96-ҚИСМ
Савдогар опа яна телефонига узоқ термулиб охири бир рақамни терди.
—Ало! Узр, яна безовта қилдим, — деди у жуда нозик шахс билан гаплашаётгандек эҳтиёткорона. — Бир манзил айтаман, кела оласизми? Вой, ваъда бериб қўйдим-да! Ҳа, берамиз дейишяпти. Биламан, жуда қалтис. Нима қилай, менам онаман, бу опам ҳам она! Кўриб, бағрим эзилиб, чидолмаганимдан сизнинг номингиздан ваъда бериб юбордим. Илтимос, ака! Келасизми? Ҳозир манзилни тушунтираман...
Аёл Алишернинг қайнонасига қараб “Иш пишди”, дегандек кўз қисиб қўйди. Ўрнидан турди-да, дераза ёнига бориб, манзилни батафсил тушунтирди. Нариги томондаги суҳбатдоши нимадир дедими, “Э-э-э, ҳозир”, дея кампирга қараб сўради:
—Опа... айтмабман, боядан бери. Бу киши келганига яраша учидан берасизми? Яъни, ҳозир ҳеч бўлмаганда йигирма-ўттиз минг...
Алишер қайнонасининг ўрнига хавотирга тушди. Қайнонаси эса бамайлихотир жавоб берди:
—Албатта. Шунда менам ишонаман, у киши ҳам ишонади...
Кампирнинг бу гапидан кейин савдогар аёлнинг чеҳраси очилди:
—Бу опа жуда тушунган, замонавий аёл экан. Ишонч уйғотади, деяптилар. Келаверинг... Майли, майли...
Алишер энди туш кўраётганига ростмана ишона бошлади. Бир пайтлар эридан нолиб, фарзандларини зўрға боққан қайнонаси наҳот “Ҳа”, дегандан “Ма” деб катта пул чиқарадиган даражага етди? Шунча пулни қаердан олади? Алишердан умид қилиб ваъда бериб юбормаяптими, ўзи?
Унинг кўзига қайнонаси анча шақатул бўлиб кўринди. Балки нима қилаётганини ҳам билмаётгандир? Мияси айниб қолгандир? Ҳазил гапми, бир эмас, икки қизи ўзга юртда, яна қамоқхонада ётибди. Етти неваранинг тақдири унинг зиммасида. Алишер-ку, келади, кетади, болаларидан хабар олади, алиментини тўлайди. Ҳар доим болаларига кўз-қулоқ. Лекин божасини — Шаҳлонинг эрини бу уй остонасида бирор марта кўрмади. Унинг ҳам бошқа оила қилиб, тиниб-тинчиб кетгани ҳақида Алишер эшитган. Балки иккинчи хотини қўймас. Тағин бир томони борки, Шаҳло аввал бошданоқ эри билан яхши яшамаган. Қайнонаси ҳам кун бермасди. Эҳтимол, уларнинг ажрашишида, Шаҳлонинг эри болаларидан хабар олмаслигида қайнонасининг ҳам ҳиссаси бордир? Лайло уни “кашмири кампир” дерди. Ким билсин, балки, асли тақдири шундай ёзилгандир?
Нима бўлганда ҳам Шаҳлонинг бахтидан тинмагани, Лайлонинг бахтни менсимагани ҳақиқат. Шунинг касрига энди кекса кампир неваралари учун куйиниши, қизлари учун ҳам қайғуриши керак.
Не азобда дунёга келдирди, катта қилди, эри ташлаб кетгани учун қийналиб бир кўзда улғайтирди, узатди қизларини. Энди оёғини чўзиб ўтирадиган, Лайло ва Шаҳло хизматини қилиб, кўнглига қарайдиган пайт. Аммо улар ҳалиям юкини кампирга ортмоқлаб келяпти.
Етти болага қарашнинг ўзи бўладими? Улар на ота, на она меҳрини кўрмаётгани учун ўзига яраша инжиқдир, қайсардир. Етти бола бу — етти олам. Шўрлик буви бу етти оламнинг қай бирига кириб кўнгил овласин-у, қай бирига қайғурсин. Улар қолиб, мана, оналарининг ўзи катта ташвиш орттириб ўтирибди.
Эскилар бежизга “Қариганда болаларимнинг роҳатини кўрай”, демас экан-да. Қаранг, шунда ҳам ўзим “Роҳатда яшай”, демайди, шўрлик ота-оналар, “Болаларимнинг роҳатини кўрай”, дейди. Боласининг бахти — уларнинг бахти-да!
Савдогар опа яна телефонига узоқ термулиб охири бир рақамни терди.
—Ало! Узр, яна безовта қилдим, — деди у жуда нозик шахс билан гаплашаётгандек эҳтиёткорона. — Бир манзил айтаман, кела оласизми? Вой, ваъда бериб қўйдим-да! Ҳа, берамиз дейишяпти. Биламан, жуда қалтис. Нима қилай, менам онаман, бу опам ҳам она! Кўриб, бағрим эзилиб, чидолмаганимдан сизнинг номингиздан ваъда бериб юбордим. Илтимос, ака! Келасизми? Ҳозир манзилни тушунтираман...
Аёл Алишернинг қайнонасига қараб “Иш пишди”, дегандек кўз қисиб қўйди. Ўрнидан турди-да, дераза ёнига бориб, манзилни батафсил тушунтирди. Нариги томондаги суҳбатдоши нимадир дедими, “Э-э-э, ҳозир”, дея кампирга қараб сўради:
—Опа... айтмабман, боядан бери. Бу киши келганига яраша учидан берасизми? Яъни, ҳозир ҳеч бўлмаганда йигирма-ўттиз минг...
Алишер қайнонасининг ўрнига хавотирга тушди. Қайнонаси эса бамайлихотир жавоб берди:
—Албатта. Шунда менам ишонаман, у киши ҳам ишонади...
Кампирнинг бу гапидан кейин савдогар аёлнинг чеҳраси очилди:
—Бу опа жуда тушунган, замонавий аёл экан. Ишонч уйғотади, деяптилар. Келаверинг... Майли, майли...
Алишер энди туш кўраётганига ростмана ишона бошлади. Бир пайтлар эридан нолиб, фарзандларини зўрға боққан қайнонаси наҳот “Ҳа”, дегандан “Ма” деб катта пул чиқарадиган даражага етди? Шунча пулни қаердан олади? Алишердан умид қилиб ваъда бериб юбормаяптими, ўзи?
Унинг кўзига қайнонаси анча шақатул бўлиб кўринди. Балки нима қилаётганини ҳам билмаётгандир? Мияси айниб қолгандир? Ҳазил гапми, бир эмас, икки қизи ўзга юртда, яна қамоқхонада ётибди. Етти неваранинг тақдири унинг зиммасида. Алишер-ку, келади, кетади, болаларидан хабар олади, алиментини тўлайди. Ҳар доим болаларига кўз-қулоқ. Лекин божасини — Шаҳлонинг эрини бу уй остонасида бирор марта кўрмади. Унинг ҳам бошқа оила қилиб, тиниб-тинчиб кетгани ҳақида Алишер эшитган. Балки иккинчи хотини қўймас. Тағин бир томони борки, Шаҳло аввал бошданоқ эри билан яхши яшамаган. Қайнонаси ҳам кун бермасди. Эҳтимол, уларнинг ажрашишида, Шаҳлонинг эри болаларидан хабар олмаслигида қайнонасининг ҳам ҳиссаси бордир? Лайло уни “кашмири кампир” дерди. Ким билсин, балки, асли тақдири шундай ёзилгандир?
Нима бўлганда ҳам Шаҳлонинг бахтидан тинмагани, Лайлонинг бахтни менсимагани ҳақиқат. Шунинг касрига энди кекса кампир неваралари учун куйиниши, қизлари учун ҳам қайғуриши керак.
Не азобда дунёга келдирди, катта қилди, эри ташлаб кетгани учун қийналиб бир кўзда улғайтирди, узатди қизларини. Энди оёғини чўзиб ўтирадиган, Лайло ва Шаҳло хизматини қилиб, кўнглига қарайдиган пайт. Аммо улар ҳалиям юкини кампирга ортмоқлаб келяпти.
Етти болага қарашнинг ўзи бўладими? Улар на ота, на она меҳрини кўрмаётгани учун ўзига яраша инжиқдир, қайсардир. Етти бола бу — етти олам. Шўрлик буви бу етти оламнинг қай бирига кириб кўнгил овласин-у, қай бирига қайғурсин. Улар қолиб, мана, оналарининг ўзи катта ташвиш орттириб ўтирибди.
Эскилар бежизга “Қариганда болаларимнинг роҳатини кўрай”, демас экан-да. Қаранг, шунда ҳам ўзим “Роҳатда яшай”, демайди, шўрлик ота-оналар, “Болаларимнинг роҳатини кўрай”, дейди. Боласининг бахти — уларнинг бахти-да!