning real koʻnikmalari (undan boshqalari yoʻq) bu:
- Notiqlik
- Aktyorlik mahorati — obrazga boshi bilan ketadi.
- Yuz va qoʻl harakatlarini mahorat bilan harakatlantira olish.
8. Ahmoqona savollar oqimiga oldi-qochdisi koʻp, konkret boʻlmagan ahmoqona javoblar.
9. Mashhur va katta muvaffaqiyatga erishgan shahslar, brendlar bilan oʻzini bogʻliq qilib koʻrsatadi, birga tushgan rasmlarnini tinmay koʻz-koʻz qiladi.
10. Biron muvaffaqiyatga erishib qolgan yoki yangi info-qallobga aylangan shogirdlari bilan tinmay maqtanadi. Bular oz boʻladi, borini koʻpirtirib koʻrsatadi. Shogirdlari koʻpligini taʼkidlab turadi.
11. Balandparvoz va jarangli soʻzlar koʻp boʻladi. Ammo bironta tekshirib koʻrsa boʻladigan raqamlar yoki faktlar boʻlmaydi.
12- Oʻzbekiston uchun xos
Oldi qochdi manbasiz, din niqobida beriladigan taʼsirli rivoyatlar aytib vaqtni va eʼtiborni sarf qiladi.
13-... bu ham Oʻzbekistonga xos.
Latifa oʻrinli-oʻrinsiz kelib qolsa uni qoldirmay aytib beradi va oʻzining latifasiga oʻzi hiringlab kulib qoʻyadi (shu joyda artislik ishlmaydi, yaxshi hajviyachilar boshqalarni kuldirib oʻzining hajvidan kulmaydi). Vaqtning katta qismi shu rivoyatbozlik va latifalarga oʻtib ketadi.
(“Kelgan mehmonni qaytarib boʻlmaydi”, desa kerakda)
Qoʻlimdan kelganicha qisqartirib yozdim.
Jamshid Muslimov
@Subnazar