Ilm duri

#iqtibos

Qalbni yumshatishning eng yaxshi yo’li - aniq, halol narsa bilan kifoyalanib, qolganini tark qilish.

©️Husayn Buxoriy

😄 @ilm_duri

Imom Ahmad ibn Hanbal maktab yoshidagidek doimo ilmga intilar edi.
Hayoti davomida ilm dargohlariga borardi. "Men buni bilaman, yana eshitib o'rganib nima qilaman", - demadi. Borlig'ini ilmga atagan edi.

Bir kuni yana shunday ilm majlislarining biridan qo'lida lavh, siyohdon, daftar bilan qaytayotgandi. Uni bu holatda ko'rgan do'stlari:
-Ey Imom Ahmad, axir siz bu ilmlarning barchasini bilasiz-ku. Musulmonlarning Imomi bo'lib ham yana to'xtamay ilm izlamoqdasiz. Qachongach ilm izlashda davom etmoqchisiz? - deyishdi.

Buyuk olim hech taraddutlanmay javob berdi:
-O'lim: "Yetar endi" degunicha...

😄 @ilm_duri

TUSHUNCHA

Mustafo Siboiy rahimahulloh "Rabboniy ulamolar ana shunday bo‘ladilar" nomli maqola yozdi. Uni "Islom madaniyati" gazetasi chop etdi.
  Siboiy rahimahulloh aytadi:
"Bir kuni shayx Ahmad Horunga dedim:
- Men asosan jamiyatdagi siyosiy va diniy muammolar bilan bandman. Shu sabab kechgi tahajjuddan va nafsim ila yolg‘iz qolishdan mahrumman. Qanday qilib taabbudiy(ibodatga oid) va islohotga oid siyosiy ishlarga birday ulgurishim mumkin?
Shayx Horun dedi:
- Sen qilayotgan ishlarning savobi  ibodat, tahajjud va xilvatning savobidan kam deb kim aytdi? Sen qilayotgan ishlar eng savobi ko‘p ishlardandir. O‘zingdagi bu holatdan xafa bo‘lma!
    Shayx Siboiy rahimahulloh aytadi:
"Men bu tasavvuf shayxidan, dunyodan uzoq bo‘lgan bu zotdan bu kabi javobni kutmagan edim!!! Bu gaplarni u zotdan eshitgach men dinni o‘zagi bilan tushunadigan buyuk zotlar ila hamnafas ekanimni angladim va u zotga nisbatan taajjubim va muhabbatim ortdi".
  -------------------
    Albatta bu kabi jamiyat va xalq islohotiga oid xizmatlar farz va vojib bo‘lgan ibodatlar va burchlarni ado qilish sharti bilan, hamda niyatni turli g‘arazlardan poklash bilan ibodatga aylanadi. Ammo Alloh oldidagi burchlar va vazifalar ado qilinmasdan turib faqatgina islohotlar bilan yuqorida aytilgan ajrga ega bo‘lib bo‘lmaydi. Faqatgina ba’zi dunyoviy natijalarga ega bo‘linadi xolos. Islom insonni faqat bu dunyoda emas, balki ikki dunyoda saodatli bo‘lishini xohlaydi!

✍️ Abdulqodir Polvonov

😄 @ilm_duri

OGʻIR IMTIHON

Payg‘ambarimiz sollallohu alayxi va sallam hadislaridan birida shunday deydilar:
"Jannat qiyinchliklar, nafs istamaydigan narsalar bilan o‘ralgan, do‘zax esa nafs istaklari, shahvatlar bilan o‘ralgan".

Ushbu hadisi sharif biz bandalarning dunyoda nechog‘li og‘ir imtihonda ekanimizga dalolat qiladi.
Zotan, inson o‘z tabiatiga, xilqatiga ko‘ra, nafsi istaydigan narsalarga intiluvchan, shahvati tortmaydigan narsalardan uzoq bo‘lishga urinadigan qilib yaratilgan. Insondagi bu jibilliy, hayvoniy instinkt shu yuqoridagi narsalarga tortqilaydi.
Olloh jalla jaloluhu insonni shunday qilib yaratgach, unga aql ne’matini in’om etdi, undan so‘ng payg‘ambar orqali turli buyruqlar va qaytariqlar joriy qilib, bunga to‘kis amal qilganlarga jannat va’da etdi, amaldan bosh tortganlarga do‘zax tayyorlab qo‘yganini aytib qo‘rqitdi..
Amr etilgan buyruqlar aksariga qarasangiz, yuqorida aytilganidek, nafs uncha yoki butunlay istamaydigan ekanini, qaytarilgan narsalarga qarasangiz, kishi xavoyi nafsi xohlab turganini ko‘rasiz.  Shundan bu dunyo hayotining inson uchun juda og‘ir imtihon ekanini bilib olamiz. Bu imtihondan faqat o‘z nafsiga qarshi chiqib, nafsi ammora irodasini sindira olgan, natijada Olloh buyruqlarini yeriga keltirib, qaytariqlaridan qayta olgan kishilargina o‘ta oladilar. Olloh va rasulining ko‘rsatmalarini barcha narsadan ustun ko‘rib, bularga amal qila olgan, havoyi nafslari ustidan g‘alaba qilgan mardlargina zafar qucha oladilar.
Xulosa, nafsingizga nima yoqib tushsa, shundan ehtiyot bo‘lavering. Salaflarimizdan biri shunday degan ekan:
"Bir ishni qilish-qilmaslikda ikkilansang, nafsing xohishiga teskari bo‘lganini qil, zero nafs yomon tomonga yetaklaydi".

Olloh taolo gunohlarimizni mag‘firat qilsin, dunyo imtihonidan zafar bilan o‘tishni nasib qilsin.
Omin.

✍️ Shayx Sayfulloh Nosir hafizahulloh

😄 @ilm_duri

#Kun_hadisi

Imom Tabaroniy rivoyat qilgan hadisda Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) dedilar:
“Gunohlar ichida shundaylari borki, unga faqat halol rizq topish maqsadida qilingan tashvishgina kafforat bo‘ladi”.

😄 @ilm_duri

#Tafakkur

Hadisda aytilishicha, Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) huzurlariga bir kishi tilanchilik qilib keldi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) undan so‘radilar: «Uyingda biron narsang bormi?» U: «Ha, bor. Ba’zisini ostimizga solib, ba’zisini kechasi ustimizga yopadigan bisot va suv ichadigan bir idishimiz bor», deb javob berdi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) dedilar: «Ikkovini keltir!» U kishi aytgan narsasini olib keldi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) u olib kelgan narsalarni qo‘llariga oldilar va: «Bularni kim sotib oladi?» dedilar. Sahobalardan biri: «Men ularni bir dirhamga olaman», dedi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) bir necha bor: «Kim buning ustiga ziyoda qiladi», dedilar. Boshqa bir sahoba: «Men ularni ikki dirhamga olaman», dedi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) ikki narsani sahobaga berdilar va undan ikki dirhamni olib, ansoriyga berib dedilar: «Bir dirhamga taom sotib olib, ahli ayolingga olib bor va qolgan bir dirhamga bolta sotib olda, menga olib kel», deb amr qildilar. U Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) amrlarini bajarib, bolta sotib olib, huzurlariga keldi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) muborak qo‘llari bilan boltaga sop yasadilar va uni kishining qo‘liga berdilar-da: «Endi borib, o‘tin yig‘ib, uni sot, o‘n besh kun seni ko‘rmayin», dedilar. Ansoriy shu kunlar ichida o‘tin yig‘ib, uni sotib, o‘n besh dirhamga ega bo‘ldi va Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) huzurlariga keldi. Shunda Rasuli akram (sollallohu alayhi va sallam): «Bu mablag‘ning bir qismiga taom xarid qil, bir qismiga kiyim-kechak sotib ol!» dedilar. So‘ngra marhamat qilib aytdilar: «Bunday qilishing senga yarashadi. Tilanchilik qilishing sababli qiyomat kuni yuzingda dog‘ bo‘ladi».

😄 @ilm_duri

Ilm farzi ayn va farzi kifoyaga bo‘linadi.

Farzi ayn – har bir kishi o‘rganishi shart bo‘lgan ilmlar. Farzi kifoya – bir guruh kishilarning o‘rganishi bilan boshqalardan soqit bo‘ladigan ilmlar. Insonning dunyo hayotidagi ishlarini bajarishda kerak bo‘ladigan barcha ilmlar farzi kifoyadir. Masalan, tib ilmini olaylik. Bu ilm inson jismining sog‘-salomat bo‘lishida zarur sanaladi. Yana hisob ilmi ham xuddi shu kabi, meros va vasiyatlarni taqsimlashda hamda dunyo taraqqiyotiga sabab bo‘ladigan boshqa ilmlarni o‘rganishda nihoyat darajada kerakli ilmlardandir.
Ushbu ilmlarni jamiyatdagi ma’lum toifa insonlar o‘qib-o‘rganib, ular bilan shug‘ullanishmasa, boshqa barcha insonlar to‘g‘ri yo‘ldan adashishadi, qiyinchilikka tushib qolishadi. Agar bir yurtda tabib bo‘lmasa, fuqarolari kasallikka chalinishlari, hatto o‘lib ketishlari mumkin. Hisob ilmini biladigan kishilar bo‘lmasa, bu yurt taraqqiyotdan orqada qoladi, kishilar o‘rtasidagi savdo-sotiq va iqtisodiy munosabatlar izdan chiqadi, meros ilmi bilan shug‘ullanish imkoni ham yo‘qoladi.

Xuddi shuningdek, iqtisodiyotning, kasb-hunarning boshqa turli yo‘nalishlari haqidagi ilmlar, masalan, dehqonchilik, tikuvchilik, hatto hijomat, ya’ni qon olish ham farzi kifoyadir. Agar biron-bir yerda qon oluvchi topilmay qolsa, o‘sha joy ahli halokat yoqasiga kelib qoladi. Zero, dardni bergan Parvardigor davosini ham berib, uning yo‘lini ham ko‘rsatgan. Demak, hozirgi zamonda musulmonlar fan-texnika sohasidagi barcha daqiq ilmlar – kibernetika, daqiq hisoblar majmuasi, zarrashunoslik, irsiyatshunoslik va shu kabi ilmlarni ham farzi kifoya darajasida bilishlari zarur bo‘ladi.

Ba’zi ilmlarni o‘rganish muboh hisoblanadi. Masalan, she’riyat, tarix ilmlarini o‘rganishga hech bir monelik yo‘q. Lekin ba’zi bir ilmlar, masalan, sehr-jodu, ko‘zboylash, gipnoz, bashoratgo‘ylik kabilar bilan shug‘ullanish nomaqbuldir.

✍️Usmonxon Alimov

😄 @ilm_duri

📝 "Boshlang‘ich arab tili" darslari mundarijasi

#iqtibos

Islom haqida gapirishi joiz bo‘lmagan ayrim johillarni ko‘rdim! Ular o‘zlari bilib olgan bir-ikki rivoyat bilan jamiyatni ayblaydilar. Vaholanki bu xabarlarga xos holatlar va ularning dalolatlaridan biror narsani tushunmaydilar. Odamlarga: "Aksar do‘zax ahli boylardir", "Aksar do‘zax ahli ayollardir" deydilar. Bu bilan boy bo‘lish gunoh, ayollik esa jinoyat demoqchi bo‘ladilar.
Bu juda hunuk tushuncha va yomon xulosadir. Ummat bundaylardan xalos bo‘ladigan payt keldi. Bundaylarga jim turish va tavba qilishni nasihat beradigan zamon keldi.

✍️ Shayx Muhammad Gʻazzoliy

😄 @ilm_duri

IXLOS

"Olloh taolo bir bandaga yaxshilikni iroda qilsa, uning qalbini o‘zining yaxshi amallarini ko‘rmaydigan, tilini so‘zlamaydigan qilib, faqat o‘zining gunohlarini ko‘radigan qilib qo‘yadi. Natijada banda to jannatga kirib ulgurgunga qadar o‘z gunohlarini doim ko‘z o‘ngida tutib yashaydi. Zotan, eng maqbul amal ko‘rilmog‘i qalbdan, aytilmog‘i tildan ko‘tarilgan amaldir (ya’ni, "tuzuk amal qildim" deb qalb ham o‘ylamagan, til ham so‘zlamagan amal)".

Ibn Qayyim rahimahulloh.
Tariqul hijratayn, 277-sahifa.

✍️ Shayx Sayfulloh Nosir hafizahulloh

😄 @ilm_duri

Salaflarning biridan so‘rashdi:
— Qachon banda ixlosli bo‘ladi? Shunda u:
— Uning tabiati maqtaganning ham yomonlaganning ham farqiga bormaydgan xuddi emizikli chaqaloqning tabiatiga o‘xshagan bo‘lsa, deb javob berdi.

😄 @ilm_duri

💕 Kitobxonlar uchun foydali maqolalar

✅ Kitoblar:

📚 XX asrning eng yaxshi 100 ta kitobi
📚 Aqlni charxlash uchun oʻqish tavsiya etiladigan 5 ta kitob
📚 Avto/biografik janrda o'qilishi kerak bo'lgan 10 kitob
📚 BBC: Barcha davrlarning eng yaxshi 200 ta romani
📚 Bir nafasda oʻqiladigan TOP-7 ta kitob
📚 Bolalar adabiyoti bo'lgan, aslida kattalar uchun mo'ljallangan kitoblar Top-5 taligi
📚 Detektiv-triller janrida o'qilishi kerak bo'lgan 8 kitob
📚 Dunyo bo'yicha eng sevib o'qiladigan asarlar TOP-15
📚 Dunyo siyosiy yetakchilari tomonidan yozilgan eng sara kitoblar (1-qism)
📚 Dunyo siyosiy yetakchilari tomonidan yozilgan eng sara kitoblar (2-qism)
📚 Dunyo tan olgan 5 roman
📚 Ekranga olib chiqilgan eng yaxshi badiiy asarlar o‘ntaligi 
📚 Eng ko‘p nusxada sotilgan kitoblar
📚 Eng yaxshi antiutopik asarlar TOP—5 taligi
📚 Har bir inson o‘qishi kerak bo‘lgan psixologik kitoblar
📚 Milliardlarni lol qilgan kitoblar
📚 Mustaqil o‘qish uchun tavsiya etilgan badiiy asarlar (40 ta)
📚 Seriallar o‘rnini bosa oladigan qiziqarli syujetga ega 7 ta kitob
📚 Sovg‘a qilish mumkin bo‘lgan 7 ta romantik kitoblar
📚 Yosh yozuvchi uchun foydali 50 kitob
📚 O'zbek tilida biznes haqidagi TOP-5 kitoblar
📚 Oʻzbek tiliga tarjima qilingan eng yaxshi "non-fiction" kitoblar — TOP-8

✅ Hikoyalar:
📖 Gabriel Garsia Markes. Xayrlashuv maktubi
📖 Mazmunga boy, hajmi 1 qatorlik 15 ta eng qisqa hikoyalar

✅ Mutolaa haqida:

💖 Bir yilda 100 ta kitobni qanday o‘qish mumkin?
💖 Kitob eng yaxshi hamsuhbatdir
💖 Kitob haqida buyuklar nima deydi?
💖 Kitoblar qanday o‘qiladi?
💖 Kitobni qanday o‘qish kerakligi haqida asl haqiqatlar
💖 Kitob o'qishni kundalik odatga aylantirishga yordam beruvchi 5 ta maslahat
💖 Mutolaa rejasi nima uchun kerak va u qanday qilib tuziladi?
💖 Mutolaa salomatlikka qanday ta’sir qiladi?
💖 Qanday qilib ko‘p vaqt sarflamasdan yiliga 30 tadan ko‘p kitob o‘qish mumkin?

✅ Rivojlanish:
🏓 10 ming soat qoidasi – shuncha vaqtda istalgan narsani o‘rganib olsa bo‘ladimi?
🏓 Ko‘pchilikning muammosi: savodxonlikni qanday oshirish mumkin?

#iqtibos

Allohni tushunish - Qur'oni Karimdagi Alloh taoloning maqsadni tushunish demakdir.

©️Husayn Buxoriy

😄 @ilm_duri

➡️ IELTS'ga tayyorlanuvchilar uchun o‘sha mashhur kitobning barcha qismi

⚡️ Islom psixologiyasi (Ilmun nafs)

🇹🇷 Turk adabiyoti ixlosmandlari uchun maxsus audio kitoblar

📚 Jahon adabiyoti durdonalarini turk tilida mutolaa qiling

📚 MUSTAQIL OʻQISH UCHUN TAVSIYA ETILGAN BADIIY ASARLAR (40ta)

▶️ Arab tilingizni mustahkamlash va rivojlantirish uchun multfilmlar

➡️ "Shaytonning askarlari"

➡️ "Ey qizim" (Audiokitob)

➡️ "Sohilsiz dengiz" (Audiokitob)

⚡️ "Qur'on bilan tanishuv"

🫰Hech boʻlmasa bir marta tinglashingiz kerak boʻlgan suhbatlar

Inson o‘zining o‘lim vaqti qachon yetib kelishini bilmaydi... Inson yoshlik kunlari bilan yoki kuch quvvatga to‘lgan davri bilan o‘zini aldab qo‘ymasligi kerak. O‘lim hech qachon yoshu qari, kuchli kuchsiz deb ajratishni bilmaydi. O‘lim insonlarni Allohning hech kim bilmaydigan maxfiy qaroriga muvofiq ovlab ularni terib oladi.
˝Qachonki, ajallari kelsa uni bir soat orqaga ham, oldinga ham sura olmaslar˝. Nahl , 61.

©️Muhammad Sa’id Ramazon al-Butiy

😎@ilm_duri

Banda o‘zini Allohning bandasi ekanini qanday ro‘yobga chiqaradi?

Birinchi navbatda butun ongini o‘zini Alloh azza va jallaning qo‘l ostidagi quli ekaniga qaratadi.
O‘zi foydalanib rohatlanayotgan qo‘l ostidagi ne’mat Alloh taolo tomonidan unga ishonib topshirilgan omonat ekaniga va undan ma’lum muddatgacha foydalana olishi va belgilangan muddat kelgan vaqtda o‘zidan tortib olinishiga e’tiborini qaratadi.
Olamdagi yaxshi va yomon harakatlarning barchasi mukofot sabablari bo‘lib Alloh taolo ularni o‘zi xohlagan xulosa va natijalarga bog‘lab qo‘ygan. Bular o‘rtasidagi robita mutlaq sababiyat ko‘rinishida oldimizda zohir bo‘lgan.

Ikkinchi;
Alloh bergan bu ne’mat va qobiliyatlarning hammasini Alloh taolo buyurgan qoida va nishonlarni amalga oshirish uchun bo‘ysundiradi.
Bu nishonlar to‘g‘risidagi bayonotlar ro‘yxatini (ustavini) Alloh taolo o‘zining Anbiyo va Rasullari va ularning oxirgisi bo‘lgan Muhammad alayhis-solatu vas-salom orqali bandalariga yuborgan.
Bu yerda ushbu bayonotlardan birini sharhlab tushuntirishga o‘rin yo‘q. Bularni sharhlash uchun boshqa alohida o‘rinlar va mahsus sohalar bor.

Uchinchi:
U o‘zining dunyodagi hayoti davomida harakat qilar ekan va uning yaxshilik va yomonliklarida o‘zgaruvchan bo‘lib yasharkan bu hayot faqatgina o‘tish bosqichi ekanini unutmaydi. Bu hayot avvaldagi mutlaq yo‘qlik bilan Alloh taolo abadiy qilgan keyin keluvchi o‘lmas hayot o‘rtasiga qo‘yilgan ko‘prik ekanini yodidan chiqarmasligi lozim. Unga shubha bilan qarab aldanib qolmasligi kerak. Aks holda unga moyil bo‘lib o‘tish yo‘lini va uning qoidalarini unutib qo‘yadi. Agar vaqt uni to‘g‘rilaydigan bo‘lsa unga rahm qilmasdan uyg‘otadi va uni faqat hasratu nadomatda qoldiradi.
Men aytayotgan gapga ishonch hosil qilmoqchi bo‘lsa Alloh taoloning ushbu so‘zini eslasin;
"Bilingki, albatta, bu dunyo hayoti o‘yin, ko‘ngil ermagi va zeb-ziynatdan, o‘zaro faxrlanishdan, mol-mulkni va bola-chaqani ko‘paytirishdan iboratdir. Xuddi o‘simligi dehqonlarni ajablantirgan yomg‘irga o‘xshaydir. Keyinroq bu o‘simliklar quriydir va sarg‘ayganini ko‘rasan. U so‘ngra xas-cho‘pga aylanib ketadir. Oxiratda esa qattiq azob bor, Allohdan mag‘firat va rozilik bor. Bu dunyo hayoti g‘ururga ketgazuvchi matodan o‘zga hech narsa emas". Hadid, 20.

Agar ishonch hosil qilgan bo‘lsa, endi u barcha ish va imkoniyatlarini hamda kuch-quvvatlarini Alloh taolo buyurgan qoida va qadryatlarni amalga oshirish uchun safarbar qilishi lozim ekanini bilsin.
Bu buyuk belgilar insonning bu dunyodagi vazifalaridir.
Biz aytayotgan bu gaplarni rad etadigan yoki shak shubha tug‘dirishga kuchi yetadigan birorta ilmiy mantiqni uchratmaysiz. Inson ishonsa ham, ishonmasa ham Alloh taoloning bandasidir.
Bandaning hayot tarzi uning bandalik tabiatiga (harakteriga) muvofiq bo‘lishi lozim. Bandaning Hojasi unga bayonot tushirib uni o‘limdan keyin boshqa hayotga boruvchi ekanini habar qilib qo‘ygan. Alloh azza va jallaning yo‘lida rioya qilib o‘tishda bugungi kunda bandaning turli qiyinchilikga uchrab tushkunlikga tushishi o‘z sohibini hayoliga kelmagan buyuk mukofatga yetkazadi.

©️Muhammad Sa’id Ramazon al-Butiy

😎@ilm_duri

💖 Turk tilini o‘rganish uchun bebaho yechim

Eslatma uchun!

Eslatma uchun jo‘natayotgan nasihatomuz hikmatlar bizni dindor yoki namunalik yoki komil inson ekanimizni anglatmaydi. Balki u, sizlardan oldin avvalo o‘zimizning nafsimizga qaratilgan maktubdir. Shoyad biz ham, sizlar ham har qancha ilm va dindorlik yoki jaholat va gunohga botgan bo‘lmaylik havoi nafsimizga kurashib, oliy cho‘qqilarni zabt qilsak degan ilinjimiz bor. Chunki, bizlar o‘zaro eslatma va nasihatga muhtojmiz. Zero Alloh taolo:
"Bir-birlarini haqga chaqirganlar va bir-birlarini sabrga chaqirganlar (xasrat va nadomatda emaslar)" (Asr surasi, 3 oyat), deb aytgan.

😄 @ilm_duri