Marketing bo'limi

Mevali mashina?

Tashkent City Mall’da tabiiy mevalar, aniqrogʻi, olmalar bilan bezatilgan mashina paydo boʻldi. Buni “Asil” brendi oʻzining sharbatlari tabiiyligini koʻrsatish uchun mashinani shunday bezatishga qaror qilgan.

Unga qancha olma ketgani va ularning taqdiri nima boʻlishi ma’lum emas. Siz bu yurishga qanday qaraysiz?

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

Pinterest 2025-yilda ommalashishi kutilayotgan rangni e'lon qildi.

Pinterest oʻz saytida yozishicha 2025-yilda Y va Z avlod (1980-2012-yillar oraligʻida tugʻilganlar) orasida olcha rangi trend rang boʻlishi tahmin qilinyapti.

Unga koʻra pardoz vositalari (makeup), taomlar(cuisine), interyer dizaynlari kabi koʻplab yoʻnalishlar bu yilda olcha rangidagi dizaynlarga (Cherry Coded) urgʻu berishadi.

Sizningcha, yana qanday ranglar 2025-yilda ommalashishi mumkin? Fikrlaringizni izohlarda yozib qoldiring.

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

Alif 20 mln dollar investitsiya jalb qildi

"Alif" AQSHning "Accial Capital" kompaniyasidan 20 million dollar investitsiya jalb qilishga muvaffaq bo'ldi. Bu haqda kompaniya axborot xizmati "Marketing bo'limi"ga xabar berdi.

Ushbu kelishuvni amalga oshirishda "Nairang Capital" и "TMT Global Advisors" konsultatsion yordam taqdim etgan.

Ta'kidlanishicha, bu mablag‘lar "Nasiya" xizmatining imkoniyatlarini kengaytirish, uning bozordagi o‘rnini mustahkamlash va O‘zbekistonda moliyaviy ommaboplikni targ‘ib qilishga yo‘naltiriladi.

Kompaniya "Nasiya" xizmati orqali O‘zbekistondagi iste’molchilarga 24 oygacha bo‘lgan muddatga shariat normalariga muvofiq tovarlar va xizmatlar uchun chakana moliyalashtirishni taqdim etadi. Jalb etilgan barcha mablag‘lar islom moliyasi tamoyillariga muvofiq tuzilgan bo‘lib, bu Alifning shariat me’yorlariga va axloqiy moliyaviy amaliyotlarga sodiqligini ta’kidlaydi.

"Accial Capital bilan hamkorlik foydalanuvchilarimiz uchun moliyaviy imkoniyatlarni kengaytirish yo‘lidagi katta qadamdir. Accial Capital bilan bizning ijtimoiy mas’uliyat va moliyalashtirish qadriyatlarimiz o'xshash. Ishonchimiz komilki, ushbu hamkorlik yechimlarimizni kengaytirishga va barqaror va arzon moliyaviy sektorni rivojlantirishga hissa qo‘shishga yordam beradi", - dedi Alif kompaniyasining O‘zbekistondagi bosh direktori Nuriddin Lafizov.

Ushbu investitsiyalarni hisobga olgan holda, 2024-yilda "Alif" tomonidan O‘zbekistonga xalqaro investorlardan jalb qilingan mablag‘larning umumiy hajmi taxminan 50 million dollarga yetdi. O‘zbekiston bozoriga kirganidan beri "Alif" kompaniyasi O‘zbekiston uchun 150 million dollardan ortiq ulushli va qarz investitsiyalarini jalb qildi, bu kompaniyaning izchil o‘sishi va investorlarning Markaziy Osiyoda moliyaviy infratuzilmani rivojlantirishdagi asosiy roliga bo‘lgan ishonchini aks ettiradi, deya ta'kidlanadi kompaniya xabarida.

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

Qadoq dizaynidagi oʻzgarish ushbu kompaniyaning yillik daromadini $300 000 000 gacha oshirgan. Qanday?

“Spindrift” kompaniyasi oʻz mahsulotlari sotuvini oshirish maqsadida ularning qadoq dizaynini oʻzgartirishga qaror qiladi. Yangi qadoqda ular kompaniyaning “asosiy missiyasi”ni ifodalashga harakat qiladi.

Kompaniya oʻz segmentidagi boshqa kompaniyalardan ichimliklariga haqiqiy meva sharbatidan foydalanishi bilan ajralib turgan. Lekin dastlabki dizayn bu jihatni to'lig'icha o'zida aks ettirib bera olmagan:

— Dizayndagi chalkashlik, umumiylik va oshiqcha detallar koʻp boʻlgan;
— Eski dizayndagi “yangi siqilgan” (fresh squeezed) iborasi juda umumiy koʻringan;
— Qadoqga yozilgan kaloriyalar miqdorining kamligi va “shakarsiz” soʻzlari uni parhez ichimlikka oʻxshatib qoʻygan.

2016-yildagi rebrendingda kompaniya bu va boshqa xatolarni to'g'rilagan. Yangi qadoqda:

— Meva surati yirik planda oʻrtaga joylashtirilgan;
— “Yangi siqilgan” iborasi “Haqiqiy meva sharbati” iborasiga almashtirilgan;
— Oshiqcha yozuvlar olib tashlangan;
— Bankaning yarmi rang bilan bo'yalgan, xuddi bu orqali mahsulotning yarmi meva suvi bilan to'ldirilgan deyishga harakat qilingandek.

Qadoq dizaynidagi bir necha oʻzgarishlar bilan savdo hajmi ortishi natijasjda kompaniyaning yillik daromadini keskin oshirishgan. Siz yana shunday qanday misollarni bilasiz?

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

Avvalgi maqolamizda aytib o'tganimizdek, bu yil Telegramning premium versiyasidan foydalanuvchilar soni o'tgan yillardagi foydalanuvchilar sonidan sezilarli darajada oshib, 12 millionga yetdi. Bu haqida Telegram Premium kanali xabar bergan.

"Bizni doimiy tarzda qo'llab-quvvatlagan Premium obunachilariga o'z minnatdorchiligimizni bildiramiz. Ularning qo'llab-quvvatlashlari deyarli 1 mlrd foydalanuvchisi bo'lgan Telegram'ga yana yangi xususiyatlar va qulayliklar qo'shishda davom etishi uchun yordam beradi", deb yozgan Telegram Premium kanali.

Quyidagi link orqali siz ham Premium obunachisi bo'lishingiz yoki oilangiz va do'stlaringizga Premium obuna sovg'a qilishingiz mumkin.

Obuna bo'lish | Sovg'a qilish

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

Brend "nima" va "qachon" savollariga aniq javob berishi kerak. Misol bilan ko'rib chiqamiz

Amerikaning "LaCroix" ichimlik kompaniyasi 2002-yilgacha faqatgina sof mineral suv ishlab chiqargan. Avval "Nima?" savoliga uning javobi shunday edi. "Qachon?"ga esa quyidagicha javob bo'lgan: "Tetiklashishni xohlaganingda ich".

Brend 1981-yildan 2002-yilgacha mana shunday pozitsiyada ko'rsatib kelgan, ammo o'sha yildan boshlab oddiy suvlar bilan bellashishni to'xtatib, o'zini "gazli suv" sifatida tanishtirishni boshladi, ya'ni yo'nalishini o'zgartirdi.

Qadoqlarini ham yorqinroq qilishni boshlagan. Shundan keyin yuqoridagi savollarga javoblar ham o'zgargan.

Nima: "LaCroix" oddiy gazli suvdan (soda) yaxshiroq.

Qachon: Lazzatlanishni xohlaganingda iste'mol qil.

"LaCroix" 2016-yilda o‘zining eng yuqori cho‘qqisiga chiqdi va yillik sotuv hajmi taxminan 500 million dollarni tashkil etdi (kompaniya rasmiy raqamlarni e’lon qilmaydi). Bu o'zgarish boshqa brendlarni ham ilhomlantirgan, o'zgarishga majbur qilgan.

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

Bu brend mahsulot narxlarini ularning qadoqlariga chiqaradi. Nega deysizmi? Hozir tushuntirib beramiz

"Penny" — bu Germaniyadagi supermarket bo'lib, boshqa supermarketlardan o'zining ko'plab chegirmalar taklif qilishi bilan ajralib turadi. Uning mijozlarining asosiy qismini Germaniyadagi inflyatsiya va narxlarning tez-tez o'zgarib turishidan shikoyat qiluvchi odamlar tashkil qiladi.

"Penny" o'zining raqobatchilaridan narxlari bilan emas, balki mijozlarning ishonchi bilan ajralib turishni xohlagan va "ServicePlan" reklama agentligi bilan "Price Packs" g'oyasini ishlab chiqqan.

Bunda supermarket kundalik mahsulotlar (yormalar, non, tuz va hokazo) qadoqlariga ularning narxlarini bosib chiqargan. Bu orqali mijozlarga "Bizda narxlar o'zgarmas" degan xabarni berishga harakat qilgan.

Kompaniya boshqalardan farqli ravishda, asosiy fokusini faqatgina mahsulot sotuviga emas, balki mijoz ishonchini qozonishga qaratgan.

Natija qanday?

Sotuv oshishi, ijtimoiy tarmoqlarda shov-shuv va mijozlardan iliq fikrlar.

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

Unitaz, termos, skotch, flomaster. Biz bilgan mahsulotlar nomi haqida qiziqarli faktlar!

Quyidagi so‘zlar sizga tanish tuyulishi mumkin, ammo aslida ular tarixiy kelib chiqishiga ko‘ra mashhur brend nomlari hisoblanadi.

Unitaz

Bu nom 1909-yilda sanitariya jihozlari ishlab chiqarishni boshlagan ispan kompaniyasi — "Unitas" nomidan kelib chiqqan. Qizig‘i shundaki, bu so‘z “Birlik” ma’nosini bildiradi.

Skotch

Nom 3M kompaniyasining “Scotch Tape” brendidan olingan. Rus tilida esa har qanday shaffof yopishtiruvchi lenta “skotch” deb ataladi.

Termos

“Thermos” dastlab Janubiy Afrikadagi vakuum kolbalar asosida shisha buyumlar ishlab chiqargan “Berlin” kompaniyasining mahsuloti. Bugungi kunda issiqlikni saqlovchi istalgan idish “termos” deb ataladi.

Flomaster

Bu yorqin ranglarda chiza oladigan markerlarni birinchi bo‘lib ishlab chiqargan yapon brendi — “Flo-master”.

Keds (keda)

Nom Amerikadagi “Keds” brendidan olingan. Bizda bu atama tekis “podoshva”li sport oyoq kiyimiga nisbatan qo‘llaniladi.

Kserekopiya

Avvaliga u “Xerox” kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan nusxa olish texnologiyasi nomi edi. Endi ko‘plab joylarda nusxa olish apparatlari bir nom bilan “kserekopiya” deb ataladi.

Jeep

“Jeep” aslida “Chrysler” kompaniyasining SUV avtomobillari brendi edi. Hozirda esa yo‘ltanlamas avtomobillarni odatda “jeep” deb atashadi.

Pampers

Bu “Procter & Gamble” kompaniyasining “Pampers” nomli bolalar tagligi mahsuloti edi. Hozirgi kunda xalq orasida bolalar uchun chiqarilgan har qanday bir martalik taglik “pampers” deb ataladi.

Jakuzzi

Bu nom “Jacuzzi” kompaniyasi mahsulotining atoqli nomi edi, hozir esa massajli vannalarni umumiy holda “jakuzzi” deb atashadi.

Aspirin

Aspirin “Bayer” kompaniyasining mahsulot nomi edi. Bu og‘riq qoldiruvchi va isitma tushiruvchi vosita o‘z davrida shu qadar mashhur bo‘ldiki, hozir deyarli barcha salitsil kislotasi asosida tayyorlangan dorilarni oddiygina “aspirin” deb atashadi.

Siz ham shunga o‘xshash boshqa qiziqarli brend nomlarini bilasizmi? Ularni biz bilan baham ko‘ring.

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

Savdoni oshiruvchi marketing vebinariga taklif qilamiz! 🎯📈

Azizjon Gapparov – marketing va biznes bo‘yicha 20 yillik xalqaro va mahalliy tajribaga ega mutaxassis – bugun, soat 20:00 da o‘z vebinarini yopiq Telegram kanalida o‘tkazadi. 🕗📲

🎟 Qatnashish uchun quyidagi havola orqali ro‘yxatdan o‘ting:
👉 Havola

Hamkorlik materiali

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

O‘zbekistonda nechta xorijiy kompaniya bor?

O‘zbekistonda 1-dekabr holatiga ko‘ra xorijiy sarmoya ishtirokidagi 15 450 ta kompaniya faoliyat yuritmoqda.

Hozirda birinchi o‘rinni 3372 ta kompaniya bilan Xitoy egallab turibdi. Taqqoslash uchun, ikkinchi o‘ndagi Rossiya sarmoyasi ishtirokidagi korxonalar soni 3067 tani tashkil etadi.

Uchinchi o‘rinni esa 1922 ta firma bilan Turkiya saqlab qolmoqda.

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

Bitta oʻzingizga — bitta muhtojlarga. “TOMS” oyoq kiyim brendi tarixi

Biznesda o’sish va qulashlar bo’lib turadi. Ammo jamiyatga foyda keltirayotgan bizneslarni cho’kishi ba’zan insonni hafa qiladi. Bugun biz TOMS oyoq kiyimlari haqida gaplashamiz.

2002-yilda Bleyk Maykovskiy o’zining Argentinaga bo’lgan safari davomidako’plab bolalar oyoq kiyimsiz yugurib yurganini ko’radi. U bu muammoga yechim qidirishni boshlaydi va shunda oyoq kiyim tarqatayotgan ayolni uchratib qoladi. O’zining oyoq kiyim distributsiyasi bilan shug’ullanganida olgan tajribasi orqali u ayolga yordam berishga qaror qiladi.

O’sha paytlarda, alpargata oyoq kiyimlari Argentinada juda mashhur edi, ammo Shimoliy Amerikada bu turdagi oyoq kiyimlarni hech kim bilmasdi. Bu vaziyatdan foydalanib, Bleyk Maykovskiy “Tomorrow’s Shoes” brendiga asos soldi va bu keyinchalik “Tom’s shoes”ga rebranding qilindi.

Oyoq kiyimlar Shimoliy Amerika bozori uchun yangi va kiyish uchun qulay bo’lgani uchun odamlar orasida keng tarqaldi. Birinchi yilning o’zidayoq 10.000 juft oyoq kiyim sotildi. Lekin kompaniyaning maqsadi foyda qilish emas edi. Ular Argentinadagi muammoni hal qilishni maqsad qilishgandi.

Shuning uchun ham TOMS oyoq kiyimlari “One for One”(“Birga bir”) shiorini e’lon qildi. Bunda har bitta sotib olingan oyoq kiyim uchun Agrentinada muhtoj odamlar uchun bitta oyoq kiyim tekinga beriladi. Odamlar mahsulotni sinab ko’rmagan bo’lsa, undan jamiyatga beriladigan foydasini yaxshi ko’rib qolishgan edi.

Kundan kunga savdo hajmi o’sib bordi,2012-yilning o’zidayoq 2 million juft oyoq kiyim dunyo bo’ylab muhtoj odamlarga tarqatildi.

Ammo sekin asta odamlarda “bu qilinayotgan ishlar, rostan ham muhtojlarga yordam beradimi?” degan fikr paydo bo'la boshladi. Bunga sabab TOMS oyoq kiyimini tarqatgan davlatlar matbuotlarida “TOMS aslida yordam beradimi?” degan maqolalar chiqishni boshlashdi. Shundan keyin katta oyoq kiyim kompaniyasi qulashni boshladi.

TOMS qulayotgan paytda, boshqa oyoq kiyim brendlari uning o’ziga xosligi bo’lgan alpargata dizaynini ko’chirishni boshlashdi. Dizaynerlar kompaniyani saqlab qolish uchun turli xil dizaynlar yaratishni boshlashdi, lekin ish bermadi. Shunda TOMS ko’zoynak va kofe sohasida ham o’zini sinab ko’rdi. Ammo bu ishlar ham TOMS’ni saqlab qolish uchun yetarli bo'lmadi.

2019-yil yangi CEO, Magnus Uedhammer TOMS’ning boshqaruviga keldi. U TOMS’ning “birga bir” biznes modelidan farqli o’laroq, foydaning 1/3 qismini hayriyaga ajratishga qaror qildi.

Shunday qilib, TOMS haligacha oyoq kiyim bozorida “yashab kelmoqda”.

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

Telegram Ads kanallar lentasida ham chiqishni boshladi

Adindex nashri MTS ma’lumotlariga tayanib, "Telegram endi postlar orasida reklama joylashtirishni boshladi", deb xabar berdi.

Buni tekshirib ko‘rdik va haqiqatdan ham endi kanallarda Telegram Ads reklamalari nafaqat postning pastida, balki postlar orasida ham paydo bo‘lishi mumkin.

Reklama kanalning oddiy postiga o‘xshaydi va bitta skroll davomida bir nechta reklamalarni uchratish mumkin.

Sizning ham shu kabi reklamalarga ko‘zingiz tushdimi? Ular hech g‘ashingizga tekkanmi?

Marketing o‘zbek tilida — @marketingbolimi

Korzinka "Iz Korzinki" o'z savdo belgisini rebrending qildi

"Korzinka" supermarketlar tarmog'i o'zining ikkinchi brendi – "Iz Korzinki"ni rebrending qildi. Bu haqda tarmoqning o'z savdo belgilarini rivojlantirish bo'limi boshlig'i Anatoliy Demidenko xabar berdi.

Natijada brend endi to'q rangda va tilla rang shriftda aks ettiriladi. Qadoqdagi suratlar esa SI yordamida tayyorlanadi.

"Bunda biz to‘q rang, tillar rang shrift va mahsulotlarning rasmini yaratish uchunsun’iy intellektdan foydalandik. Natijadan juda xursandman va tez orada siz barcha "Korzinka" do‘konlarida ushbu brend ostidagi mahsulotlarni topishingiz mumkin bo‘ladi. Siz nafaqat vizual uslubni, balki mahsulotlarimizning sifatini ham sezish imkoniyatiga ega bo‘lasiz", deb yozadi Demidenko.

Ushbu rebrendingga qanday fikrdasiz?

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

Marketing Club: 2024-yilning so‘nggi uchrashuvi!

Sizni 2024-yil yakunida marketing sohasining yetakchi mutaxassislari bilan uchrashuvga taklif etamiz!

Spikerlar va mavzular

👉 Azizjon Gapparov — "Business Navigator Consulting" kompaniyasi asoschisi, marketingda 20 yillik tajriba. Mavzu: Marketingning buguni va kelajagi: bizni nimalar kutmoqda?

👉Zokir Xalmatov — O‘zbekistonning №1 brending agentligi "MA'NO" branding art-direktori. Mavzu: Brending nima? Brend qanday quriladi?

👉 Shohzod Ruzmetov — "Axel Consulting" kompaniyasi hamasoschisi, 7 yillik tajribaga ega marketing mutaxassisi. Mavzu: 2025-yil uchun marketing strategiyasini tuzish.

✅ Ishtirok etish: mutlaqo bepul
📆 Sana: 21-dekabr, 14:30
📍 Manzil: Yoshlar ijod saroyi
📲 Ro‘yxatdan o‘tish uchun havola.

Marketing Club bilan ilhomlaning, rivojlaning va o‘zingizni namoyish eting!

Hamkorlik materiali

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi